TEKNOLOGJIA E PERPUNIMIT TE QUMESHTIT - TRADICIONALE DHE BASHKEKOHORE

[Fatlum Dibra]

Latest post of the previous page:

INDUSTRIA E QUMESHTIT

MATURIMI I DJATHIT NË VAKUM.

Gjatë gjithë procesit të maturimit – stazhionimit, djathërat kërkojnë mirëmbajtje dhe trajtim teknik . maturimi afatgjatë i djathrave gjysmë të fortë dhe të fortë kerkon te sigurohet ambjent me lagështinë konstante dhe specifike për sejcilin lloj djathi. Nëse bëhen disa lloje djathera në të njëjtën kohë, sejcili lloj patjeter kërkon vlera të ndryshme për lagështinën e ajrit të ambientit, mund të zvogëloni intensitetin e punës gjatë maturimit dhe të mbani djathëra të ndryshëm në të njëjtën dhomë stazhionimi vetem nëse përdorni paketim në vakum të djathit me materjal plastik ushqimorë. Opsioni më i thjeshtë, i cili jep rezultate të shkëlqyera, mund të jetë paketimi i djathit në vakum në mbështjellës të rregullt plastik. Por, para se të paketoni djathin, sigurohuni që ta thani mirë, para se të mbështillet, djathi trajtohet me një tretësirë prej 3% të acidit acetik, duke përdorur një sasi minimale të tretësirës. Kur stazhionon i paketuar në vakum, djathi ka nevojë vetëm për kontroll të temperaturës; lagështia nuk është më e rëndësishme sepse nuk ndikon.
Kujdesi për djathin lehtesohet aq teper sa vjen deri në një inspektim vizual javor të sipërfaqes së tij nën materjalin paketues.
Në qofte se pergatitni djathë në shtëpi, (gjë që nuk eshte e lehtë), paketimi në vakum bën të mundur të stazhiononi djathera të ndryshëm, në një frigorifer të zakonshëm.
Në prodhimin industrial, mbështjellja e djathit në vakum mund të kursejë punë dhe krijohet mundesia të përdort e njëjta dhomë (sallë stazhionimi) për t`u maturuar (stazhionuar) djathëra të ndryshëm, një projektues e kupton më mire se çfare kursimi behet kur zbatohet kjo menyre stazhionimi e djatherave, sidomos ne minifabrikat e djathit.
Sallat e stazhionimit kerkojne vlera monetare, plus shpenzime te tjera që "mendja e një pseudo teknologu kurre nuk arrine t`i perceptoje", pranda del i domosdoshëm, kualifikimit - rifreskimi dhe rritja e aftesive profesionsionale nepermjet aresimit profesional te larte dhe te mesem ose edhe nepermjet kurseve, ndryshe gjithmone do te jemi disa hapa mbrapa me kojshite!!!!.
Nëse myku ose majatë e padëshirueshme shfaqen nën materjalin paketues, djathi duhet të shpaketohet, hiqen me një furçë, formacionet e huaja, trajtohet me një tretësirë të acidit acetik ose shellire e paster dhe të mbyllet përsëri nën vakum.
Ekziston gjithashtu një disavantazh për paketimin në vakum – humbja e lagështisë nga djathi gjatë maturimit, në djathrat e fortë, ndodhë rralle ndersa në djathrat gjysmë të fortë mund të nxjerrin një sasi mjaft të madhe lageshtine, uji brenda paketimit në vakum mund të shkaktojë rritjen e majave dhe t'i japin djathit një aromë të thartuar. Gjithashtu, çlirimi i lëngut mund të shkaktojë hidhërimin dhe aromën e mykut. Për të shmangur këtë, është më mirë të përdorni një metodë të kombinuar të maturimit: së pari, mbajeni djathin me një mbeshtjellje natyrore për një kohë te shkurte ne vartesi të llojit të djathit, dhe pastaj paketojeni atë në vakum për maturim të mëtejshëm. Nëse lagështina ende fillon të bie në sy, duhet të shpaketoni djathin, ta thani dhe ta paketoni përsëri.
Pra, ju jeni angazhuar seriozisht në prodhimin e djathit në shtëpi per mendimin tim eshte inisjative e guximeshme kur behet fjale per djathe te MATURUAR (STAZHIONUAR) se vetem mbasi ka kaluar kete proces quhet DJATHË.
Atëhere mbasi keni bërë djathë me shëllirë, për shembull, djathë feta ose djathë teleme, keni vendosë të pergatitni djathë të fortë. Sigurisht, të bësh djathë të fortë do të të duhet më shumë kohë dhe punë, por do t'ia vlejë. Duke studiuar me kujdes të gjitha fazat e përgatitjes së djathit të fortë në shtëpi, ndoshta keni vërejtur se një nga pikat e fundit të detyrueshme është maturimi i djathit në dhomë.
Pse duhet bëre? Çfarë jep pjekja e djathit? Fakti është se masa e djathit të freskët ka një shije të pastër qumështi dhe një strukturë elastike, si gome, por tashmë në procesin e maturimit, djathi merr shije dhe aromë karakteristike, konsistenca e djathit bëhet më e butë.
Në fakt, nga këndvështrimi i teknologjisë, pjekja e djathit është një kompleks i proceseve mikrobiologjike, biokimike dhe fizikokimike që ndodhin në masën e djathit, në këtë rast, të gjitha pjesët përbërëse (sheqeri i qumështit, proteina, yndyra, mineralet) pësojnë ndryshime të caktuara me krijimin e substancave të ndryshme që formojnë karakteristikat organoleptike të natyrshme në këtë lloj djathi (shije, erë, strukturë) dhe model. Duhet të kihet parasysh se ndryshimet në pjesët përbërëse të masës së djathit ndodhin nën ndikimin e enzimave kryesisht mikrobike dhe pjesërisht të mpiksjes së qumështit.
Numri maksimal i mikroorganizmave grumbullohet në djathë në ditët e para pas prodhimit të tij. Zhvillimi i mikroorganizmave vazhdon për sa kohë që ka sheqer të qumështit të pa zberthyer. Pas fermentimit të plotë, numri i mikroorganizmave gradualisht zvogëlohet. Ka mbi 3000 lloje djathi në të gjithë botën, duke e bërë atë një nga produktet më të rëndësishëm të qumështit. Pasi djathi të jetë maturuar, nderpritet zberthimi i metejshem sepse do te krijohen lende te tjera aspak te pëlqyeshme dhe ky quhet TEJ-STAZHIONIM, një prodhues duhet të dij t`a përcaktoje kete moment sepse analizat behen atje ku jane mundesite!!! më tej djathi ruhet në dhomën frigoriferike, për disa javë, muaj, apo edhe vite. Kjo është e nevojshme për proceset enzimatike, nga të cilat varet aroma dhe struktura e djathit si produkt i gateshem. Kjo është arsyeja pse zbatimi i parametrave të specifikuar të ajrit në dhomën e maturimit është shumë i rëndësishëm.
Gjatë procesit të pjekjes, është e rëndësishme që djathrat të formojne një shije të mirë dhe një kore të mirë, në mënyrë që të mos thahen, një sistem i ftohjes së ajrit me kapacitetin e duhur ndihmon për ta arritur këtë. Pasi djathi të jetë pjekur, ai mund të transferohet në depo të ftohtë pa rrezikun e pas-fermentimit = tejmaturimit.
Djathrat lahen, etiketohen, lyhen dhe më pas transportohen në një dhomë të ftohtë.
Për djathrat e zakonshëm të fortë, gjysmë të fortë dhe të butë, tem-peratura e ajrit në dhomën e frigoriferit duhet të mbahet në 2 ° - 4 ° C dhe ajri duhet të jetë i thatë. Për djathrat e pa veshur - 10 ° -12 ° С dhe lagështia relative - 60% -70%. Sistemi i ftohjes së ajrit kontr-ollon tre parametra që janë jetikë gjatë procesit të maturimit: temperatura e ambientit, lagështia relative dhe shpejtësia e lëvizjes se ajrit. Dhoma e maturimit (pjekjes) të djathit Temperatura në dho-mën e pjekjes së djathit është veçanërisht e rëndësishme gjatë procesit të maturimit. Nuk duhet të jetë shumë e ulët për shkak të shpejtësisë së pjekjes, as nuk duhet të jetë shumë e lartë për shkak të rrezikut të formimit të mykut dhe tharjes. Temperatura mesatare e pjekjes është zakonisht midis 12 ° C dhe 15 ° C. Duhet të jetë e mundur të përdorni pajisjet për ngrohje dhe ftohje. Për djathin e butë, temperatura zakonisht duhet të jete midis 10 ° C dhe 13 ° C. rritja e lagështisë së ajrit mbi kufirin e lejuar, do të thotë që ajri tani mund të thithë shumë më pak lagështi nga sipërfaqja e djathit dhe, si rezultat, djathi mbetet i lagësht dhe nuk zhvillon një kore të mirë të dendur mbi të, ekziston gjithashtu një rrezik i rritjes së mykut. Për të kontrolluar procesin e tharjes së djathit, duhet të jeni në gjendje të kontrolloni lagështinën relative të ajrit (behet fjale per djatherat e mbeshtjellur). Kjo mund të bëhet duke ftohur së pari ajrin, duke rri-tur kështu përmbajtjen e lagështisë në të, dhe pastaj duke ngrohur ajrin në tem-peraturën e dëshiruar. Këto dy procese thajnë ajrin dhe përsëri bëjnë të mundur thithjen e lagështisë së mjaftueshme nga sipërfaqja e djathit.
Kur përdoret vetëm ftohja e ajrit, lagështia relative e ajrit rritet, duke e bërë djathin më pak efikas. Lagështia relative zvogëlohet ndërsa nxehet ajri. Përqindja e kërkuar e lagështisë relative varet kryesisht nga mosha e djathit dhe shpejtësia e rrjedhjes së ajrit. Mesatarisht, ajo varion nga 70% në 90% për djathrat e fortë dhe gjysmë të fortë. Djathrat e butë kanë kërkesa të ndryshme. Meqenëse këto lloje djathrash zakonisht kanë baktere sipërfaq-ësore (p.sh. myku i bardhë), lagështia relative duhet të jetë dukshëm më e lartë pasi myku rritet mirë në një sipërfaqe të lagur. Nëse lagështia relative është shumë e ulët, sipërfaqja e djathit do të thahet dhe myku i dobishem nuk mund të formohet siç duhet. Në mënyrë tipike, lagështia e nevojshme relative është 90% ose më shumë.
Ventilimi në dhomën e pjekjes së djathit duhet të jetë sa më uniform në të gjithë ambjentin e depos, atje ku shpejtësia e ajrit është më e ulët, djathrat jo vetëm që do të jenë të lagur, por edhe rreziku i zhvillimit të mykut do të rritet. Sapo të shfaqet myku, ai do të fillojë të përhapet. Sa më e lartë të jetë shpejtesia e levizjes së ajrit, aq më shumë djathrat dehidrohen. Kjo mund të balancohet pjesërisht nga rritja e lagështisë relative të ajrit që ne te njejten kohe zvogëlon konsumin e energjisë. Kombinimi i lagështisë relative dhe shpejtësisë së ajrit përcakton kryesisht dehidratimin e djathit. Djathrat e butë kërkojnë një shpejtesi më të ngadaltë të ajrit se sa djathrat e fortë dhe gjysmë të fortë. Siç u përmend më lart, rrjedha më e shpejtë e ajrit përshpejton humbjen e lagështisë në djathrave. Myku rritet dobët në sipërfaqe të thata me shpejtësi të lartë të rrjedhjes së ajrit. Kur zgjedhni pajisjet e ftohjes për levizjen e suksesshme të proceseve të prodhimit, pjekjes dhe ruajtjes së djathrave, faktorët kryesorë janë dy: Ruajtja e saktë e kushteve mjedisore në dhomë dhe koha e maturimit për lloje të ndryshme të djathit; përdorimi i materialeve rezistente ndaj korrozionit. Higjiena është gjithashtu shumë e rëndësishme në prodhimin e djathit. Gjithashtu, izolimi duhet të jetë rezistent ndaj lagështisë. Një dhomë e pjekjes së djathit e dizajnuar siç duhet duhet të ketë përparësitë e mëposhtme: pjekja uniforme e të gjithë djathrave në dhomë; djathrat kanë një kore të mirë (pamje tërheqëse); dehidrimi i djathrave është minimal (të ardhura më të larta); menaxhimi i kushteve klimatike do të thotë se ato mund të rregullohen në varësi të kushteve të kërkuara të prodhimit (fleksibiliteti); konsum i ulët i energjisë; pastrim i lehtë (higjienë e mirë)

1.png (620.33 KiB) Viewed 14740 times

[Fatlum Dibra]

K U A L I F I K I M I
NË IND. E Q U M Ë S H T I T.

Eshte një temë që në pergjithesi nuk mirëpritet, sikur u prishet "rehatija" atyre që u mungojne njohurite teknike te nevojshme duke menduar se u mja-fton ajo qe dinë!! kane rene disi dakort dhe pajtohen me gjendjen; prodhuesit e qumeshtit - fermeret, perpunuesit dhe sidomos teknologet, cilin do që te pyesish te pergjigjet: Nuk duan te kualifikohen dhe duhet t`i lutesh punëtorit qe shpesh here se ka idenë se çfare ben!!! perveç kesaj ka edhe nje veshtiresi tjeter, Ku do t`i marrin keta njohuri ? si do të kualifikohen, mungojne format e organizuara, programet te studjuara mire ne vartesi me ker-kesat e kohes, të gjitha keto prodhojne PA AFTËSI.
Ne vendet europiane me industri qumeshti te zhvilluar kerkohet rritja e vazhdueshme e aftesive profesionale dhe jo t`i lihet spontanitetit apo vullnetit te sejcilit, por organizohen kurse RIKUALIFIKIMI te punonjesve aktual dhe mos te harrojme se ketu perfshihen teknologe, laborantë si dhe inxhinjeret teknolog te qumeshtit kjo behet sepse shkenca perparon me shpejtesi me te madhe se vullneti i yne per te zgjeruar njohurite.
Kuptohet se konsiderohet domosdoshmeri, kualifikimi i punetoreve dhe teknikeve – teknologeve, ata e kane zgjidhë mire kete problem ne menyre shum bindese;
- Bëhet kategorizimi i vendeve të punes, kjo per faktin se po aplikohen teknologji te reja, te avancuara pak te njohura, aparatura dhe pajisje labo-ratoria (analizator) si per kontrollin fiziko – kimik por edhe mikrobiologjik te qumeshtit dhe produkteve te tij.
- Percaktohen njohurite qe kerkohen per çdo kategori që nga e para dhe deri tek e shtata që ne fakt perfshine disa vende pune ne fabriken e qumeshtit.
Nje pervoje e mire eshte ajo e Frances, keto pune nuk i ben as Bashkia dhe as Ministria por qendra studimore per qumeshtin qe ekziston kudo ne Europe me perjashtim të vendit tonë dhe shum shpesh ndeshemi me ata qe prodhojne por qe nuk kane haber nga zanati.
Diku në nje qender perpunimi qumeshti kerkohej teknolog që te punonte ne repartin e pergatitjes se qumeshtit per treg me regjim UHT, mirepo kishte qe punonin ne repartin e maturimit te djathit, në linjen Past. Skremim. Ftohje etj. që kane te njejten kategori. Zgjidhja ishte të vendoset njeri prej tyre? Mirepo drejtuesit kane harruar kerkesat per çdo vend pune dhe se punëtori duhet te jetë i afte te punoj kudo ku lind nevoja.

. Aftesite teknike. Dihet si eshte gjendja, nuk jane te mjaftueshme duke filluar qe nga drejtimi teknik per mendimin tim; kimisti nuk eshte inxhinjer – teknolog i qumeshtit, aresyet dihen, nga ana tjeter kane deshtuar te gjitha perpjekjet tona per ngritjen e fakultetit per pergatitjen e inxhinjereve teknolog te qumeshtit keshtu ka ndodhë në të kaluaren po e njejta gje edhe sot!!!! nuk jam un që duhet t`a beje kete analize por per nje dege kaq te rendesishme te industrisë ushqimore te mos pergatiten ne vend kuadrot me njohuri te plota eshte e pa justifikuar dhe kjo ndodhe vetem tek ne!!!
Un personalisht kam gjyse shekulli qe perpiqem te jap kontributin tim lidhur me organizimin e fakultetit duke ndihmuar ne hartimin e planeve – programeve mesimore, leksioneve dhe literatures ne gjuhen shqipe per çdo lende deri edhe ne organizimin e procesit mesimore dhe praktikes, një problem u mbetet te zgjidhin ata qe e kane ne dore, te sigurojne personelin e mesim - dhenies, ne qofte se dikush do te kerkonte mendimin tim: Te mos shpresoje kush se i kemi ne vend JO, duhet te kene mbaruar patjeter kete fakultet diku jashte dhe te jene me pervojë te sukseseshme. Jemi te vonuar prandaj edhe ndodhe ajo qe eshte unikale, teknologet, mjeshtrat qe kane kryer shkolla profesionale dhe kane pervoje i japin mend kimisteve!!!!
A e dini se ne disa vende te Europes ka fakultet qe pergatite inxhinjer mekanik per Industrine e Qumeshtit?

Duhet te bindemi se per te pase nje industri qumeshti te zhvilluar ne te gjitha drejtimet duhen vendosë disa shtylla ku të mbahet dhe të ecë perpara:
. 1 Fakulteti per pergatitjen e inxhinjerve teknologe.

. 2 Shkolla profesionale me baze aresimin e mesem per pergatitjen e punetoreve te kualifikuar - (teknolog – laborante) aq e dëshiruar dhe e domosdo-shme – e argumentuar plotesisht sepse “ i a kena pa hajrin” në të kaluaren, per fatin e mire eshte bere studimi i plote me çdo detaje ku do të zbatohej metoda: Mësuesi – teknolog bulmeti ate që spjegon në teori e zbaton te nesermen ne praktike.

Në mungese te Shkolles Profesionale kualifikimi te realizohet nepermjet kurseve në vartesi me kushtet reale duke perfshi edhe menyren Onlai.
Zhvillimit te industrisë se qumeshtit në vendin tone i sherbejne edhe masat e tjera si:

. Ngritja e Bazës mekanike per projektimin dhe prodhimin e pa-jisjeve – makinerive per perpunimin e qumeshtit.

. Qendra per projektimin e fabrikave, minifabrikave dhe pikave te grumbullimit te qumeshtit.
Ka pervoja pozitive per veprimtarine e qendres projektuese,në vende te ndryshme realizohen projekte te ndryshem duke filluar qe nga qendrat e grum-bullimit te qumeshtit me aftesi te ndryshme nga 5 deri 50 kv. qumesht ne dite. të pajisura me mjetet e nevojshme per kontrollin – pranimin – ftohjen dhe depozitimin e qumeshtit te paperpunuar.
Baxho – minifabrika per perpunimin e qumeshtit dhe prodhimin e djatherave te llojeve te ndryshem, gjalpit, qumeshtit per treg, produkteve acido – laktike edhe keto me kapacitet nga 5 – 20 – 50 – 100 kv, qumesht ne dite. me shkalle te ndryshme mekanizimi.
Projektet jane te plota dhe i pergjigjen detyres se projektimit, eshte llogaritur vlefta e pajisjeve – makinerive – pajisjeve laboratorike qe se bashku me vleren e ndertimit formon vleren totale te objektit. Kjo lehteson dukeshem dhenien e sakte te kredise dhe kontrollin sepse jane PROJEKTE – TIP duke eleminuar format mesjetare ekzistuese ku veprohet pa detyre projektimi etj,

. Ngritja e Laboratorit fiziko – kimik dhe mikrobiologjik si dhe qendra kerkimore - studimore e qumeshtit e cila do te sherbeje edhe per shkembimin e mendimeve teknike, miratimin e procedurave teknologjike sot nuk ke se kujt t`i drejtohesh per probleme teknike sepse asnje here nuk ke nji pro-fesionist por të del perpara nje qe ka kryer tjeter aresim; mund te jete, fizioterapist, menaxher, specialist i elektronikes dhe asnjehere teknolog me aresimin perkatesi!!!!
Nga keto qe shenova më lart, teper urgjent eshte ngritja e fakultetit dhe shkolles profesionale per te gjithe shqiptaret kudo qe jane dhe qe e duan kete zanat sepse tek e fundit nuk do te punojne te gjithe ne elektronike, moderatore apo biznezmene dikush duhet të na i prodhoje keta produkte qumeshti qe i kemi çdo dite ne tavolinen e ngrenies.
Vonesa e zgjidhjes se problemeve akute do te sjellë edhe rritjen e pa aftesise, nuk i imagjinoni pyetjet që me bejne disa pseudoteknolog;

Kerkojne te prodhojne kos apo produkte te ngjashem acido laktike qe te rezistojne ne treg me muaj, nuk e kuptojne rolin e mikroflores acido laktike, nuk spjegojne zberthimet qe ndodhin. Per fat të mire jane akoma megjithese pak ne numër teknolog te mirefillte – te afte qe kane kryer shkolla pro-fesionale dhe kane pervoje te sukseseshme te gjate, mirepo ata jane ne prag te pensionit, ne qofte se vazhdohet keshtu do te na marr malli te hamë djathe te vertete apo gjalpe pa nderhyrje.

. Një tjeter thotë; po prodhoj kos shum të mire, i trashe me strukture shum te ngjeshur aq sa kur e kthen enen nuk derdhet, kjo i shkon per shtat disa konsumatoreve por nuk eshte kerkese e argumentuar, dhe rruget per realizimin e kesaje strukture – shum te ngjeshur jane te ndryshme dhe mund te ndiqet ajo e gabuara!!!
Po them ato që kam pa vet me syt e mi, Një rast i fundit: Në një panair e pyeta personin qe mbante dhe reklamonte kutinë e qumeshti me UHT, e pyeta se ne çfare temperature eshte sterilizuar? Nuk më dha pergjigje e ripyeta i sterilizuar???? A e dini sterilizim-in?? M`u pergjigj nuk e njoh kush eshte?
E kuptova sa larg ishte!!! Mire do te ishte të vendoset specialisti perkates.

. Kudo ne botë prodhohen djathera te llojeve te ndryshem me permbajtje % te ndryshme yndyre kjo per faktin se per aresye te ndryshme; konsumatoret kerkojne djathe me më pak yndyre sidomos gjyse yndyre 15%, kete e njeh gjithe bota, ka standarte - procedura shum te thjeshta per t`u realizuar dhe jo me hamëndje JO nuk duan të prodhohet, ne kete menyre keta konsumatore penalizohen, padija i detyron të konsumojne yndyre te tepert dh te rrisin KOLESTEROLIN E KEQ. = keto njohuri mesohen ne shkollen profesionale - kurset e kualifikimit, ja pra sa eshte bere i domosdoshem rifreskimi i njohurive teknike.

Më thoni nji dyqan – bulmeti qe tregeton djathe me gjyse yndyre shkaku? Nuk e kane idenë, ështe gjeja më e lehte per t`u realizuar!!!!, kohet e fundit ka shenja se mund t`i rregullohet yndyra por edhe ne kete rast eshte kaluar ne EKSTREM duke prodhuar djathe me % yndyre = ZERO ky eshte ekstrem-izem!!!!!
. Me sa dij un tek ne nuk behet matja e qelizave somatike ne qumeshtin e fresket, do te jeni me fat sikur t`ua spjegoje dikush nga prodhuesit, në nje kohe qe ne vendet e BE -se jo vetem qe behet detyrimisht percaktimi i tyre por numri/ml qumesht ka ardhe gjethenje duke u ulur kjo ben të mundur permiresimin e cilesise se lendes se pare, dhe eshte nje sinjal per fermerin = Kujdes ! shendeti lopeve nuk eshte ne rregull!!!

. A e dini se kemi nga ata prodhues qe pranojne se mpiksin qumeshtin per djathe ne T = 50o C dhe per kete gafë teknike edhe insi-stojne!!!!!!!!!
Për t`u kuptuar më lehtë eshte njelloj sikur infermjerja t`i thote mjekut se i semuri e kishte temperature 50 gradë C = e pamundur sepse si pacienti ashtu edhe majaja e djathit nuk mund arrijne kete temperature !!!!!

. Teknologet jane pajtuar me gjendjen aktuale. Kushdo mund te emertojë sipas deshires produktin që pergatite, eshte arritur deri atje sa me KAÇKAVALL kuptohen te gjithe djatherat e forte te cilet jane me dhjetra apo qindra që ne fakt sejcili ka emrin e vet sepse ndryshojne midis tyre, po keshtu vep-rohet edhe me djatherat me shellire madje tek ne 80% e tyre quhen djathe Gjirokastre apo Korçe, Sarande etj, eshte njelloj sit e thuash djathe Parisi, Londre, Tok-io etj. dhe kulmi arrin sa të ekspozohet si djathe i cilesise se mire = plot vrima si “sfungjer” qe tregon se ky djathe ka vuajtur nga fryerja e hereshme dhe askush nuk reagon, një konfuzion që thellohet edhe më shum nga shitesat.

Dikush i kerkoi djathin grek Kefallotir, mbas shum debatesh u dha kjo zgjidhje nga shitsja; po ky eshte kaçkavall!!!! Në një kohe që ka literature te mjaftueshme per te mesuar se djathi ka emrin e vet, proceduren teknologjike te veçante, dhe standartin ku shenohen dhe duhet te zbatohen me perpikmeni te gjithe treguesit dhe asnje nuk ka te drejte t`i shkele ato sepse nje dite do te perballet me konsumatoret.

Në botë, i a kane gjetur dermanin; bejne kurse te veçanta me shite-sat per ato njohuri qe duhet te kenë per njohjen, trajtimin, mirembajtjen dhe tregetimn e produkteve te qumeshtit.

Ose; interesante eshte kur shkruhet ne etikete DHALLË, ne. teknologët njohim si DHALLË nenproduktin qe del nga rrahja e kremes (ajkes) se qumeshtit gjate pergatitjes se gjalpit, dikush mund te mos e kuptoje dhe te mos e vleresoje, por ka nje ndryshim midis dhalles dhe AJRANIT qe perfaqeson kos plus uje, te dy jane produkte qe pelqehen por duhet te kuptojme se ne rastin e pare perveç fermentimit acido laktik gjate fermentimit (stazhionimit biokimik – fizik) te kremes jane disa baktere aromatike te veçanta qe quhen paracitrovorus dhe citrovorus të cilat i shtohen kremës, me zberthimet qe bejne krijojne cilesi te veçanta organoleptike qe nuk i ka AJRANI. (Lexoni Librin – 1 )

Stop; ne teknologet i kemi çorjentuar disi konsumatoret, duhen qa-rtesuar emertimet e produkteve te qumeshtit, por mbasi t`i kemi mesuar vet.
E kam thene edhe here te tjera, madje ky ishte qellimi kryesore kur vendosa te shkruaj LIBRIN - 3, ku jepen disa njohuri të domosdoshme per ata që rishtas duan te ngrejne nji aktivitet per grumbullimin apo perpunimin e qumeshtit, të orjentohen sado pak, jam ndeshur me këta persona, në shumicen e rasteve nuk dijne se si duhet të veprojne, mungojne të dhenat kryesore, që jane baza per hartimin e detyres se projektimit pa bere kete nuk mund te ecet me tej deri ne hartimin e planimetrise dhe vendosjes se pajisjeve dhe makinerive, ky eshte shkaku siç pohojne ekspertet e projektimit në France që një nga dy biznese të deshtojne dhe kur ndodhe ne Francë po në vendet e tjera çfare behet??? Në këte rast vjen në ndihme mashtrimi!!!!!!

Kam vene re se një pjese e atyre që investojne për here te pare në kete sektor “investtitore pa pervojë” bejne ate çfare u thote firma që ofron pajisjet dhe makinerite, komunikimi eshte i nevojshem por jo deri aq sa te mos i binden projektuesit, p.sh. një rast; pë repartin e pranimit dhe depozitimit te qumeshtit, në vend që te porositen disa rezervuare depozitimi dhe ruajtje me volum te vegël pra të veçante per llojet e qumeshtit, blen një të madh dhe “gjen belan”
Mund të vazhdohet ........ sepse ka shum per thëne por nuk eshte ky qellimi, kushdo qe lexon kete materjal e kupton se sot më teper se asnjehere. kur jane ngritur keta qendra dhe fabrika perpunimi qum-eshtit eshte domosdoshmeria e KUALIFIKIMIT, me qellim që edhe aftesia teknike e punonjesve t`i pergjigjet ketij niveli dhe jo vetem me shtyp butonat.
. Industria e qumeshtit kudo e sidomos ne vendin tone ka nevojë per specialistë te kualifikuar dhe krijues që i binden teknologjise dhe standarteve.

PS!!!!!
Gjatë zhvillimit te industrise se qumeshtit jo vetem tek ne por në mbare boten, ku krahas pajisjeve, makinerive, linjave automatike, persosjes se proçedurave dhe proceseve teknologjike etj. jane bere edhe gabime; siç eshte perqendrimi dhe centralizimi qe do te thote u synua te perpunohen sasi te medha qumeshti ne fabrika gjigante, eshte e qarte se eshte bere argumentimi para ndertimit te tyre por krahas aneve pozitive u vertetuan edhe te meta: krijohen disi vesh-tiresi ne kontrollin e lendes se pare dhe proceseve teknologjike në çdo hallke ajo qe ka me shum rendesi u largua fabrika nga burimi i qumeshtit (ferma) JO, mini-fabrikat prane fermave po japin rezulta-te kudo ne bote.
. Cilesia e lendes se pare – Në vendin tone qumeshti eshte vleresuar gjithmone duke percaktuar vetëm treguesit organo-leptik dhe fiz-iko – kimik në praktike kontrolli gjithmone ka çaluar, le te marrim nje tregues te rendesishem; permbajtjen bakteriale, ne vendet e BE jane vendose norma teper te avancuara, keto vende jo te gjithe ja-ne ne nje nivel per kete jam plotesisht i bindur se nuk zbatohet ne te gjitha vendet, pa llogaritur pajisjet e nevojsheme laboratorike dhe aftesite teknike te punonjesve, teknologet e ketyre vendeve po insistojne per vendosje te normave graduale sepse ndryshe nuk zbatohen por qendrojne ne leter. Të mos harrojme se sot jane rritë ne menyre te dukeshme ndotesit e qumeshtit ku perfshihen edhe pesticidet, hormonet, lendet konservuese dhe deri edhe te radiac-ioni, niveli i tyre ka tejkaluar kufijte normal, dhe kjo i ka nxite "opozitaret" e qumeshtit te çveleresojne qumeshtin deri ne te demeshem, nuk po them ndonje gje te re por qe te mos pendohemi më vone per pasojat në brezat e ardheshem, çdo vend duhet:

Me grupe specialistesh te disa fushave, më te aftit, te pa kompromentueshem, në bashkepunim me organet e mjekesise te percaktojne normat e lejuara deri ne ate mase qe nuk demtojne shend-etin e konsumatoreve, te sigurohen pajisjet laboratorike, mjetet e nevojshme e sidomos analizatoret e qumeshtit qe testojne çdo ndotes, inhibitor, apo konservues shpejt dhe sakte, të KUALIFIKO-HEN ata qe merren me kete pune dhe krahas kesaj per te pabindu-rit te zbatohen masa penalizimi.
Mbaj mend më tregonte nje teknolog i vjeter ne Itali, dikur, kur qumeshti ishte me densitet jashte kufijve që percakton standarti, fermeri paral-ajmrohej dhe ne rast perseritje vinte xhandari. Dikur edhe tek ne penalizohej prodhuesi i qumeshtit per çdo grade den-sitet i zbritej 4% nga sasia, veprim ky i mbeshtetur ne pasojat qe sjelle fallsifikimi.
V A Z H D O N....

[Fatlum Dibra]

V A Z H D O N: K U A L I F I K I M I

KU MUND T`I MARRIN KËTO NJOHURI ??

. Ne, teknologet më shum duhet te kishim luftuar kunder nderhyrjeve ne procedurat teknologjike ato nuk mund te ndryshohen vetem per qellim fitimi, nuk e kam fjalen vetem tek ne por edhe per vendet e zhvilluara. Jam deshmitar, gjyse shekulli më pare kur u konsiderua sukses i madh pakesimi i kol-esterolit në qumeshtin per treg – (konsum) nepermjet skremimit ose heqjes se plote te yndyres nga qumeshti dhe zevendesimi i saje me yndyre bimore, kaq duhej dhe i hapem rrugen të “pa-ngopurve” per fitime duke arritur te perdorin edhe vajin e palmes në pergatitjene produkteve te qumeshtit, në ate mase sa te demtoje seriozisht shendetin tone. Kur i fola nje mikut tim i cili ka aktivitet ne kete sektor se vaji i palmes ne sasi te madhe (më mire se kushdo e din mjeku), perveç disa perbersave te demeshem ka edhe nje te keqe më te madhe sepse ka temperature te larte shkrirje – më te larte se temperatura e trupit të njeriut si i tille qendron ne enet e gjakut dhe vetem te keqija sjelle per njerzit duke perfshi edhe femijet tuaj!
Apo ajo akullorja aq e shijshme që qendron drejte si “selvi” edhe ne korrik – gusht kur temperatura e ambjentit jashte eshte mbi 45o C dhe vetem nje xham i holle e ndan nga ky ambjent pra ia kalon edhe kasates që prodhonim ne në fabriken e qumeshtit e cila kalonte ne procesin e kalitjes – 28oC sepse teknikisht sa më e ulet te jete temperatura e kalitjes aq më e qendrueshme eshte ndaj të nxehtit akullorja – kasata e megjithate kur e merrje ne dore shkrinte menjehere POR ishte pa nderhyrje, miku i im u largua pak i pezmatuar!!!!
. Eshte e vertete se me veshtiresi zgjatet afati i konsumimit te produkteve acido laktike = PROBIOTIKET dhe nuk duhet të pretendohet nje gje e tille, jane produkte qumeshti qe permbajne baktere te dobishme - te gjalla, madje vleresimi i tyre behet ne vartesi te permbajtjes se tyre, lloji i baktereve te gjalla dhe sasia, kerkohet sa me e larte per çdo ml produkt, dhe nuk eshte aspak shkencore, te nisemi vetem nga vetite organo leptike, nje gje e ti-lle mund t`i falet konsumatoreve sepse nuk kane njohurite teknike por teknologeve nuk u lejohet, un jam munduar te shkruaj dhe vazhdoj por e shoh se interesimi eshte ne kuoten ZERO, kur miqet e mi akoma nuk po binden, merreni me mend se çfare mund te bejne te tjeret që ne qofte se i ofron nje pi-je qe permban alkool dhe nje pije me PROBIOTIKE (Aktivia) apo diçka te ngjashme, do te zgjedhe te paren fatkeqesisht kete po e shohim edhe me kon-sumatoret ne Europe!!!!!
Keni pa kohet e fundi ne etiketen e ketyre produkteve shenohet: lloji i baktereve te gjalla dhe aktive, numri i tyre ne disa miljard/ml produkt qe mund te jete; Aktivia, Aktimel, Jogurt etj, madje behet edhe reklame (mire bejne) dhe konsumatori që ka haber nga këto produkte ben zgjedhjen e duhur, merr ate qe i ben më mire organizmit te tij, por mbasi ka lexuar dhe shpesh here duke u konsultuar edhe me mjekun sepse keto PROBIOTIKE shiten edhe ne farmaci.
Eshte merite e shoqatave te konsumatoreve, shum aktive ne disa vende te Europes qe e kane detyruar prodhuesin t`i shenojne keta te dhena ne çdo etikete, keta shoqata te pa përkulëshme perbehen nga specialistet më te afte, te pa korruptueshem dhe qe e duan vendin e tyre.
. A kane gabuar teknologet? PO eshte pranuar se teknologet dhe mikrobiologet madje edhe në disa vende te Europes para disa vitesh guxuan (për aresyet qe i dijne ata vete) të propozojne STERILIZIMIN e Jogurtit – Kosit etj, me qellim te zgjatet afati i konsumimit, kjo i intereson vetem prodhuesit por jo konsumatorit.
Dua te ndalem per t`a spjeguar me qellim qe t`a kuptojne te gjithe. Jogurti – Kosi dhe ne pergjithesi te gjithe produktet me fermentim acido laktik = PROBIOTIKET pergatitja e tyre mbeshtetet në veprimin e baktereve te dobishme ne qumesht me zberthimet qe bejne krijojne lende te reja me veti te shkelqyera per organizmin tone, studjuesit kane arritur te pergatisin kombinime te ndryshme bakteresh ne formen e kulturave te pasterta duke i per-sosur vazhdimisht keta produkte, a e dijne konsumatoret se në nje filxhan Jogurt – Kos apo Aktivia – Aktimel etj. ndodhen aq baktere te MIRA sa dyfishi i popullsise se Planetit tone?!!! te cilat sapo hyjnë ne traktin stomak – zorre dijne te bejne vetem pune te mira prandaj inaktivizimi dhe asgjesimi i tyre nepermjet STERILIZIMIT u konsiderua krim : POR ka edhe menyra te tjera po aq te shemtuara duke hedhur ne qumesht inhibitor, antibiotike, lende kon-servuese ose edhe enet e papastruara – të pa shplara nga lendet pastruese etj, qe frenojne ose nderpresin aktivitetin jetesore te baktereve te mira.
Një dite një prodhues – pseudoteknolog më tha a te pelqen kosi qe prodhojme ne? nuk i dhashe pergjigje, POR kur më foli miku im po per te njejtin kos te cilit ia kam spjeguar me dhjetra here ne gjuhen e tij te varfer i a ktheva pergjigjen; Kush ju ka thene se kosi normal duhet te jete i embel, i trashe dhe shum viskoz aq sa kur e kthen kavanozin te mos derdhet!!!!! Jane te tjera raste qe teknologjia i ka dhene zgjidhjen e duhur.
Kosi normal; Sapo merr nje luge prej tij ne ate vend fillon dhe çfaqet hirre jeshile duhet te kete aciditet 105 – 120 o Tjorner sipas deshires ndryshe ne qofte se eshte i embel bakteret e mira nuk e kane kryer mire detyren e tyre ndersa persa i perket struktures shum viskoze teknologjia njeh menyra te ndryshme:
- Do te bredhesh ne male te sigurosh qumesht dele ne periudhen e fundit te laktacionit sepse permban shum lende te thata dhe me kete qumesht mund te prodhosh kosin qe kerkon, kuptohet se në kete rast, para se t`a konsumosh eshte mire te konsultohesh me mjekun, ose keni vënë re, tekniku i ba-xhos që t`a ofron por ai vet nuk e konsumon PSE?
- Në Fabrikat ne Rajonin tone te Ballkanit, ne qofte se kerkohet te prodhohet kos i tille, teknologjia e ka zgjidhur nepermjet heqjes se ujit qe permban qumeshti deri ne masen e deshiruar duke e kaluar ne aparatin e vakumit me regjim termik te tille të mos demtohet qumeshti por edhe të koncentrohet, kete menyre akoma nuk ka dale ndonje “trim” që t`a aplikoje tek ne! Kuptohet Pse?
- Por te “mbrapshtit” jane te interesuar te prodhojne kos me strukture viskoze sepse ka akoma konsumator qe e kerkojne, pergatitja behet me nje me-nyre tjeter te shemtuar qe per fat te keq ekziston duke i shtuar qumeshtit para mpiksjes – koagulimit lende qe e trashin, kur më pyesin se cilat jane, keto lende, pergjigje ka kene dhe do te jete negative, per te vetmen aresye; per te ruajtur shendetin e femijve tuaj.
. Njohja dhe vleresimi i kulturave te pasterta bakteriale. Ndryshe nga ne që kemi pak haber, ne Europe koleget tone i njohin mire, i vleresojne dhe i perdorin me vend. Un kam më shum se 50 vjet që flas aq sa ne vitet e para te ushtrimit te profesionit, teknologet, mjeshtrat ne prodhim nuk i kishin të qarta në ate kohe, dhe perdorej kosi ne vend te tyre = një zgjidhje nga halli!!!! ndersa per importimin e tyre as nuk behej fjale.

- Pak sqarim per lexuesin se cili eshte roli i kulturave te pasterta ba-kteriale?

Qumeshti per ne teknologet eshte si toka per agronomët qe do te thote çfare do te mbjellë do të korrë, pra per çdo produkt ekzistojne baktere te veçanta dhe te ndryshme qe duke u kombinuar for-mojne ato që quhen kulturat e pasterta bakteriale, perpunohen ne laboratore speciale dhe pak-etohen ne menyre aseptike sipas metodes se fundit LIOFILIZOHEN per te rritur afatin e perdorimit, zakonisht tregetohen ne qendra te specializuara qe tek ne mungojne dhe nuk besoj se do t`i bjere ne mend ndokujt per te ngritur te pakten nje pike shperndarje dhe ndodhe ajo që ska kuptim, sepse per disa paketa merret çdo prodhues djathi per t`i importuar nga Hollanda, Gjermania, Danimarka më duket si e veshtire dhe pa kuptim ne vend qe kete pune t`a kryejne specialistet e qendres.!!!!!!!
Detyra e jone si teknolog eshte t`i njohim mire perberjen, vetit e tyre dhe te bejme zgjedhjen e duhur sipas produktit që te prodhojmë, ka teknolog që mendojne se duke i blere nga nje FIRME e njohur kane bere gjithçka dhe kur i pyet nga se perbehen, lloji i baktereve ,raporti i tyre etj ngrejne su-pet!!!!!
Kulturat bakteriale kohet e fundit kane filluar te prodhohen në shum vende te Europes kane kaluar disa dekada qe specialistet më te afte te kesaje fushe ne laboratoret e tyre speciale perfeksionojne pergatitjen e tyre me efekte maksimale. Teknologu duhet te dije te beje zgjedhjen sepse ndodhe edhe keshtu; shum prodhues perfshi edhe Rajonin e Ballkanit (bullgar apo grek) qe dallohen per produktet e tyre origjinale, per pergatitjen e kosit në vendin e tyre, importojne kulturat bakteriale nga Gjermania apo per prodhimin e djathit me shellire (Fete – Teleme), kulturat bakteriale i kerkojne ne Danimarke!!!! JO, kjo eshte njelloj sikur Gjermanet te porosisin Benzin – Mercedes ne Turqi apo diku tjeter.
Duhet te jete e qarte se keta produkte qumeshti kane vendin e tyre te origjines dhe ne cilesine e tyre ndikojne edhe kulturat e pasterta bakteriale te cilat eshte mire te merren po në ate vend madje edhe ato kane zonat e zgjedhura dhe jo te preferojne çmimin me te ulet, kjo nuk eshte zgjidhje teknike – inteligjente!
Studjuesit na e kane bere te qarte dhe keshillojne se: Laktobakterium bulgarikum ndodhet kudo ne bote ose Penicilium Rokfuort, por vetite qe kane ato te vendit te origjines respektivisht Bullgari dhe France jane te veçanta, kush nuk e beson le te shfletoje literaturen teknike te bolleshme.
Sipas te dhenave ne disa vende te Europes konsumatoret (ata qe e njohin mire kete produkt ) po largohen nga Jogurti – Kosi qe shitet në treg, nuk eshte per t`u çuditur, jane aresyet qe u thane me lart, njerezit preferojne t`a pergatisin ne shtepi po vleresohet ai që quh-et KOSI I GJYSHES, eshte pikerisht ai qe kane pergatitur gjithmone nënat tona edhe kjo e ka spjegimin e vet sepse gjyshja na e don te miren më shum se pronari i fabrikes se qumeshtit.
Në sektorin e perpunimit te qumeshtit sot gjendja eshte ndryshe nga disa dekada më pare; zbulimet e reja, pajisjet – makinerite e persosura, teknol-ogjite e avancuara, qumeshti dhe produktet e tij po kalojnë më shpesh se dikur nën mikroskopin elektronik kjo ka bëre të mundur vendosjen e normave te reja si per lenden e pare ashtu edhe per produktet e gateshme.
A e din teknologet tone si duhet te jete perberja bakteriale po sjell nje shembull; KOSI: cilat baktere permban, a jane te gjalla sa eshte numri i tyre/ml per secilin lloj baktere????? Jam i sigurte JO, sepse edhe ne standartet tona nuk perfshihet kjo kerkese deçizive per kete produkt si kudo ne bote.
Në vartesi me te gjitha keto, kane ndryshuar rrenjesisht edhe kerkesat per çdo vend pune që do te thote çfare duhet te dij nji teknolog ne vendin ku punon, por jo vetem kaq por edhe ne vendet e tjera te punes qe kerkon kjo kategori, kjo sjell zgjidhjen urgjente te kategorizimit te vendeve te punes dhe çfare kerkon çdo kategori duke shtuar kerkesat e reja, madje mbi kete baze edhe te paguhet, patjeter të kete perputhje te plote midise kategorise personale me kategorine e vendit te punes.
Në qofte se dikush kerkon mendimin tim, ështe dhene në çdo plan mesimore ne menyre te detajuar, çfarë njohurish teknike kerkohen dhe si merren, pa njohur keto nuk mund të organizohet as shkolla profesionale as edhe kurset e kualifikimit, ndersa per pjesemarrjen, besoj se ka ardhe koha: mjaft me praktiken e pakuptim “Nuk kane deshirë te kualifikohen”

I NJOHURI TË PLOTA NGA FIZIKO-KIMIA DHE PROCESET
MIKROBIOLOGJIKE
II NJOHURI NGA TEKNOLOGJIA E PERPUNIMIT QUMESHTIT. E SIDOMOS TEKNOLOGJIA E PERGJITHESHME E DJATHIT
III TEKNOLOGJIA E GJALPIT DHE KONSERVAT E QUMESHTIT
IV TEKNOLOGJIA SPECIALE E DJATHERAVE.
V KONTROLLI FIZIKO - KIMIK DHE BAKTERIAL NË PERPUNIMIN E QUMESHTIT
VI NJOHURI TE PLOTA PER PAJISJET - MAKINERITE PER PËRPUNIMIN E QUMESHTIT
VII DISA NJOHURI PER PROJEKTIMIN E QENDRAVE TE GRUMBULLIMIT DHE PERPUNIMIT TE QUMESHTIT

Në programet tashma te hartuara duke perfshi edhe njohurite bashkekohore jepen te detajuara temat - oret e mesimit dhe literatura teknike ku duhet te mbeshtetemi, keto njohuri jane në perputhje me kerkesat teknike per çdo kategori te vendit te punes, ështe pase parasyshe pervoja e joneë shum vjeçare dhe e sukseseshme në organizimin e shkollave profesionela te Ind. qumeshtit si dhe përvoja e vendeve te Rajonit tone.
Realizimi eshte më i veshtiri sepse mungon vullneti!!! POR gjykoj se duhet të veprohet në dy forma:
. Shkolla Profesionale – menyra më e persosur për te cilen un kam vite që kam punuar per organizimin e sajë dhe e kam gati per çdo detaj, dhe do te ndihmoj cilindo qe do te marrë inisjativen per te ngritur te pakten një shkolle te tille per te gjithe shqip-folesit, edhe nje here e theksoj ndihma do te jete teknike ne te gjitha detajet.
Ose:
Nepermjet kurseve te veçanta dhe në vartesi me kushtet e zhvi-llimit. (kur nuk ke pulen do të hame sorren, thote Shkodra) por edhe kurset ONLAI = 3 - 4 mujore te organizuara mire dhe me perkushtim te dy paleve, kanë efektin e tyre.

PS! Ne vazhdim do te jeten detajet se si do te organizohen.

[Fatlum Dibra]

K U A L I F I K I M I

“ KURRË KY VEND NUK KA QENË PA NJI SHKOLLE PROFESIONALE PËR BULMETIN “ !!!!!!
Me keqardhje e them por mbetet kjo shprehje sepse eshte realitet, dhe domosdoshmeria e saj per mendimin tim, nuk mund të vihet ne diskutim, Le te kthehemi sot ku jemi me shkallen e kualifikimit ne kete sektor, ku mesojne keta njerez? Sipas asaj çfare po shoh kam krijuar bindjen se ka nji mospe-rputhje midis teknologjise se perparuar dhe linjave moderne nga njera ane dhe nga ana tjeter, shkalles se njohurive teknike qe kane punonjesit qe li-dhen direkt me prodhimin !
Te gjithe nguten dhe thone: Hape Internetin, dhe i ke te gjitha, mirepo un nuk besoj se u jepet pergjigje te gjitha pyetjeve teknike, njohurite baze fitohen nga libri dhe shkolla profesionale në rastin konkret. Kush nuk bindet le te shikojë leksionet që jepeshin disa dekada perpara afro 1000 stu-denteve tane per nji periudhe rreth 15 vjet.
Sot ne vendin tone janë mbi 500 qendra perpunimi te qumeshtit ( Baxho – punishte te mekanizuara dhe fabrika moderne ) thuhet se punojne rreth 2000 punetore dhe jane ata qe prekin me dore prodhimin, sa prej tyre i pergjigjen teknikisht vendit te punes ku punojne?!! Në qofte se nje dite do te percaktohen me kategorizim njohurite qe duhet te kete punetori per çdo vend pune.
Bëni një prove: Teknologu mbasi t`i kete pervehtesuar mire keta njohuri le të marre ne prova puntorin, sa zotron njohurite teorike - praktike per te gjithe vendet e punes te kategorise qe punon dhe jam i bindur se shume prej tyre do te dalin jashte loje !!

Atehere zgjidhja eshte vetem nepermjet kualifikimit SI ? dhe KU ? Po ne territoret jashte Shqiperise ( Kosove – Maqedoni dhe Mali i Zi ) nuk pretendoj se e njoh situaten atje por kam bindjen se jane shum te interesuar per te zgjeruar njohurite e tyre per kete specialitet. Madje un mendoj se mund te kualifikohen ne kete shkolle te gjithe ata qe duan dhe qe banojne jashte.
Sot jane dy veta qe shkojne per te grumbulluar qumeshtin, kete mund t`a beje vetem shoferi perveç timonit duhet te beje edhe punen e grumb-ulluesit, keshtu vepron bota.
Po sikur shiteset e bulmetit te kishin sado pak njohuri per cilesine e qumeshtit dhe trajtimin e produkteve te qumeshtit nuk do te jepnin pergjigje aq te pa sakta! Keshtu pra me nji program te veçante dhe te reduktuar te instruktohen ne kete shkolle.
Jemi nji vend me kushte te pershtateshme per zhvillimin e blegtorise e sidomos per mbareshtrimin e dhise, qumeshti i te ciles sipas te dhenave shke-ncore po vleresohet më shume se kurre ndonjehere, ka shume te rij qe interesohen per nji biznes te tille siç jane ata qe quhen Ferme + Minifabrike qumeshti plus qe ne çdo rreth ka kerkesa per teknolog të mirefillte
Un jam i palekundur ne idene se nuk mund te merret nji inisjative e tille pa pase njohurite e nevojshme teknike dhe bindja e ime mbeshtetet ne faktin se sipas pervojes boterore per te fituar nji kredi në kete sektor, nuk mjafton vetem deshira dhe vullneti por krahas tyre duhet te jesh i afte dhe me njo-hurite teknike madje edhe te jesh i sukseseshem ne kete sektor.
Në te kaluaren nuk patem asnjehere sukses ne pergatitjen e inxhinereve teknologe per Industrine e Qumeshtit me gjithe perpjekjet tona si specialist per gjyse shekulli, eshte gabimi më i madh dhe pasojat nuk jane te padukëshme.
E kam thene edhe here te tjera me qene se kam levizur neper Europe në guidat turistike, drejtuesit e agjensive turistike besoj e kujtojnë se ne program patjeter do te perfshihej nji Fabrike Qumeshti dhe ajo që më ka rene në sy: kishte inxhinjer teknolog qumeshti në çdo turn si dhe repart. Nuk jam un qe duhet te spjegoj shkaqet POR ndryshe ka ndodhur me kualifikimin e punetoreve siç u tha me lart jane pikerisht ata se bashku me disa mjeshtra te zot qe e kane mbajtur kete sektor deri ne prodhimin e djatherave per eksport kur ishin mundesite.
Gjate ushtrimit te ketij profesioni kam pa se si keta teknologe sfidonin kimistat per problemet teknike sepse me 3 – 4 leksione qe kishin marre ne fakultet perballeshin me veshtiresi te medha, me keqardhje por kjo situate deri diku edhe sot eshte e njejta.
Ideja eshte qe kjo shkolle profesionale të jete nji MINIFAKULTET ku rreth 60 % e planit mesimore do te jete TEORI – Lende Profesionale ku do te perfshihen te gjitha njohurite bashkekohore deri tek të dhenat e fundit te Institutit te Studimeve te DANONES dhe pa anashkaluar teknologjite tradicionale qe na kane trashiguar mjeshtrat tane per produktet e shkelqyera qe ka Rajoni i Ballkanit. Pjesa tjeter 40 % do te jete praktike mesimore me bluze te bardhe direkt ne prodhim.
Per te arritur deri atje, jane disa probleme qe duhet te zgjidhen, nga kush? Ne qofte se do te jete shkolle publike eshte Institucioni perkates por ne qofte se mendohet te jete private eshte dikush tjeter por pavaresisht nga kjo i vetmi perfitim do te jete:

RRITJA E AFTESIVE TEKNIKE E PUNONJESVE per te cilen kemi shum nevoje.
. Së pari duhet bere studimi i hollesishem dhe ne çdo detaje me plane dhe programe mesimore.
. Te sigurohet kuadri teknik qe do te transmetoje njohurite teknike deri tek studentet, per mendimin tim kete detyre e ben mire Inxhinjeri – Teknolog ne Industrine e Qumeshtit me nji pervoje pune mbi 10 vjet gjithashtu mikrobiolog i larte dhe me ekperience te gjate pune i afte per te kryer kontrollin mi-krobiologjik.
. Te caktohet vendi ku do te ngrihet Shkolla Profesionale, ne qofte se kerkohet mendimi i im, vendi me i pershtateshem eshte zona e Myzeqese e pasur ne prodhimin e qumeshtit dhe plot ferma, baxho punishte te mekanizuara si dhe fabrika moderne. Ne keto baza perpunimi duke pase afer edhe ato te Beratit dhe Vlores krijohen kushte te shkelqyera per zhvillimin e praktikave mesimore.
. Eshte e domosdoshme që dikush t`a zgjidhe me marreveshtje dhe kontrata zyrtare me bazat e perpunimit te qumeshtit ne kete zone dhe zona te tjera zhvillimin e praktikave mesimore te studenteve.
. Edhe vete Shkolla do te kete nje baze prodhuese ku studentet do te punojne dhe drejtojne teknikisht prodhimin, kjo qender eshte konceptuar te jete UNIVERSALE qe do te thote te pergatiten shume lloje produktesh, plani i prodhimit do te behet nga specialistet e shkolles ne vartesi me programin mesimore por eshte e domosdoshme qe kjo baze prodhuese te jete pronesi dhe e administruar nga ndermarrja apo Firme – kompani kjo per shkak se shume probleme siç eshte; sigurimi i lendes se pare dhe lendeve ndihmese si dhe shperndarja e produkteve te gateshme, shkolla e ka te veshtire t`i perballoje. (Kjo eshte vene re nga pervoja jone)
. Shkolla Profesionale perveç bazes prodhuese do te kete edhe dy laboratore, dhe te marruna se bashku eshte normale të kene nji vlere relativisht te madhe per te cilat eshte e nevojshme te sigurohet fondi perkates.
. Klasa do te kete jo me shume se 25 vete dhe duke u mbeshtete ne pervojen tone, kandidati duhet t`a kete te siguruar vendin e punes ne rrethin e vet sepse i bie që nje person te vije nga nji rreth pa llogaritur kerkesat e shqipetareve jashte kufijve.
. Sipas pervojes se vendeve te Rajonit tone por edhe Europiane e sidomos Franceze e Italjane, kandidatet që mund te ndjekin kete shkolle duhet te kene mbaruar shkollen e mesme lejohen edhe me te mesme bujqesore me mesataren e notave mbi 8 dhe t`i behet e qarte atyre dhe prindeve se shkolla ka rregullat e saje me uniforme te rregullt ne laborator dhe ne praktikat mesimore, a e perballojne kete situate?

Çfare kerkohet nga nxenesi?
Te jete mire me shendet dhe te kete keto aftesi:
Të kete shqisat te zhvilluara, te mbaje higjenen personale, te kete shpirt metodik, rezistence fizike, të kete aftesi per t`u pershtatur ne oret e nates sepse keshtu e kerkon ky zanat, te kete aftesi per te punuar ne nje ekip dhe te pajiset me Librezen e Shendetesise, të jete i gateshem per zbatimin e veprimeve te perseritura per zbatimin e regjimit teknologjik. Pranohen nxenes qe kane kryer shkollen e mesme te pergjitheshme si dhe ata me aresim te mesem bujqesore gjithenje me rezultate te mira mbi mesataren.
Konvikti eshte pjese e shkolles dhe siguron ushqim, strehim, punë, edukim dhe organizimin e kohës së lirë për nxënësit.
Ne disa vende te Rajonit tone, nxenesit gjate praktikes ne prodhim shperblehen per punen qe kryejne dhe sado modeste te jete kjo page, ndikon pozitivisht ne zgjerimin e njohurive praktike te nxenesve.
Në vende si Australia perpilohet nji marreveshtje zyrtare per mbare-vajtjen e zhvillimit te praktikave madje te dy palet mund te bien dakort qe nxenesi duke qene i rritur mund te punoje edhe ne kohen e pushimeve te gjata.
Ka vende qe aplikojne konkurs per pranimin e nxenesve ne kete shkolle dhe kur plotesohen disa kushte akordohen bursa nga Institiucioni perkates.
TEKNOLOG QUMESHTI
Ku do t`a ushtroj profesionin? Ne Industrine Ushqimore; Në baxhot, punishtet dhe repartet e fabrikave per perpunimin e qumeshtit dhe pergatitjen e nenprodukteve te tij, ne laboratoret e tyre si dhe depot ku behet stazhionimi dhe ruajtja e djatherave.
Cila do te jete puna konkrete qe do te kryej?
Pranimi dhe vleresimi i qumeshtit; pastrimi, standartizmi, pasteri-zimi dhe ftohja. Të pergatise qumeshtin per treg te pasterizuar – sterilizuar edhe me regjim termik UHT me ambalazhet qe perdoren sot.
Koagulimi i qumeshtit dhe zhvillimi i fermentimit acido-laktik. Kulturat e pasterta bakteriale roli dhe perberja e tyre. Mpiksja e qumeshtit ne djathe, presimi, kriposja dhe stazhionimi i djatherave. Ne teknologjine speciale do te perfshihet prodhimi i djatherave qe i interesojne konsumatorit tone djatherat e bute me shellire FETE, TELEME, Tip 83 etj, djatherat e forte si; VIZE, KAÇKAVALL (Kasher) GOUDA etj. perfshi ketu edhe djatherat dhe produktet e tjera kara-kteristike per zonen ku operon.
Teknologji te reja per prodhimin e djatherave pershi edhe membr-anat filtruese. Skremimi, trajtimi i kremes per prodhimin e gjalpit. Pergatitja e kosit dhe disa nga pro-duktet acido – laktike ( prob-iotiket ), djatherat e shkrire, si prodh-ohet akullorja dhe kasatat ne fabriken e qumeshtit. Pergatitja e konservave te qumeshtit si: qum-eshti pluhur dhe i kondensuar si dhe produktet e tjera sekondare.
Kryerja e analizave fiziko – kimike te qumeshtit, nenprodukteve te tij, lendeve ndihmese me metodat klasike dhe analizator si dhe te jete ne gjendje te pergatise me saktesi dhe pergjegjesi solucionet kimike te nevojshem.
Të pajiset me njohuri per Laboratorin Mikrobiologjik te fabrikes se qumeshtit, pajisjet dhe te aftesohet per te kryer disa nga analizat mikrobiologjike me metodat klasike dhe me aparatet e reja Analizatoret.
Të dije se si duhet vepruar per ngritjen e nji biznesi per perpunimin e qumeshtit; Minifabrika, fermë + minifabrike, fabrika per perpuni-min e qumeshtit me kapacitet te ndryshem kjo krijon mundesite te komunikoje me projektuesit dhe kreditoret.
Do të jete i afte te pergatise per pune, te shfrytezoje dhe te mirem-baje pajisjet – makinerite dhe linjat ne industrine e qumeshtit ne kushte me shkalle te ndryshme mekanizimi.
Të dhe te zbatoje me rigorozitet rregullat e sigurimit teknik ne sektorin e perpunimit te qumeshtit (Disi të harruara)
Mbasi te zgjidhen keto probleme, edhe un jam i gateshem per te dhene kontributin tim duke bere studimin deri ne detajen e fundit nga ana tjeter te siguroj materjalin mesimore ne Shqip qe eshte avantazhi më i madh i kesaje shkolle, kete me mire se kushdo tjeter e kuptojne dhe e vleresojne ish nxenesit qe kane mbaruar shkolla te ngjashme shum vite me pare.
Me qene se deri tani kam thene do t`a bej tani mund te them se kam filluar (Shiko tabelat)
PS !
I lutem çdo lexuesi të jape me shkrim mendimin e vet per kete shkolle si do qe te jete ai. Keshtu më respektoni mua por edhe më ndihmoni per te vazhduar më tej.
Me respekt
Fatlum Dibra
Inxhinjer Teknolog ne Industrine e Qumeshtit.

1.png (18.87 KiB) Viewed 6500 times

2.png (37.79 KiB) Viewed 6500 times

3.png (30.3 KiB) Viewed 6500 times

4.png (38.83 KiB) Viewed 6500 times

[Fatlum Dibra]

KURS KUALIFIKIMI ONLAI

KURSI “ONLAI” PËR PERGATITJEN E TEKNOLOGEVE TË QUMESHTIT.
(PËRFSHI EDHE NË KUSHTE SHTËPIE).

F T E S Ë PËR TRAJNIM PROFESIONAL për marrjen e një kualifikimi teknik në profesionin - Teknolog në Industrinë e Qumeshtit.

Kohë – zgjatja = 4 muaj dhe zhvillohet 3 herë në javë = 8 ore mesim.

E HËNË - MERKURE - PREMTE

Nga Ora 11 – 14 ( 4 ore mesimi x 45 min. = 180 min.

Pushim mbas 90 minutave mesim.

Gjithesejt . . . . . . . 209 orë

Për të ndihmuar prodhuesit të përmbushin kërkesat e Ligjit për Ushqimin në pershtatje me kerkesa e BE, dhe për shkak të mungeses së qendrave per kualifikimin e punonjesve te Ind. së Qumeshtit, ka lindur nevoja per gjetjen e formave te kualifikimit qoftë edhe ne kushte Pandemie, siç eshte zhvilli-mi i kurseve Onlain.
Qëllimi i trajnimit është që personat që kryejnë keta kurse specialistët nga këto degë të marrin një Certifikatë për trajnim profesional të përfunduar në një kohë më të shkurtër.

Eshte konceptuar të kete disa kurset të ndryshem si:

1 - Teknolog per perpunimin e qumeshtit.

2. - Laborant – per percaktimin e treguesve fiziko-kimik dhe mikrobiologjik.

3.- Njohuri per pajisjet – makinerite si dhe per ngritjen e qendrave te grumb - perpunimit te qumeshtit.

Për faktin se programi i këtij trajnimi përfshinë orë teori dhe orë praktikë në prodhim (individuale), d.m.th çdo kursant duhet të perpiqet te siguroje vet mundesine e zhvillimit te praktikes mesimore. Kjo më ka nxitur t`u drejtohem prodhueseve dhe perpunueseve te qumeshtit për angazhimin tuaj me ndihmen konkrete per zhvillimin e praktikes – mesimore të kursanteve në qendren tuaj te perpunimit te qumeshtit duke bere te mundur realizimin e sy-nimeve te kursit, kjo do t`i sherbejë krahas atyre që do te fillojne të ushtrojne rishtas kete specialitet por edhe punonjesve tuaj, duke qene i sigurte se u mungojne keto njohuri.
Materjali mesimore eshte ndertuar mbi bazen e literatures teknike te koheve te fundit, per fat të mire tashmë eshte edhe ne gjuhen shqip gjë që nuk ka ndodhë ndonjehere në kete sektor, ekziston mundesia per blerjen librave nga sejcili pjesëmarrës.
Sipas pervojes se deritanishme eshte rast unikal per kete sektor që ajo çfare thuhet ne kurs te jete ne literature ne shqip kjo e lehteson se tepërmi dhe menjanon ate stërmundim qe benin studentet disa dekada më pare nepermjet shenimeve ku perveç lodhjes cenohej koha per spjegimin ne oren e me-simit, te jeni te bindur se jane tre libra = 1200 faqe ku konkretizohet çdo detaj qe spjegohet ne oren e mesimit nga ana tjeter ky do te jete nje doku-ment qe verteton se çfare njohurishe jepen ne keta kurse.
Në ndihme te ketij materjali do të jepen njohuri të reja të nxjerra nga literatura teknike - bashkekohore.
Të gjitha njohurite do t`i merrni nga un, mësoni aktivitetin tim gjate një periudhe shum te gjate, dhe vendosni vet.
Ata që dëshirojnë të marrin pjesë në këto kurse duhet të kenë përfunduar arsimin e mesëm ose klasën e 10-të të shkollës së mesme profesionale (bujqesore).
Regjistrimi është në . . . .
Numri i pjesëmarrësve në kurs nuk duhet të jetë më pak se 15 persona dhe duhet të organizohen vet pjesemarresit kudo qe ndodhen
Kursi do të fillojë më daten . . . deri . . .

. Tre here ne jave diten e HËNE – E MERRKURRË _ E PREMTE nga ora 11 – 14. nga 180 minuta me një pushim mbas 90 min.
. Çmimi per çdo person 250 Euro Pagesa me nr, llog.
------------------------------------------------
PS!
. Me kete menyre mesim - dhenie eshte e pamundur te realizohet puna laboratorike, kjo do te zgjidhet dhe do te realizohet nga sejcili me perpjekjet e veta.
. Pjesëmarresit duhet patjeter te kenë kryer aresimin e mesem të pergjitheshem, apo shkollen e mesme – bujqesore ose eshte punetore ne qendren e perpunimit te qumeshtit…… dhe me karten e identitetit, te paraqesin gjithashtu dokumentin perkates.
. Grupi duhet të kete mbi 15 veta, dhe do të organizoheni vet.

. Zhvillimi i kursit behet sipas menyres klasike;
. Si do të zhvillohet ara e mësimit:
- Kontroll frontal
- Kontrolli i dijes
- Spjegimi i lende (temes) shoqerohet me skema teknologjike ne disa raste edhe me Vidio.
- Ajo që e dallon nga kurset e mepareshme te zvilluara ne vendin tone sepse ekziston literature ne shqip që e siguron sejcili pjesemarres.
- Duke qene ne Onlai, behet e mundur ndjekja e kursit si fillestaret ashtu edhe ata që kane nevoje per keto njohuri nga çdo shqip – foles që eshte i interesuar kudo qe ndodhet.
- Ne fund jepet nje certifikate elektronike duke dhene edhe vleresimin sipas pergjigjeve ne kontrollin e dijes.

PS!
. Askush te mos mendoje se kjo zevendeson shkollen profesionale POR ne pamundesi te ngritjes sepse mungon vullneti! po perpiqemi te bejme diçka ne ndihme te kualifikimit. Të jeni te bindur se ne qofte se keni perkushtimin dhe vullnetin e duhur do te pajiseni me më shume njohuri (sidomos të reja) se ata qe sot punojne ne kete sektor.

-PROGRAMI MËSIMORË:

I FIZIKO-KIMIA DHE PROCESET MIKROBIOLOGJIKE. . . 62 ore
II KULTURAT BAKTERIALE - PROBIOTIKET . . . . . 57 "
III ADITIVËT DHE KONSERVANTET . GJALPI . . . 43 "
IV DJATHI TEKNOLOGJIA E ERGJKITHESHME DHE
SPECIALE, METODAT ME MEMBRANA FILTRUESE. . . 33 "
V KONSERVAT E KONCENTRUARA TË QUMESHTIT. . 14 "
-------------------------------------------------------------

[Fatlum Dibra]

KËSHILLA PER PERDORIMIN E SAKTË TË QUMËSHTIT PËR FOSHNJE

Për disa kohë, ekspertët kanë rënë dakord për faktin se formula e foshnjeve është e pafavorshme në krahasim me qumështin e gjirit, si në aspektin e shëndetit të nënës dhe fëmijës, ashtu edhe në aspektin ushqyes, emocional, relativ dhe madje ekonomik, duke pasur parasysh kostot.
Prandaj, disa informacione mund të jenë të dobishme, në rastet kur ushqyerja me gji nuk është e mundur, për të gjetur rrugën tuaj në lidhje me shumë produkte të ofruara në treg, për të përgatitur qumështin në mënyrë korrekte dhe në çdo rast për të promovuar një lidhje të mirë midis nënës dhe fo-shnjës.

Çfarë është formula e foshnjave? Eshtë një derivat i qumështit të lopës (d.m.th. qumështit të lopës), më rrallë nga dhia ose soja. Prodhohet në formë të lëngëshme (e gatshme për përdorim, sterile, me kosto më të lartë) ose - është forma më e përdorur zakonisht - në gjendje të tharë - formë pluhuri (jo sterile, me kosto të ndryshueshme, por më e ulët se formulimi i lëngët).
Përbërja e qumështit të fëmijëve rregullohet në mënyrë rigoroze nga një direktivë e Komunitetit Evropian që siguron një listë të hollësishme të përbërësve të qumështit artificiale dhe përcakton sasinë: të gjitha qumështat e disponueshëm në treg duhet të jenë në përputhje me këto indikacione.

A dihet se çfare qumeshtrash qarkullojne ne treg?
Sa lloje të formulës për foshnje ka në treg? Në thelb dy: qumështi i tip-it 1 ose fillestar (nga 0 në 6 muaj) dhe qumështi i tipit 2 ose vijues (nga 6 muaj deri në vitin e jetës). Për disa vite dhe deri tani, të ashtuquajturat qumështa të rritjes janë shfaqur gjithashtu në treg, të reklamuar për fëmijë nga 1 deri në 3 vjeç, por në thelb të padobishëm.
Ekzistojnë edhe disa qumështa të veçantë, të treguar nga mjeku pas vlerësimit të kujdesshëm, të treguar në raste të rralla për: foshnje të parakohshme që nuk ushqehen me gji (qumësht me mikroelementë të shtuar dhe përbërës specifik) foshnje me intolerancë të rëndë ndaj proteinave të qumështit të lopës që nuk ushqehen me gji, foshnje me galaktozemi, një sëmundje e rrallë e lindur në të cilën fëmija nuk mund të marrë qumështin e gjirit.
Së fundmi, ekziston një grup tjetër i qumështit, që tregtohet si produkte speciale, të cilat në fakt janë të ndryshme nga qumështet e vërteta. Këtu për-fshihen; qumësht soje, qumësht AR (anti-refluks, i trashur), qumësht HA (hipoalergjik i bazuar në hidrolizat e proteinave).
Studimet kanë treguar se përdorimi i tyre ofron përfitime të kufizuara dhe nuk është pa rreziqe.

Cilët janë qumështrate e pasuruara? Këto janë qumësht artificialë të pasuruar me substanca, të tilla si nukleotidet, acidet yndyrore të pangopura të ngopura me zinxhir të gjatë (LC PUFA), probiotikët dhe prebiotikët. Këto substanca ndodhen natyrshëm në qumështin e gjirit. Sidoqoftë, deri më tani asnjë studim nuk ka treguar se shtimi i këtyre substancave në formulë ka ndonjë përfitim për të pors-alindurin.

Qumështrat me kosto të lartë dhe me kosto të ulët: a ka ndonjë ndryshim në cilësi?
Qumështrat artificialë të tregëtuar në Itali kanë një çmim shumë të lartë, zakonisht mbi dyfishin e ekuivalentit të tyre të shitur në pjes-ën tjetër të Evropës. Që nga fundi i vitit 2004, qumështrat artificialë të tipit 1 dhe 2 janë vendosur në treg me një kosto më të ulët, në përputhje me çmimet evropiane; në disa raste këto qumështra arti-ficialë shiten në farmaci , në variante të tjera ndjekin kanale të ndry-shme të marketingut, siç janë hipermarketet dhe supermarketet.
Duke qenë në përputhje me direktivat e Komunitetit Evropian, të gjithë qumështrat në treg nuk kanë dallime thelbësore nga pikëpamja e sasisë dhe cilësisë së përbërësve ushqyes.
Në këtë drejtim, një grup pune special krahasoi karakteristikat e 7 markave të ndryshme të qumështit artificial të tipit 1 të zgjedhur nga ato të pra-nishme në një farmaci dhe në një supermarket në qershor 2015, dhe nuk zbuluan ndonjë ndryshim thelbësor në përbërjen e tyre, pavarësisht nga ko-stoja.

Si të përgatisim qumësht pluhur me formulë? Qumështi pluhur nuk është steril dhe mund të përmbajë disa mikrobe që mund të shkaktojnë infeksione serioze. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të ndiqni me kujdes rregullat më poshtë për të trajtuar qumështin pluhur në mënyrë korrekte.
Është gjithashtu e rëndësishme të dihet se jo të gjitha udhëzimet në etiketat e qumështit pluhur përmbajnë këshillat e duhura për një përgatitje që minimizon rreziqet.
. Lani duart mirë me ujë dhe sapun para se të përgatisni formulën pas çdo ushqyerje, lani enët e përdorura për të përgatitur dhe ofru-ar qumështin e foshnjës me ujë dhe sapun (filxhan, shishe, nëse përdorni një shishe, pastroni pjesën e brendshme të shishes dhe thithës me një furçë për të hiqur çdo mbetje të qumështit)
. Sterilizohen kontejnerët që do të përdoren para çdo ushqimi (filxhan, shishe, duke përfshirë edhe thithësin) pastroni sipërfaqen e punës me ujë dhe sapun (mikrobet mbijetojnë në sipërfaqet ku përgatitet ushqimi për fëmijë) gjithmonë zieni ujin që do të përdoret për riberjen e qumështit pluhur, qoftë ai ujë çezme apo ujë në shishe (uji nuk është steril, madje as ujë në shishe, megjithëse disa etiketime të qumështit pluhur gabimisht sugjerojnë se uji në shishe nuk ka nevojë të jetë i zierë).
. Mos përdorni ujë të nxehtë çezme, i cili, duke kaluar nëpër kazan, ndotet me mbetje metali si plumbi lëreni ujin të ftohet jo më shumë se 30 minuta, në mënyrë që të jetë në një temperaturë prej të paktën 70 ° C - duhet të dispononi një termometër qumeshti - dhe e përdorni atë për të ribere qumështin pluhur sipas udhëzimeve të prodhuesit. Në fakt, kjo është temperatura e nevojshme për të zvogëluar në mënyrë drastike numrin e mik-robeve të pranishëm në qumështin pluhur, përdorni qumështin e përgatitur në këtë mënyrë brenda dy orësh (pas këtij intervali rritja e mikrobeve të mbetura mund të arrijë një nivel të rrezikshëm) hidhni çdo mbetje të qumështit të pangrënë.
Sa qumesht pluhur në një filxhan matës? Çdo paketë qumështi pluhur ka kupën e vet matëse. Rekomandohet të përdorni gjithmonë kupën matëse të bashkangjitur në paketim për të shmangur problemet në rast të produkteve me përqendrime të ndryshme. Normalisht, një lugë përmban rreth 4,5 gram qumësht pluhur. Sidoqoftë, nuk është e lehtë të jesh preciz. Megjithëse jo të gjitha etiketat e specifikojnë këtë, për të shmangur problemet e mbido-zimit, të cilat janë problemet më të zakonshme, rekomandohet të përdorni lugë të pakompresuara dhe të lemuar (kaloni një teh thike ose shpatull mbi buzë të lugës për të hequr çdo tepricë).
Paralajmërim : ngjeshja e pluhurit në kupën matëse e ekspozon fëmijën ndaj rrezikut të mbingarkesës dhe dehidrimit.

Marrëdhënia nënëfëmijë. Edhe kur zgjidhet ose nevojitet ushqyerja artificiale, ushqyerja me gji është akoma një moment i rëndësishëm për të forcuar marrëdhënien nënë-fëmijë.
Këtu janë disa këshilla:
. përdorni ushqimin sipas kërkesës: domethënë, mos i impononi fëmijës ritme fikse dhe sasi qumështi, por kuptoni sinjalet e tij të urisë dhe ngopjes dhe respektoni ato. Kjo do ta ndihmojë atë të rregullojë veten edhe më vonë gjatë jetës, duke zvogëluar rrezikun e shfaqjes së mbipeshës dhe uluni në një pozicion të rehatshëm dhe merrni foshnjën duke e mbajtur afër trupit tuaj në mënyrë që ai të mund të ju shikojë në sy - kjo e ndihmon foshnjën të ndihet e sigurt dhe e dashur. Mund të jetë një ide e mirë të ndryshoni anën e foshnjës në kontakt me trupin e mbajtësit të shishes me çdo ushqim. mbajeni foshnjën mjaft lart me kokën të mbështetur mirë, në mënyrë që ai të marrë frymë dhe të gëlltitet pa probleme.
. Foshnja juaj mund të ketë nevojë të bëjë pushime herë pas here gjatë ushqimit dhe ndoshta të përtypet pak, megjithëse jo të gjithë foshnjat kanë nevojë.
. Kur foshnja nuk dëshiron më të ushqehet me gji, përkrahni atë në një pozicion vertikal dhe butësisht goditeni në shpinë për ta ndihmuar të lëshojë ajrin e tepërt disa foshnje rigurgojnë pak qumësht gjatë ushqimit: kjo është normale shikoni shenjat e ngopjes së fëmijës suaj.
. Mos e detyroni atë të mbarojë qumështin në shishe. Foshnjat e reja priren të marrin sasi më të vogla qumështi, por ndërsa rriten, ata priren të pinë më shumë qumësht.
. Mos e lini foshnjën në krevat fëmijësh vetëm me shishen; është e rrezikshme sepse foshnja mund të mbytet (rrjedha e qumështit nga shishja është e vazhdueshme dhe mund të jetë shumë e shpejtë) dhe ekziston rreziku që ai të marrë më shumë sesa dëshiron (është e vështirë të bllokosh rrjedhën e qumështit nga shishja ) Edhe fëm-ijët më te rritur, të aftë për ta menaxhuar atë, nuk duhet të vendos-en në shtrat me një shishe: ky zakon rrit rrezikun e prishjes së hershme të dhëmbëve.
PS!
Me qene se e kam kaluar pak “vijen e kuqe”, konsultimi me mjekun eshte i domosdoshem dhe çdo keshille e tij do t`a permirësoje ushqyerjen e shendeteshme te foshnjes tuaj.

[Fatlum Dibra]

TEKNOLOGJI TË REJA - FILTRIMI MEMBRANORË

Ky materjal eshte pak i veshtire të perceptohet nga të gjithe sepse eshte e domosdoshme lexuesi të ketë njohurite bazë per Industrine e Qumeshtit, mirepo keto menyra te reja te perpunimit te qumeshtit jane te domosdoshme per teknologet, me sa kam pa deri tani nuk kane gjetë zbatim ne vendin tone.
Nga ana tjeter edhe konsumatoret, mire do te ishte të mesojne aq sa kane mundesi sepse ne disa produkte qumeshti qe importohen dhe mire bejne qe i sjellin nga jashte, jane zbatuar keto teknologji relativishte te reja, midis tyre Qumeshtin me MIKROFILTRIM + UHT e keni ne supermarkete = Eshte tek-nologjia më e avancuar që ka ekzistuar deri tani, un kam vite që e konsumoj dhe as edhe një here nuk më ka zhgenjy, si ne pergatitjen e kosit ashtu edhe kefirit në kushte shtepie, mirepo të rrallë jane ata që e dijnë.
Un do të perpiqem t`i spjegoj teknikishte keta metoda te perpunimit te qumeshtit me membranat filtruese te cilat ndryshojne ne vartesi te produktit qe do te pergatitet, shkak u bë edhe nje diskutim i zjarrtë midis miqëve te mi - teknolog qe kishin kohe qe diskutonin me njeri tjetrin por akoma nuk kishin hy në temë sepse nuk studjojne literature teknike kurse Interneti jo gjithmone jep pergjigje te sakta.

Ndarja e substancave të thata në fraksione

Fillimisht (dikur) u perdoren procedura teknologjike të ndryshme me bazë precipitimin për të izoluar proteinat e hirrës, por sot, përveç teknologjive të precipitimit, përdoren proceset e ndarjes me anen e membranave (fraksionimit) dhe kromatografisë, nji teknolog i mirefillte duhet te mesohet me kete termë MEMBRANA dhe jo te qendrojë kaq indiferent, disa hapin syte kur degjojne të flitet per te!!!! Mos të harojmë se keto po ndryshojne rrenjesisht parimet e perpunimit te qumeshtit ne nji rruge me te dobishme per shendetin.

Ekzistojnë disa teknologji themelore që përdoren gjerësisht:

- Osmoza e kundërt është një proces dehidrimi me efikasitet energjetik që përdoret për të para-koncentruar rrjedhat e qumështit ose ushqimit përpara avullimit.
- Me Nanofiltrimin, behet ndarja e komponentëve me peshë të ulët molekulare mund të kryhet sipas kushteve specifike. Nanofiltrimi përdoret për të rikuperuar proteinat e hidrolizuara, për të koncentruar sheqerna dhe për të hequr hirin e produkteve të qumështit.
- Ultrafiltrimi përdoret për të përqendruar dhe pastruar komponentë me peshë molekulare mesatare deri në të lartë si proteinat e qumështit, karb-ohidratet dhe enzimat.
- Diafiltrimi zakonisht përdoret së bashku me ultrafiltrimin për rikuperimin shtesë të produktit duke përdorur injektim uji për të hequr grimcat dhe për të larë materialet me peshë të ulët molekulare.
Mikrofiltrimi largon bakteret dhe sporet nga qumështi, ndan grimcat e pezulluara dhe ndan proteinat e qumështit në fraksione, zbatohet ne fraksionimin e proteinave në proçeduren teknologjike te prodhimit te proteinave te fraksionuara nga hirra e djatheravesi dhe nxjerr kimikate për pastrim.
Membranat jane te ndryshme nga perberja dhe cilesitë, u takon specialisteve perkates që i prodhojne per konstruksionin, llojin e materjalit etj,
Membranat inorganike qeramike ose çeliku inox përdoren ku kërkohet forca dhe qëndrueshmëria në lidhje me kushtet jashtëzakonisht të vështira për sa i përket pH, temperaturës ose tretësve. Membranat qeramike zakonisht përdoren në mikrofiltrim për të hequr bakteret dhe sporet. Aplikimet tipike për ndarjen e membranës në industrinë e qumështit përfshijnë: Prodhimi i koncentratit të vlefshëm të proteinës së hirrës dhe izolatit të proteinës së hirrës, standardizimi i proteinave të qumështit përpara prodhimit të djathit për të përmirësuar rendimentet, përqendrimi dhe demineralizimi i hirrës për të reduktuar konsumin e energjisë.
Proceset e filtrimit me membrana dhe, në veçanti, mikrofiltrimi (MF) dhe ultrafiltrimi (UF) janë procese ndarjeje që ndodhin nën presion duke përdorur materiale poroze polimerike ose inorganike.
Gjatë 30 viteve të fundit, këto procese kanë gjetur aplikim të gjerë në industri të ndryshme; për pastrimin ose përqendrimin e lendeve të lëngshme.
Ultrafiltrimi u përdor kryesisht për të mbajtur proteina hirres në masen e djathit dhe qumështin e koncentruar (kondensuar) për të rritur rendimentin e djathit dhe për të ulur kostot e prodhimit. Janë perdorë që nga viti 1983 njësitë Ultrafiltrimit në industrinë e qumështit me një sipërfaqe totale filtrimi prej rreth 100,000 m2 membrana, duke përfshirë 80,000 m2 për hirrën dhe 19,000 m2 për qumështin. Në mesin e viteve '90, rreth 230 mijë m2 membrana.
Aktualisht, rreth 9% e prodhimit botëror të hirrës përpunohet me Ultrafiltrim, nga e cila fitohen 50.000 - 80.000 ton koncentrate të proteinës së hirrës në vit, në varësi të përmbajtjes së proteinave të produktit të thatë.
Në mesin e viteve 1980, u prodhuan rreth 150,000-200,000 ton / vit djathëra të ndryshëm të butë u prodhuan duke përdorur Ultrafiltrimin, për shembull, në Danimarkë dhe Francë, gjithashtu, prodhohet rreth 30% e vëllimit të përgjithshëm të djathrave me maja djathi (mullëza) natyrale.
Në Rusi, instalimet e para industriale vendase për ultrafiltrimin e qumështit dhe hirrës u shfaqën në mesin e viteve 1980 në disa fabrika. Sipërfaqja totale e membranës në këto instalime ishte rreth 1000 m2.

Klasifikimi dhe karakteristikat e proceseve të filtrimit
Proceset e filtrimit zakonisht klasifikohen sipas madhësisë së grimcave të mbajtura ose të kaluara nëpër filtër. Ekzistojnë dy klasa kryesore të proceseve:
. Filtrimi konvencional i grimcave dhe procesi i filtrimit të membranës.
. Filtrimi konvencional i grimcave përdoret për të ndarë grimcat më të mëdha se 10 mikron, 1 mikron = 1/1000 mm ndërsa:

. Filtrimi membranor ndan grimcat më të vogla se 10 mikron. Ekzistojnë disa ndryshime të rëndësishme midis filtrimit konvencional dhe filtrimit të membranës:

- Struktura e materialit filtrues. Filtrimi konvencional përdor një material filtri të trashë me një strukturë të hapur dhe të zhvilluar, ndërsa filtrimi membranor përdor një membranë të hollë me një madhësi pore të kontrolluar.
- Ndikimi i presionit. Në filtrimin e membranës, presioni është forca lëvizëse pas procesit, ndërsa në filtrimin konvencional, presioni aplikohet vetëm për të përshpejtua r procesin.

- Projektimi konstruktiv i procesit.
. Në filtrimin konvencional, rrjedha e mediumit që do të filtrohet drejtohet pingul me sipërfaqen e filtrit dhe filtrimi mund të kryhet në një sistem të hapur.
. Në filtrimin e membranës, rrjedha e mediumit (lendes) që do të filtrohet drejtohet paralelisht me sipërfaqen e filtrit, ndërsa rrjedha që depërton nëpër membranë (përshkues) lëviz pingul me sipërfaqen e filtrit. Ky është i ashtuquajturi filtrim me rrjedhje tërthore ose filt-rim tangjencial. Filtrimi i membranës duhet të kryhet në një sistem të mbyllur.
- Shkalla e ndarjes. Me filtrimin konvencional, grimcat e emetuara mund të ndahen pothuajse plotësisht nga lëngu, ndërsa filtrimi i membranës lejon vetëm që grimcat e emetuara të përqendrohen në një vëllim më të vogël në krahasim me vëllimin fillestar të lëngut. Filtrimi i membranës, nga ana tjetër, ndahet në katër lloje membranash

2.png (564.28 KiB) Viewed 6412 times

Ultrafiltrimi në industrinë e qumështit.
Ultrafiltrimi është procesi membranor më i përdorur në përpunimin e qumështit të papërpunuar.

PASTRIMI - Eshte hallka më e rendesishme per te pase rezultate te knaqeshme.
Pastrimi dhe rigjenerimi i membranave u krye sipas procedurës standarde, e cila u zhvillua për qumështin e lopës duke përdorur tretësirë hidroksid natriumi dhe me shtimin e hipokloritit të natriumit dy herë larja me solucione alkalin jep një rezultat pozitiv. Megjithatë, pavarësisht kësaj, pas dy ditësh qëndrimi boshe, ndotja e zonës së koncentratit dhe filtratit në instalim arrin vlera të larta. Prandaj, nëse njësia e ultrafiltrimit është e papunë për më shumë se 1 ditë, është e nevojshme të injektoni zgjidhje dezinfektuese në të.
Puna më me mend eshte kur dikush vendos te aplikoje filtrimin me membrana të ndjek rekomandimet e Firmes Prodhuese te membraneve,
Të mos harrojme; Një membranë qeramike me një madhësi pore prej 0.8 μm është optimale për qumështin për sa i përket shkallës së filtrimit dhe mbajtjes së baktereve.
Në materjalet e ardheshme do te ndalemi per sejcilen metode.
V A Z H D O N.........

4.png (26.83 KiB) Viewed 6412 times

[Fatlum Dibra]

TEKNOLOGJIA E FILTRIMIT ME MEMBRANA

I - MIKROFILTRIMI (MF)

Është një nga llojet e filtrimit membranorë, ku mekanizmi i ndarjes së përbërësve ndodh sipas diametrit të grimcave, madhësia e të cilave shtrihet në përmasat prej 10 - 50 μm. Presioni lejon grimcat e kripës, sheqerit, proteina të caktuara të kalojnë nëpër poret e membranave dhe të mbajë bakteret, globulat e yndyrës, grimcat e proteinave të mëdha, siç janë micelet e mëdha të kazeinës.
Presioni i punës i procesit është 0.01-0.5 MPa.

Njësia e mikrofiltrimit në mënyrë efektive në rrjedhë largon papastërtitë dhe mikroorganizmat e dëmshëme nga solucioni i kripur, ndërsa ruan ekuilibrin kimik të kriprave minerale. Në krahasim me metodat e tjera, kjo metodë është më konkurruese për faktin se qelizat e ngordhura hiqen, ndërsa gjatë pasterizimit apo sterilizimit ato vetëm vriten por qendrojne ne produkt (qumesht) kjo eshte një e metë qe deri tani eshte pranuar nga shkenca por nuk eshte mire. Për më tepër, përdorimi i instalimit membranorë eliminon "pikat e zeza" në sipërfaqen e djathit, "zhvillimin"e mykut, etj.

Aplikimi kryesor i mikrofiltrimit:
. heqja e baktereve, myqeve, sporeve dhe majave;
. fraksionim i proteinave;
. heqje e yndyres nga hirra, qumështi, për prodhimin e koncent-rateve të proteinave.

Mikrofiltrimi në përpunimin e qumështit

Cilësia e qumështit dhe produkteve të qumështit përcaktohet kryesisht nga dy faktorë - jetëgjatësia dhe shija. Diversifikimi i vazhdueshëm i produkteve të qumështit, rritja e kërkesave për transportin dhe jetëgjatësinë e tyre, si dhe ndryshimet sezonale në ndotjen bakteriologjike të qumështit kërkojnë një zgjerim të metodave të përdorura të prodhimit.
Në rritjen e jetëgjatësisë me trajtim termik jane vrejte të meta. Një teknologji alternative duhet të jetë në gjendje të largojë bakteret, pavarësisht nga vetitë apo përqendrimi i tyre, pa ndikuar negativisht në shijen e produktit.
Mikrofiltrimi largon bakteret përmes një pengese fizike pa ndikuar në përbërjen e qumështit.

1.png (205.37 KiB) Viewed 6385 times

PRODHIMI I DJATHIT
Në varësi të stinës dhe rajonit, qumështi mund të kontaminohet në shkallë të ndryshme me bakteret e acidit laktik dhe sporoformueset. Këto baktere shfaqen në qumësht për shkak të ushqyerjes me silazh të lopëve, janë rezistente ndaj nxehtësisë dhe shkaktojnë difekte në djathë në fazat e vona të maturimit.
Tradicionalisht, nitrati dhe lizozimat janë shtuar për të parandaluar zhvillimin e baktereve të demeshme, sidomos ato gazo - formuese gjë që ul cilësinë e djathit. Në vendet e Evropës, sasia e lejuar e perdorimit të nitratit është e kufizuar për faktin se prej tij formohen nitrominat, të cilat janë të dëm-ëshme për shëndetin dhe për të ashtuquajturat bioprodukte (ushqim organik), përdorimi i nitrateve dhe lizozimave është i ndaluar tashmë me ligj.
Një mënyrë tjetër për të parandaluar difektet e vonshme të djathit është zvogëlimi i numrit të sporeve të dëmshme duke përdorur baktofugimin e qumështit. Me një ose dy baktofugime, mund të largohen deri në 95% të baktereve dhe sporeve, gjë që redukton rrezikun e defekteve, por nuk e ele-minon plotesisht.
Sterilizimi UHT heq plotësisht sporet dhe kështu eliminon rrezikun e defekteve të vonuara të djathit. Megjithatë, shija e qumështit dhe cilësia e djathit ndryshojnë për keq.
"Kurrë nuk na ka keshilluar teknologjia; sterilizimin e qumeshtit qe destinohet per djathe - teknologet kete e dijnë mire. "
Mikrofiltrimi redukton sporet me mbi 99,99%. Rreziku i defekteve të vona, dhe rrjedhimisht dëmtimi i produktit, përjashtohet plotësisht. Për më tepër, gjendja e përbërësve të qumështit nuk ndryshon, gjë që bën të mundur marrjen e djathit me cilësi të shkëlqyer. Përmirësohet edhe cilësia e hirrës së djathit.
Qumësht (ESL) Prej disa vitesh, ju mund të shihni të ashtuquajturin qumësht të pijshëm ESL (Extended Shelf Life) (Afati i zgjatur ruajtjes) në raftet e dyqaneve, duke zgjeruar gamën e produkteve të qumështit dhe duke zëvendësuar gjithnjë e më shumë qumështin e pasterizuar. Krahasuar me qumë-shtin e pasterizuar, ai ka avantazhe serioze për prodhuesin dhe konsumatorin. Siguria eshte dukshëm më e lartë e prodhimit redukton mbetjet e pro-duktit.
Reduktimi i ankesave ka një efekt pozitiv në imazhin e markës. Logjistika lehtësohet, pasi ka më pak kthime të produkteve dhe jetëgjatësia më e gjatë lejon dërgesa më pak të shpeshta në zinxhirët e shitjes me pakicë, keto jane menyra qe duhen zgjedhur nga prodhuesit. Ndërsa qumështi i pasterizuar ka një jetëgjatësi të reduktuar maksimale më pak se 8 ditë, qumështi ESL mund të mbahet në frigorifer për mbi 21 ditë. Konsumatori merr një produkt që, me të njëjtën shije, është shumë më i sigurt, pasi përmban më pak baktere në krahasim me qumështin e pasterizuar dhe eliminohet rreziku i ndot-jes dytësore mbas pasterizimit.
Sot, tre teknologji konkurrojnë në prodhimin e qumështit të pijsh-ëm:
. Baktofugimi, - Trajtimi termik dhe Mikrofiltrimi plus pasterizimi . Për më tepër, secila prej teknologjive përfundon me mbushje aseptike.
Qumështi që ka kaluar në BAKTOFUGIM (Kush kerkon të dije se çfare eshte BAKTOFUGIMI lexo Librin – 1) ka shije të mirë, por ruajtja e tij zgjat vetëm disa ditë.
. Trajtimi termik rrit jetëgjatësinë deri në disa muaj me opsione të ndryshme. Megjithatë, nëse është e nevojshme të rritet afati i ruajtjes me më shumë se 2 javë, atëherë kërkohet një trajtim termik më i ashpër, i cili i jep qumështit një aromë të qumeshtit te vluar që vjen nga denatyrimi i përbërësve të qumështit.
. Vetëm mikrofiltrimi në kombinim me pasterizimin e kërkuar nga ligji siguron një jetëgjatësi prej 21 ditësh pa ndryshuar shijen dhe përbërjen e qum-ështit.
Aktualisht janë 10 impiante në Zvicër, Gjermani dhe Austri që prodhojnë qumësht ESL sipas këtij parimi.

2.png (100.87 KiB) Viewed 6385 times

KONCENTRATET E PROTEINËS. Fusha e tretë e aplikimit të mikrofiltrimit është prodhimi i produkteve proteinike vendase me pastërti të lartë, kryesisht proteinat e qumështit për ushqimet për foshnjet. Kërkesat strikte për cilësinë e proteinave, si dhe proceset e mëvonshme teknologjike për prodhimin e një produkti pluhur, nuk lejojnë përpunimin në temperaturë të lartë. Për më tepër, trajtimi termik mund të çaktivizojë vetëm mikroorganizmat - patogjenët. Qelizat mikrobike të mbetura në produkt qelizat somatike që per fat te keq ne nuk meremi me ta !!!! jane trupa te ngordhur organike nuk jane te gjalle por eshte materje organike e cila nuk ka pse te jete ne qumesht, mund të shkaktojnë reaksione alergjike ndaj ushqyerjes artificiale tek foshnjat. Baktofugimi në këtë rast gjithashtu nuk siguron ndarjen e nevojshme të mikroorganizmave dhe nuk garanton sigurinë e procesit.
Mikrofiltrimi me anë të një pengese fizike largon patogjenët nga lëndët e para, d.m.th. qumësht i skremuar ose hirrë. Në të njëjtën kohë, proteinat mbeten në produkt të pa ndryshuara.

SKEMA E PROCESIT TË MIKROFILTRIMIT.
Teknologjia e mikrofiltrimit është përdorur në industrinë e qumështit që nga mesi i viteve 1980. Menjëherë pas fillimit të zbatimit të tij, u bë e qartë se me çfarë vështirësish lidhet ky proces. Në veçanti, kërkohet kontrolli i saktë i presionit të filtrimit dhe ngarkimi uniform optimal i sipërfaqes së mem-branës për të parandaluar kontaminimin dhe për të siguruar stabilitetin e filtrimit. Përveç kësaj, është e rëndësishme të sigurohet një numër minimal i zonave "të vdekura" në instalim, ku grumbullohen mbetjet e produktit që ulin rendimentin, si dhe shkarkimi mak-simal i instalimit përpara fillimit të procesit dhe pas përfundimit të tij, në mënyrë që të reduktohen humbjet e qumështit gjatë larjes dhe për shkak të hollimit me ujë.
Pastrimi dhe sterilizimi efikas i membranës përpara prodhimit janë thelbësore për të siguruar prodhim të sigurt.
Inxhinierët e MMS AG (Kompani qe prodhon membranat filtruese) janë njohur me këto probleme dhe kanë gjetur zgjidhje që janë zbatuar vazhdimisht në projektimin e njësive Swissflow MF dhe janë përshtatur me nevojat industriale. Dizajni inovativ i lidhjeve të modulit të membranës redukton volu-min e vdekur dhe siperfaqen - hapësirën e kërkuar për instalimin, lehtëson zgjerimin e mëvonshëm të instalimit per te rritë kapacitetin dhe në të një-jtën kohë siguron shkarkimin e plotë të tij. Membranat e përdorura "Isoflux" janë më të mirat sot për sa i përket ekonomisë dhe stabilitetit të procesit, të gjithë komponentët e tjerë plotësojnë kërkesat më të larta të higjienës. Procesi i larjes dhe sterilizimit të njësive është hartuar në bashkëpunim me fabrikat zvicerane te perpunimit te qumeshtit.
Konsumi i energjisë dhe hapësira e dyshemesë janë shumë më të ulëta në krahasim me impiantet e trajtimit termik dhe këto shifra po përmirësohen vazhdimisht nëpërmjet optimizimit të parametrave të procesit dhe konfigurimit të impiantit. Duke kombinuar faktorë të tillë si shija e mirë e produktit, siguria e procesit dhe efikasiteti i kostos, sistemet e mikrofiltrimit të pasterizimit të ftohtë MMS Swissflow janë në gjendje të plotësojnë kërkesat më të rrepta për heqjen e baktereve në përpunimin e qumështit.

Aplikime të tjera të mikrofiltrimit:
- Filtrim steril i kripës në prodhimin e djathit;
- Përqendrimi dhe fraksionimi i proteinave të qumështit, për shem-bull, për prodhimin e gjizës me rendiment të reduktuar të hirrës acidike; - - -- Heqja e yndyrës nga qumështi i skremuar dhe hirra.

Procesi i pasterizimit të qumështit duke përdorur mikrofiltrimin.

Me mikrofiltrimin e qumështit të plotë, siç u përmend më lart, 90-98% e yndyrës ruhet, por grimcat e yndyrës bllokojnë poret dhe ulin shumë perform-ancën e membranave. Prandaj, para mikrofiltrimit, është enevojshme të hiqet yndyra nga qumështi në një ndarës kreme - seperator. Pas heqjes së ynd-yrës, qumështi dërgohet në mikrofiltrim dhe ndahet me një faktor përqendrimi prej 20 herë në koncentrat dhe përshkues. Në permeatin, (pjesa qe ka-lon membranen) përqendrimi bakterial zvogëlohet me 99,8% kur përdoret një membranë qeramike me madhësi nominale pore prej 0,8 μm. Në koncen-trat, përmbajtja e baktereve gjithashtu mund të zvogëlohet dhjetëfish për shkak të faktit se koncentrati, ndryshe nga depërtimi, është për një kohë të gjatë (3-4 orë) në qarkun e qarkullimit në një temperaturë prej rreth 50 ° C.
Kremi dhe koncentrati i mikrofiltrimit përzihen dhe më pas i nënshtrohen pasterizimit "të fortë" në temperaturën më të lartë të mundshme. Pas kësaj, permeati përzihet në sasira te llogaritura për të pergatitur qumësht të standardizuar për sa i përket proteinave dhe yndyrës dhe i nënshtrohet past-erizimit konvencional.

Skema e procesit të përshkruar është paraqitur më poshtë:

4.png (784.52 KiB) Viewed 6385 times

Madhësia e poreve prej 1.4 mikron ju lejon të hiqni mbië 99.99% të baktereve dhe sporeve nga qumështi. Megjithatë, yndyra e qumështit nuk mund të kalojë përmes membranës, duke e bërë të vështirë procesin e filtrimit.
Prandaj, njësia e filtrimit përpunon vetëm qumësht të skremuar ose hirrë.
Kremi përpunohet me ngrohje tradicionale. Mikrofiltrimi e ndan rrymën hyrëse në dy fraksione: depërtim dhe mbajtës. Mikroorganizmat grumbullohen në mbajtje, d.m.th. në pjesën që nuk kalon nëpër membranë, kjo që mbahet mund të shtohet në krem ose të përpunohet veçmas. Për prodhimin e qumështit të pijshëm dhe djathit kombinohen rrjedha në membranë behet e veçante (qumësht i skremuar dhe krem) në varësi të përmbajtjes së dë-shiruar të yndyrës dhe është e nevojshme të kryhet homogjenizimi i pjesëshëm ose i plotë sepse lehteson filtrimin. Është gjithashtu e mundur (në pro-dhimin e qumështit ESL) të kombinohen qumështi dhe kremi pas pasterizimit të qumështit të skremuar për të shma-ngur trajtimin e rinxehjes së kremit.
Koncentratet e proteinave hyjnë në operacionet e mëtejshme të prodhimit direkt në formën e permeatit.
Është një nga llojet e filtrimit membranorë, ku mekanizmi i ndarjes së përbërësve ndodh sipas diametrit të grimcave, madhësia e të cilave shtrihet në përmasat prej 10-50 μm. Presioni lejon grimcat e kripës, sheqerit, proteina të caktuara të kalojnë nëpër poret e membranave dhe të mbajë bakteret, globulat e yndyrës, grimcat e proteinave të mëdha, siç janë micelet e mëdha të kazeinës. Presioni i punës i procesit është 0.01-0.5 MPa.
Njësia e mikrofiltrimit në mënyrë efektive në rrjedhë largon papastërtitë dhe mikroorganizmat e dëmshëm nga solucioni i kripur, ndërsa ruan ekuilibrin kimik të kriprave minerale.
Në linjen e pergatitjes se qumeshtit per treg - konsum, Aparatura e MIKROFILTRIMIT e ka vendin mbas seperatorit - qumeshti i skremuar kalon ne një rezervuar prej aty dergohet ne MIKROFILTRIM mbasi pastrohet dergohet ne perpunim termik = PASTERIZIM ose akoma më mire ne STERILIZIM UHT qe eshte kulmi - maksimumi i novacionit ne Industrine e Qumeshtit deri tani.
Largimi i baktereve dhe sporeve nga qumështi, sterilizimi i membranës.
Filtrimi me membranë i qumështit dhe hirrës. Disa lloje bakteresh dhe sporesh në qumësht janë në gjendje të mbijetojnë pas paste-rizimit nor-mal kete e ka pranuar shkenca, mirepo mund të shka-ktojnë probleme gjatë prodhimit të djathit. Zhvillimi i baktereve dhe sporeve të padëshiruara në djathë mund të shkaktojë fryrje të vonshme gjatë maturimit dhe të çojë në prishjen e djathit. Kjo është veçanërisht e rrezikshme për djathrat gjysmë të fortë dhe të fortë, ku kombinimi i lagështisë së lartë, përmbajtjes së ulët të kripës dhe temperaturave të larta gjatë maturimit, krijon kushte të favorshme për rritjen e sporeve dhe çlirimin e gazit. Prej kohësh dihet se një filtër membranor me pore prej rreth 0,2 mikron është në gjendje të pastrojë një zgjidhje ujore të baktereve. Problemi me mikrofiltrimin e qumështit është se shumica e globulave të yndyrës dhe disa prej proteinave janë me të njëjtën madhësi ose më të mëdha se bakteret. Si rezultat, bllokimi i membranës ndodh shumë shpejt dhe produkti humbet një numër përbërësish të vlefshëm. Zgjidhja u propozua nga Tetra Pak, ata ishin të parët në botë që krijuan bindjen se per te siguruar ruajtjen duhet t`i nenshtrohej një pas-terizimi shtesë afat-shkurtër, dhe më pas përzihej përsëri me depër-timin e një impianti mikrofiltrimi. Kështu, qumështi i skremuar kalon përmes filtrit dhe kremi i nevojshëm për të normalizuar përmbajtjen e tij të yndyrës sterilizohet, zakonisht së bashku me koncentratin bak-terial të marrë gjatë mikrofiltrimit të njëkohshëm. Në praktikë, membranat me pore prej 1.4 mikron përdoren për të zvogëluar përqendrimin e proteinave. Përveç kësaj, proteina formon një membranë dinamike të aftë për të mbajtur mikroorganizmat. Duke përdorur mikrofiltrimin në kombinim me trajtimin termik, rreziku i kontaminimit eliminohet duke hequr bakteret dhe sporet nga qumështi.

PS!
Kur ia spjegova teknologjite membranore një mikut tim - teknolog, i afte por që i qëndron larg librave teknikë, më tha se sikur nuk po "flisja shqip" dhe nuk kuptova asgjë. I sugjerova se duhet të jete patjeter ne kontakt me literaturen e re - të bollshme sepse ne te kundert koha të nxjerre jashte loje.

5.png (1.75 MiB) Viewed 6385 times

[Fatlum Dibra]

TEKNOLOGJIA E FILTRIMIT ME MEMBRANA

U L T R A F I L T R I M I

Është një nga llojet e filtrimit membranorë që kryhet në presion të ulët dhe ndan grimcat koloide dhe substancat molekulare të larta, madhësia e të cilave eshte prej 1-10 μm, kazeinë, proteina hirre, molekula të mëdha yndyre qe kane keto permasa.
Në ULTRAFILTRIM, membranat mbajnë, komponimet me molekula më të mëdha (koloidet dhe makromolekulat) që kanë masë molekulare mbi 1000 dhe lejojnë të kalojnë të voglat.
Presioni i punës, në përgjithësi, nuk tejkalon 1 MPa. Membranat ultrafiltruese janë gjithashtu baza e filtrimit membranor. Ultrafiltrimi përdoret kry-esisht për heqjen e grimcave të mëdha, koloidale prej tyre, si dhe për fraksionimin trashjen e proteinave.

1.png (95.82 KiB) Viewed 6357 times

Aplikimi kryesor i ultrafiltrimit është në përpunimin e hirrës dhe qumështit.
Në rastin e përpunimit të hirrës, një njësi ultrafiltruese realizon përqendrimin e proteinave të hirrës së bashku me ndarjen e mineraleve dhe laktozës. Në mënyrë tipike, njësitë e ultrafiltrimit përdoren për të prodhuar koncentrat të proteinës së hirrës (KPH) me përmbajtje proteine në lenden e thate nga 34% deri në 85%.
Duke përdorur më pas, siç është mikrofiltrimi i MF , proteinat mund të izolohen plotësisht për të prodhuar isolate te proteinës së hirrës (IPH) të kër-kura së tepërmi sidomos në Evropë, dhe në disa vende te tjera.
Kur përdorni UF për përqendrimin e qumështit, merret një retentat i lartë i proteinave, me një ndarje paralele të laktozës dhe mineraleve. Retentate përdoret për prodhimin e llojeve të ndryshme të koncentratit të proteinave të djathit dhe qumështit ose, në rastin e izolateve të proteinave
Feta dhe djathrat e tjerë të këtij lloji prodhohen përmes një përqendrimi të plotë të qumështit duke përdorur një proces ultrafiltrimi, për ata që pro-dhojne djathin Tip-83 duhet të kuptojne se ultrafiltrimi mban ne qumesht proteinat e hirres duke evituar pasterizimin - nxehjen e qumeshtit në tempe-rature 83 grade C që njihen pasojat e nje trajtimi te tille termik kur prodhohet djathë. Pastaj kulturat e starterit, rennet, kripa dhe aditivë të tjerë shtohen në retentatin e marrë duke shkurtuar procesin e prodhimit si dhe duke rritur ndjeshem rendimentin = rezen e djathit. në rruge te drejte.

Aplikimi kryesor i ultrafiltrimit:
. standardizimi i përmbajtjes së proteinave të qumështit, kazeinë;
. trashje paraprake e proteinave të qumështit për prodhimin e djathit, gjizës, djathit feta;
. prodhimi i koncentratit të proteinës së hirrës WPC dhe izolimi WPI.
. përdoret shpesh duke u kombinuar me Filtrimet membranore te tjera , kjo varet nga produkti.
Për përgatitjen e koncentrateve proteinike nga hirra, të cilët dallohen për vlerën e tyre të madhe ushqyese dhe biologjike dhe për cilësitë funksionale të organizmit të njeriut. Sipas shkallës së tyre të rafinimit (dmth prodhohen sa më të pastër) ato bëjnë pjesë në burim proteinash shumë të kërkuara, për ushqyerjen e fëmijëve të vegjël, të rriturit si dhe për kafshët e reja. Duke i përgatitur këto koncentrate sipas fraksioneve, ato shërbejnë edhe si USHQIM - TERAPI. Koncentratet e hirrës dallohen për përparësinë që kanë sepse përmbajnë sasi të mëdha: LIZINË, TREONINË, TRIPTOFAN, CISTEINË që sipas studiuesit (E. Forsum) këto përbërësa u japin vlerë të jashtëzakonshme BIOLOGJIKE. Sipas disa autorëve (J.De Wit, R.De Boer, C. Morr) cilësitë kryesore funksionale të koncentrateve proteinike që fitohen nga hirra nëpërmjet ULTRAFILTRIMIT janë:

• Tretshmëria e tyre në të gjitha vlerat e pH (për proteinat jo të DENATYRUARA)
• Aftësia e tyre për të mbajtur ujin.
• Aftësia e tyre për të formuar shkumë dhe xhel (mpiksje). Pikërisht për këto vlera të mëdha ushqyese dhe biologjike të koncentrateve të hirrës të prodhuara me metodën e ULTRAFILTRIMIT kanë gjetur zbatim në përgatitjen e produkteve acido-laktike DIETIKE, tashmë në shumë vende të botës, me ndihmën e koncentrateve proteinike po prodhohen USHQIME TË HUMANIZUARA PËR FËMIJË TË VEGJËL
.
1.Në vendet me industri qumeshti të zhvilluar, ULTRAFILTRIMI po përdoret për koncentrimin e qumështit deri në përqindjen e caktuar të lendëve të thata menjëherë mbas mjeljes në fermat e mëdha. Rezultate të mira janë arritur në ultrafiltrimin e qumështit mbas mjeljes duke rritur lëndët e thata 2 herë dhe më pas i bëhet përpunimi termik në temperaturën 72 ÷ 75º, sipas kësaj mënyre përmirësohet cilësia e qumështit si dhe e produkteve që fit-ohen prej tij, ulet vëllimi, lehtësohet transporti etj

Të dhënat në tabelë tregojnë përbërjen e serumit në hyrje dhe ultrakoncentratit 16.7 dhe 83.3 kg filtrat.
Përmbajtja e proteinave (%) në lënden e thatë, e llogaritur sipas tabelës.
Gjatë procesit të përqendrimit, shumica e proteinave mbahet, zakonisht 99%, së bashku me pothuajse 100% yndyrë.

2.png (24.42 KiB) Viewed 6357 times

3.png (68.81 KiB) Viewed 6357 times

Të dhënat e përmbajtjes përfundimtare varen kryesisht nga:
. lloji i membranës;
. parametrat e rrjedhës;
. lloji i serumit fillestar (i holluar me ujë, parapërqendruar pas demineralizimit, etj.).
Për të marrë një përqendrim të proteinave mbi 80%, hirra e lëngët përqendrohet së pari 20-30 herë me anë të ultrafiltrimit deri në një përmbajtje të proteinës në lenden e thatë prej 25%; një përqendrim i tillë konsiderohet si më i pranueshëmi ekonomikisht për prodhimin. Atëherë është e nevojshme të bëhet diafiltrimi i koncentratit në mënyrë që të hiqni sa më shumë laktozë dhe minerale dhe të rritet përqendrimi i proteinave në lidhje me përmba-jtjen totale të ngurtave.
Diafiltrimi është një procedurë në të cilën uji shtohet në produkt gjatë filtrimit për të larë substanca me peshë të ulët molekulare, zakonisht laktozë dhe kripëra minerale, që kalojnë nëpër membranë.


TEKNOLOGJITË E FILTRIMIT ME MEMBRANË.

PRODHIMI I GJIZËS ME METODËN E ULTRAFILTRIMIT.
Gjiza është një nenprodukt i qumështit të fermentuar më i perdorur në Evropën Lindore. Gjizë tradicionale e bërë nga fermentimi i qumështit nën veprimin e kulturave bakteriale të acidit laktik me formimin e mëvonshëm të një mase të mpiksur (prerje ), ndarja e hirrës dhe presimi i gjizës, ka një përmbajtje lende të thatë, në varësi të presimit – kullimit përmbajtjes së yndyrës së produktit që rezulton, dhe me strukturë te trashë. Prodhimi i gji-zës në mënyrën klasike shoqërohet me një humbje të konsiderueshme të disa proteinave, të yndyrës dhe kazeinës. Duhen reduktuar keta humbje, si dhe për të rritur rendimentin e gjizës, duke marrë në të njëjtën kohë më shumë prodhim me aplikimin e metodës ultrafiltrimit të qumështit të fermentuar (kale). Rritja e rendimentit të gjizës gjatë përdorimit të ultrafiltrimit në krahasim me metodat e tjera demonstrohet me shembullin:

Sasia e qumështit që nevojitet për të marrë 1 kg gjizë që përmban lëndë e thatë 18%:

• me ndarje centrifugale - 4,6-4,7 kg;

• në ndarjen centrifugale me shtim të koncentratit hirrë e marrë me ultrafiltrim - 3,9-3,95 kg;

• me ultrafiltrim të qumështit të fermentuar - 3,2-3,5 kg.

Gjiza e përftuar me metodën e ultrafiltrimit është paraqitur në treg për më shumë se 20 vjet, pasi u shfaq për herë të parë në gamën e nenprodukteve te qumeshtit në Europen Lindore. Sot gjiza e prodhuar me ultrafiltrim është një produkt i preferuar i fëmijëve dhe të rriturve.

PS! Në vendin tone deri tani nuk kam degjuar nga “teknologet” tane se nje dite do t`a prodhojne, më teper deshirojne te shtojne koncentrat proteine qumeshti që rrit rrezen, ska asgjë te keqe POR ky koncentrat a analizohet, dhe a kontrollohet a perfshihet ne standart sepse ne qofte se eshte i vjeter dhe proteinat jane kontaminuar do te kemi telashe te tjera me shendetin.

Brezi i vjetër vlerësoi strukturën homogjene të gjizes me ultrafiltrim sepse skemi bere gje tjeter veçse kemi parandaluar largimin e disa lendeve pra i kemi mbajte aty në qumesht = te fresketa dhe nuk kemi shku ne treg me i ble ashtu te thata në gjendje pluhuri që nuk marrin vesh per cilesine as ai që i shet por edhe ky qe i blen, rezultati ????
Kohët e fundit, ne disa vende Europiane ka pasur një rritje të qëndrueshme të kërkesës së konsumatorëve për këtë produkt.

Procesi teknologjik për prodhimin e gjizës së ultrafiltruar kryhet në sekuencën e mëposhtme:
• pranimi dhe përgatitja e lëndës së parë;
• normalizimi i formulës së qumështit për yndyrë;
• homogjenizimi i përzierjes;
• trajtim me temperaturë të lartë (temperatura - 90-95 ° С, kohëzgjatja e ekspozimit - 3-6 minuta);
• fermentimi dhe (derisa të arrihet një pH prej 4,5-4,7);
• përgatitja e gjizës për ultrafiltrim;
• ultrafiltrimi i gjizës së qumështit;
• ftohja e gjizës;
• ambalazhimi, etiketimi.

Para ultrafiltrimit, gjiza e qumështit përzihet intensivisht, nxehet në 46-50 ° C dhe dërgohet për ultrafiltrim. Në disa raste lejohet të ngrohet para ultrafiltrimit në një temperaturë prej 60 ° C brenda 5 minutave dhe ftohja pasuese në 50 ° C.
Procesi i përqendrimit (koncentrimit) kryhet derisa të arrihet përmbajtja e lëndës së thatë prej 19%.
Per gjizën me pak yndyrë dhe deri në 24% lëndë të thatë për gjizën me një përmbajtje yndyre prej 9%. Gjiza e përftuar në procesin e ultrafiltrimit ftohet në temperatura 8-10 ° C dhe dërgohet në pak-etim. Filtrati i përftuar nga prodhimi i gjizës, është një hirrë "ide-ale", që nuk përmban mikr-oorganizma, spore dhe yndyrë pra eshte shum e sigurtë të përdoret për prodhimin e pijeve të hirrës me lëng frutash.
Pajisjet për pergatitjen e gjizës me ultrafiltrim e kane vendin në fabrikat e qumeshtit, rreth 7% e të gjitha impianteve të ultrafiltrimit që operojnë në botë në perpunimin e qumeshtit i referohet gjizës së ultrafiltruar ose kuark djathë i freskët) punojnë në prodhimin e gjizës së ultrafiltruar.
Projektim me kompetencë dhe një instalim i bërë mirë dhe mënyra të provuara të filtrimit në kombinim me një teknologji të zhvilluar mirë për ferm-entimin e qumështit të papërpunuar janë çelësi i funksionimit të suksesshëm dhe pa probleme të linjës së prodhimit gjizës me Ultrafiltrim, rritja e rendimentit te gjizës, ben të mundur shlyerjen më te shpejte te shpenzimeve per pajisjet e ultrafiltrimit te investuara.
Periudha tipike e shlyerjes për instalimet për prodhimin e gjizës së ultrafiltruar është një periudhë 2 vjeçare në varësi të produktivitetit të instalimit dhe nivelit të automatizimit të tij.
Përpunimi i hirrës: strategji e qartë, teknologji reale, investime adekuate, produkte të kërkuara
Lënda e parë për prodhimin e hirrës pluhur është pikërisht hirra e marrë nga prodhimi i djathit (djathit), por edhe gjizës, kazeinës (kazeinës).

Operacionet kryesore teknologjike për prodhimin e qumështit të thatë të qumështit:
• Grumbullimi i hirrës
• Heqja e grimcave të kazeinës
• Ftohja (t = 8-10 ° С)
• Depozitimi (akumulimi) (në t = 8 - 10 ° С)
• Ndarja me qëllim të heqjes së yndyrës (t = 40-45 ° C)
• Pasterizimi (t = 72-74 ° С; τ = 15-20 sek. - për hirrë të ëmbël; 58-62 ° С, 15-20 sek. - për hirrë acidi)
• Ftohja (t = 8-10 ° С)
• Koncentrimi (Trashje) në një impiant membranor (deri në përmbajtje DM = 18-24%)
• Ftohja (t = 8-10 ° С)
• Trashje në VVU (deri në lende te thate = 55%)
• Kristalizimi (shkalla e kristalizimit 60-70%)
• Ftohja në temperaturën e kristalizimit (t = 30-32 ° С)
• Tharja
• Paketimi - ruajtja.
Operacione që janë fakultative : Për të ruajtur cilësinë origjinale të hirrës para përpunimit, ajo menjëherë ftohet në T= 8-10 ° C menjehere mbas pro-dhimit, koha e rezervimit nuk është më shumë se 1 orë. Një mënyrë efektive për të hequr kokrizat – grimcat e kazeinës dhe papastërtitë mekanike është centrifugimi duke përdorur ndarës, me dridhje ose filtra rrotullues. Hirra përmban 0,1-0,6% gri-mca kazeinë dhe rreth 0,45% yndyrë, e cila duhet të ndahet sepse micelet e kazeinës digjen në tubat e avulluesit, duke çuar në shfaqjen egrimcave të çngjyrosura në produktin e thatë.

E rendesishme! Kur përpunoni hirrë duke përdorur teknologji të membranës (nanofiltrim, osmozë e kundërt), përmbajtja e yndyrës në hirrën e përp-unuar nuk duhet të kalojë 0,06%. Pasterizimi është i nevojshëm për të frenuar proceset e acidit laktik, inaktivizimin e enzimave dhe mbetjet e mull-ëzës. Para se të kryeni procesin e koncentrimit (trashjes) në VBA, këshillohet të behet më pare përqendrimi i hirrës në njësitë e nanofiltrimit ose osmozës së kundërt. Kjo pajisje ju lejon të përqendroni produktin (hirren) deri në një përmbajtje të lëndës së thatë prej 18-24%, duke kursyer energji dhe duke zvogëluar ngarkesën në pajisjet e aparatit të avullimit me vakum, duke hequr deri në 70% lag-ështines nga hirra pa kosto të konsiderueshme të energjisë.
Kristalizimi (shkalla e kristalizimit 60-70%)
Ftohja në temperaturën e kristalizimit (t = 30-32 ° С)
Tharje Paketimi, ruajtja. - Operacione që janë fakultative. Për të ruajtur cilësinë origjinale të hirrës para përpunimit, ajo menjëherë ftohet në 8-10 ° C pas prodhimit; në temperatura mbi 10 ° С - koha e rezervimit nuk është më shumë se 1 orë. Një mënyrë efektive për të hequr grimcat e kazeinës dhe papastërtitë mekanike është cen-trifugimi duke përdorur ndarës ose filtra rrotullues. Hirra përmban 0,1-0,6% pluhur kazeinë dhe rreth 0,45% yndyrë, e cila duhet të ndahet me ndarje, pasi që micelet e kazeinës digjen në tubat e avulluesit.

[Fatlum Dibra]

MEMBRANAT FILTRUESE

ISOLATI I PROTEINAVE TE HIRRËS

Izolimi i proteinave të hirrës deri me > 92% proteina, po gjen përdorim gjëthenje e në rritje, për shembull, në shtesat dietike për ata që kujdesen per nji trup me muskuj të rregullt ku yndyra dhe përbërës të tjerë jo-proteinik janë të padëshirueshëm. Zhvillimi i mikrofiltrimit ka përmirësuar në masë të madhe cilësinë dhe performancën ekonomike të produkteve ekzistuese, duke kaluar vitet e fundit nga procesi tradicional i filtrimit të nxehtë në membr-anat spirale organike qeramike në regjim të ftohtë.

. Trajtimi i hirrës që përmban afërsisht 35% proteina mbi bazën e lëndës së thatë në një njësi UV mund të zvogëlojë përmbajtjen e yndyrës në konc-entratin e proteinave të hirrës nga 7% në më pak se 0.4%.
. Mikrofiltrimi rrit gjithashtu përqendrimin e kokrizave te yndyres permeati i defektuar i MF dërgohet në një njësi të dytë UV për përqendrim të mët-ejshëm, në këtë fazë përdoret edhe diafiltrimi. Siç tregohet në skemë, hirra e para-trajtuar dergohet me pompe në UV (4), ku përqendrohet në rreth 35% proteina në lëndën e thatë. Ky koncentrat pershkon njësinë e mikrofiltrimit MF (5), dhe pasi arrinë përqendrimin me osmozë të kundërt dhe ftohje, dërgohet në rezervuarin mbajtës. Retentati pas trajtimit të MF, dërgohet për ultrafiltrim dhe diafiltrim të mëtejshëm (6). ndersa kur eshte me yndyre të lartë mblidhet dhe perpunohet veç.
Koncentrati rezultues ISB pastaj përqendrohet duke përdorur NF me përqendrim të lartë (35–37% lëndë e thatë) dhe thahet në tharesen me spërkatje për të zvogëluar përmbajtjen e lagështisë, e cila nuk duhet të kalojë 4% para mbushjes.

Shenim: Faza e perpunimit fillesar tashmë eshte njohur nga skemat e mëparshme, d.m.th. Hirra nga tanku me anen e pompes dergohet ne pasterizat-orin me pllaka 1 ku ngrohet deri në temperaturen e skremi-mit 35 – 40 0 C dhe skremohet ne seperatorin 2 krema që fitohet der-gohet per perpunim ndersa hirra pa yndyre dergohet perseri ne pasterizator ku pasterizohet – ftohet dhe kalon ne tankun 3 prej andej vazhdon proceduren qe u pershkrua më parë.

5- IZOLATI I PROTEINAVE TE TRETESHME.png (406.39 KiB) Viewed 6332 times

6 IZOLATI I PROTENAVE TE TRETESHME.png (41.07 KiB) Viewed 6332 times

[Fatlum Dibra]

V A Z H D I M:

MEMBRANAT FILTRUESE

III - N A N O F I L T R I M I – NF

Ky është një lloj i filtrimit membranor që ndan molekulat, madhësia e të cilave qëndron në permasat prej 0.0005-0.001 μm. Laktoza dhe disa amino-acide perfshihen në këtë grup dhe disa jone monovale-nte, siç janë natriumi dhe kaliumi, kalojnë nëpër poret e membrana-ve. Presioni i punës i për-dorur gjatë nanofiltrimit varion nga 1 në 3 MPa.
Membranat e nanofiltrimit janë krijuar për të ndarë ujin dhe një pjesë të mineraleve. Si resultat i trashjes, merret një koncentrat (kthyes) dhe përsh-kues (ujë që përmban minerale dhe kripëra). Më shpesh, trashja në njësinë e nanofiltrimit kryhet deri në 18% -20% të lëndës së thatë, për shkak të efi-kasitetit maksimal ekonomik.
Kështu, nëse hirra trashet me anë të një njësie nanofiltrimi, ndodh një demineralizim i pjesshëm i koncentratit. Prandaj, në disa raste (për shembull, përpunimi i hirrës së kripur), nanofiltrimi mund të jetë shumë efikas dhe i mundshëm ekonomikisht.
Serumi i përpunuar nga nanofiltrimi mund të përdoret për prodhimin e mëtejshëm të pluhurit të thatë.

2.png (92.25 KiB) Viewed 6302 times

Aplikimi kryesor i nanofiltrimit në prodhimin e produkteve të qumështit:

Nanofiltrimi zakonisht përdoret në rastet kur është e nevojshme të hiqni proteinat, aminoacidet, sheqerin dhe grimcat e tjera nga një zgjidhje, duke lënë vetëm molekula të kripës në filtër:
. demineralizim i pjesshëm dhe trashje i hirrës së ëmbël dhe të thartë;
. demineralizimi i pjesshëm i koncentratit të proteinës së hirrës në prodhimin e ushqimit për fëmijë, si një trajtim paraprak, para ele-ktrodializës;
. demineralizimi i pjesshëm i qumështit;
. demineralizimi i pjesshëm i permeatit pas ultrafiltrimit;
. procesi i rikuperimit të ujit.

KONCENTRIMI I LENDEVE TË THATA
Hapi i parë i përqendrimit të serumit (hirres) zakonisht përfshin rritjen e përmbajtjes së lëndës së thatë nga rreth 6% në 18-25% duke përdorur osmozë të kundërt ose osmozë të kundërt në kom-binim me nanofiltrimin. (Per informacion te hollesishem studjo LIBRIN – 1 ) Pas kësaj, serumi mund të transportohet në një vend tjetër për përpunim të mëtejshëm (për shembull, për avullim dhe tharje), ose të thahet direkt në vend.
Pas avullimit, koncentrati ftohet me shpejtësi në 30-40 ° C, duke formuar kështu kristalet e laktozës, pas së cilës ftohja dhe perzjerja vazhdojnë në rezervuarët specialë për kristalizim. Produkti mbahet në kristalizator për 4-8 orë për të marrë një shpërndarje uniforme të kristaleve të vegjël të la-ktozës, e cila, kur thahet, përftohet një produkt jo higroskopik.
Serumi i koncentruar është një zgjidhje e mbijeteses se laktozës, në kushte të caktuara të temperaturës dhe përqendrimit, mund të fillojë të kris-talizohet spontanisht përpara se të largohet nga avulluesi. Në përqendrimet e ngurta të më shumë se 65%, produkti bëhet aq viskoz sa humbet rrjedh-shmërinë. Informacione të mëtejshme mbi osmozën e kundërt dhe avulluesit jepen në LIBRIN – 1.

3.png (213.37 KiB) Viewed 6302 times

PAJISJA – NANIFILTRIMIT PER HIRREN E DJATHERAVE
Përshkrimi
Përparësitë:
Njësia e nanofiltrimit është projektuar për të koncentruar një për-zierje të llojeve të ndryshme të hirrës. Teknologjia e nanofiltrimit (NF) bazohet në membranat që i nënshtrohen presioneve në inter-valin 15-25 bar për të arritur depërtim me kosto efektive. Gama e lejuar e presionit të funksionimit varet nga nevojat e klientit. Impi-anti është automatik, me një mënyrë të vazhdueshme funksionimi, funksionon sipas parimit "FEED & Bleed": një përzierje e llojeve të ndryshme të hirrës i jepet vazhdimisht impiantit NF me paratrajtim të duhur dhe ndahet në dy rryma: depërtojnë dhe ruajnë.
Zhvillimi i nanofiltrimit për të rritur përqendrimin ju lejon të rrisni akoma më teper përqendrimin e këtyre produkteve para se të thahen mbi 35% nga lënda e thatë. Informacione të mëtejshme mbi përdorimin e ultrafilt-rimit dhe në veçanti sqarohen membranat, jepen në (LIBRIN – 1)

4.png (1.26 MiB) Viewed 6302 times

PS!
Po e shenoj shpesh domodoshmerine e perdorimit të LIBRIT – 1 apo ndonje liber tjeter edhe më të mire sepse jane te domosdoshme te njihen mire dhe të studjohen hollesisht membranat e filtrimit nga teknologet e perpunimit të qumeshtit, ato po gjejne zbatim gjethenje e më shum, prandaj me kete teme duhet te merren ata qe kane njohuri dhe pervoje.
--------------------------------------------------------------------------

[Fatlum Dibra]

.INDUSTRIA E QUMESHTIT

MEMBRANAT - FILTRUESE

IV - OSMOZA E KUNDERT (RO) = Reversibel
VAZHDIM.....

Është një nga llojet e filtrimit membranor ku përdoren membranat me madhësinë më të vogël të poreve, duke ndarë molekula dhe jone me madhësi më të vogël se 0.0005 μm dhe lejon të kalojë vetëm ujë (H2O) dhe tretësira organike me peshë të ulët molekulare. Mekanizmi i ndarjes ka një karakter dif-uzioni. Për shkak të presionit të lartë osmotik, presioni i punës për osmozë të kundërt varion nga 1 deri në 10 MPa.

Në praktikë, procesi i osmozës së kundërt përdoret për të përmbushur dy qëllime kryesore:

. rimëkëmbja e një tretësire të pastër (më shpesh uji) në një gjendje praktikisht të pastër pa përmbajtjen e koloidit dhe përfshirjeve të tjera që mbeten në koncentrat;

. ndarja selektive e substancave midis filtratit dhe koncentratit.

Aplikimi kryesor i osmozës së kundërt në përpunimin e qumështit:

. trashje e hirrës, mbas ultrafiltrimit, po keshtu per qumështin, lëngje frutash etj.

. pastrimi i permeatit mbas osmozës së kundërt (procesit RO-Polisher) dhe nanofiltrimit, kondensatës pas kondensimit të qumështit, lëngjeve të frutave para se të dergohen në avulluesit vakum.

Kur përdorni një njësi osmozë të kundërt për të trashur qumështin; Përqendrimi është realizuar më së shpeshti deri në 29% lëndë të thatë, një rezultat i ngjashëm arrihet duke përdorur osmozë të kundërt për përqendrimin e qumështit të skremuar me një koncentrim përfundimtar prej 28-29%. Tregues të tillë janë shumë domethënës, pasi kjo zvogëlon kostot e prodhimit në lidhje me përdorimin e impianteve të avullimit me vakum në të njëjtat vëllime të lagështirës së hequr.
Përdorimi i metodës së osmozës së kundërt është veçanërisht e efektëshme nëse kompania është e specializuar në prodhimin e koncentrateve ose prod-ukteve të qumështit të tharë. Gjithashtu, ato ndërmarrje që transportojnë hirrë ose qumësht për tharje në ndërmarrjet fqinje arrijne kursime të kon-siderueshme në kostot e transportit, pasi vëllimet e transportit janë ulur disa herë.

Filtrimet membranore kombinohen midis tyre dhe perfshihen ne skemat teknologjike ne vartesi te produktit qe do te pergatitet.

Midis proceseve të ULTRAFILTRIMIT dhe OSMOZËS SË KTHYER figura më poshte: nuk ka ndryshim esencial sepse në të dy rastet parimi eshte i njejte përdoren membrana filtruese me presion për-katës, dallimi qëndron në shkallën e ndarjes.

2.png (103.05 KiB) Viewed 6219 times

Në OSMOZËN E KTHYESHME – Membranat dallohen për një shkallë të mbajtjes jo vetëm të makromolekulave por edhe ato me masë molekulare nën 200 dhe lejon të kalojë vetëm tretësirën e pastër (ujë me masë molekulare.

PS! Un ka vite që e perdor ne shtepi per pastrimin e ujit te pijshem.

Në veçanti, aplikohet: Ujërat që perdoren per pastrimin e linjave teknologjike, rezervuarëve, vazove dhe të gjitha pajisjeve që janë në kontakt me qumështin.
Osmoza e kundërt mund të përqendrojë lëndët e ngurta deri në 18-25% dhe për këtë arsye është një paratrajtim i shkëlqyer përpara avullimit pasues dhe tharjes përfundimtare, duke lejuar një kursim të jashtëzakonshëm ekonomik.
Hirra e përqendruar mund të transportohet edhe në një stacion procesi, me kursim të jashtëzakonshëm ekonomik në drejtim të transportit.

Për Qumështin (e plotë ose i skremuar).
Qumështi vjen i para-koncentruar me osmozë të kundërt deri në një përqendrim përfundimtar të lëndëve të ngurta prej rreth 30%: ky operacion mund të bëhet si një parapërqendrim në fazën e avullimit dhe tharjes pasuese, gjithmonë për të përfituar avantazhe ekonomike në fazën përfundimtare të tharjes (pluhurimi), duke qenë në gjendje të pë-rpunojë vëllime më të vogla në përqendrime më të larta.
IMPJANTE – PILOT

VO!
Kushdo që ka në mendje te apikoje teknologjine e membraneve fliltruese perverse duhet te zoteroj njohurite e nevojshme, dhe menyra më bindese per t`i pervehtesuar eshte neprmjet linjes PILOT, keto i disponon FIRMA PRODHUESE E MEMBRANAVE FI-LTRUESE duke i marre perkohesisht me qera dhe sipas rezultateve te beje porosine.

Zbatimi i filtrimit me membrana mund të favorizohet nga objektiva të ndryshëm, siç janë rritja e rendimentit, përmirësimi i cilësisë së produktit, përmirësimi i kushteve të higjienës, rritja e fleksibilitetit të prodhimit dhe zvogëlimi i ndikimit mjedisor në operacionet. Për disa produkte, filtrimi me anen e membranve është thjesht zgjidhja e vetme e trajtimit që mund të miratohet.

Sistemet e filtrimit me membrana funksionojnë me efikasitet në qindra fabrika në të gjithë botën.

Kemi të bejme me operacione - proçedura të panjohura dhe per te pase rezultate sa më te mira Firmat qe prodhojne keta linja disponojne impjante – pilot te vogla, që me lehtesi perdoren nga stathi i fabrikes se qumeshtit ne kushte konkrete dhe mbi bazën e rezultateve si dhe korigjimit te vrejtjeve blerësi bën porosine e linjes me kapacitetin që dëshiron, (linjat pilot jepen me qira).
Impiantet pilot ju lejojnë të provoni të gjitha proceset e ndryshme të filtrimit të hirres së djatherave, qumeshtit etj. vendoset në fabrikë, ku mund të përdoret për të provuar lëndët e para, me stafin tuaj dhe opsionet e paketimit. Në këtë mënyrë, rezultatet e vlef-shme janë marrë për teste në shkallë të vogël, të cilat kështu mund të shndërrohen në prodhim në një shkallë industriale.
Firma te ndryshme jane specializuar dhe prodhojne një gamë të gjerë të pajisjeve të filtrimit me membrana që nga njesitë pilot deri te prodhimi komercial në shkallë të plotë.
Njësitë pilot janë ideale për zhvillimin e produkteve të reja, optim-izimin e parametrave të procesit, testimin e llojeve të ndryshme të membranave, arritjen e niveleve të reja të përqendrimit dhe marrjen e mostrave të produkteve, etj. Rezultatet e testeve të provës pilot mund të përkthehen lehtësisht në prodhim në shkallë industriale.
Teknologjia e filtrimit me membrana ka aplikime në të gjithë ind-ustrinë e ushqimore dhe pijeve, qumështit, kimikateve, biotekno-logjisë dhe fermentimit në të cilat shkëlqen filtrimi me membrana. Ju mund të testoni një shumë-llojshmëri të gjerë aplikimesh, duke përfshirë qartësimin, heqjen e baktereve dhe sporeve, fraksionimin, përqendrimin dhe/ose ndarjen duke përfshirë diafiltrimin.
Njësitë pilot GEA janë të disponueshme në një gamë të gjerë konfigurimesh të membranave dhe moduleve, duke përfshirë:

. Osmozë e kundërt (RO)

. Nanofiltrimi (NF)

. Ultrafiltrimi (UF)

. Mikrofiltrimi (MF)

GEA (Firma prodhuese) ofron shërbimet e mëposhtme të njësisë pilot: - - Testimi i fizibilitetit
- Mbështetje për zhvillimin e produktit
- Krijimi i mostrave të produktit
- Zhvillimi dhe optimizimi i procesit
- Gjenerimi i të dhënave
- Analiza e shkallëzimit
- Modelimi simulues

1.png (1.12 MiB) Viewed 6219 times

3.png (212.05 KiB) Viewed 6219 times

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

PSE MEMBRANAT FILTRUESE ?

Edhe here te tjera jam perpjekur per t`i bëre te njohura keto metoda te reja të perpunimit te qumeshtit ku aplikohet FILTRIMI MEMBRANOR, i cili po gjen zbatim ne vendet e Europes dhe kudo. Keto menyra kanë disa avantazhe duke ndryshuar parimin baze të perpunimit termik te qumeshtit, ndryshon proçedura teknologjike dhe si rrjedhim edhe pajisjet e makinerite janë të tjera duke arritur kështu rezultate te shkelqyera në drejtim të higjenes, produktet jane më te pasterta, cilesore dhe pa shtesa.
Megjithate eshte pak e pabesueshme por niveli i interesimit nga perpunuesit si dhe konsumatoret eshte në nivelin ZERO, njeri nga miqet më tha; mire jemi pse të ngatrrohem me keto gjera te paqarta!!!! (më kujtoi kohen disa dekada më pare kur në qendren kryesore te perpunimit te qumeshtit ne Tirane me mekanikët duarë-arte të asaj kohe po vendosnim linjen e pasterizim – skremim - ftohje te qumeshtit dhe punetoret nuk arrinin t`a besonin se si në nje pajisje kaq te vogel (paterizatori) do te pasterizoheshin 5000 lt qumesht brenda një ore.)
Me gjithate, në anen tjeter qendron nje armatë që ndjekin rregullisht keto materjale të cilet me mbi 1.700.000 klikime tregojne interesimin e tyre per keto njohuri te cilat perveç se ne faqen e Facebookut më ështe dhene mundesia t`i transmetoj edhe në FORUMIN Së BASHKU – FORUMI I BUJQESISE - EKONOMISE DHE USHQIMIT. UBK.

1.png (174.46 KiB) Viewed 6089 times

2.png (2.12 MiB) Viewed 6089 times

Metodat e filtrimit mebranorë, thone ekspertet jane “ilaçi” më i mire sidomos per ato vende ku nuk vleresohet por anashkalohet kontrolli i qumeshtit per ngarkesen bakteriale, prandaj ndodhë edhe keshtu; diku në një supermarket un dhe disa te tjere vazhdimisht blinim QUMESHT ME MIKROFILTRIM DHE UHT, deri sa miku im - teknolog më pyeti pse veproj keshtu! i thashë nuk e pres një pyetje te tille nga ti dhe duhet t`a dish si teknolog se kjo eshte arritja e fundit shkencore, un kam disa vite që konsumoj qumesht të tille, këtu ne Tiranë por do t`a spjegoj më vone.

1.png (174.46 KiB) Viewed 6089 times

Le të merremi pak me mikrofloren e qumeshtit si lende e pare:

Sa vleresohet ngarkesa bakteriale? Sikur të kerkohet numri total i mikroorganizmave/ml qumesht dhe i qelizave somatike per çdo furnizues, fermë apo fermer, mund të bindeni si qendron e verteta edhe ne në qofte se ka te dhena te tilla!! Ato me siguri do te jene disa here më të larta se ne vendet e BE, sepse Standarti i ka detyruar fermerët atje, kete permbajtje per qumeshtin e paperpunuar:

Ngarkese mikrobike < 100.000/ml
Qeliza somatike < 400.000/ml

Miku im – teknologj kur degjoj fjalen S O M A T I K E, u habit!!! POR qelizat somatike edhe shume homolog te tjere nuk dëshirojne t`i njohin dhe të gjithe kane rene ne qetesi, por a e dini se çfare ndodhe? Kur qelizat SOMATIKE ndodhen ne qumeshtin e paperpunuar 5 apo 10 here më shum se sa kufiri i lejuar:

Po perpiqem t`a spjegoj sa më thjeshte që t`a kuptojne edhe ata që jane anti-liber:

Qumeshti sapo del nga gjiri, harrojeni - nuk eshte asnjehere STERIL, perfshi ketu edhe QUMESHTIN E NËNES (që ështe i bekuar) per shkaqe te ndryshme gjithmone permban mikroorganizma te gjalla te ndryshme, nga keta jo te demeshme por mundet edhe te demeshme, organizmi reagon ndaj tyre ne-permjet sistemit imunitar (Pandemia besoj na e sqaroi se çfare eshte sistemi imunitar) keshtu, që ne gjëndren e qumeshtit fillon kjo beteje, vazhdon deri sa qumeshti te perpunohet termikisht dhe kuptohet se në kete luftë nga të dy palet ka viktima pikerisht keto jane QELIZAT SOMATIKE, në fakt nuk jane te gjalla dhe nuk mund te shumohen por keto mijarda perfaqesojne lende proteinike aspak e nevojshme perkundrazi teper e demeshme per org-anizmin e njeriut dhe kjo i ka prokopuar gjithmone studjuesit se si mund te largohen fizikisht. Nga ana tjeter sasia e madhe e mikroorganizmave që kur formohet qumeshti dhe deri sa vjen ne perpunim eshte dëshmi e betejave te ashpra te zhvilluara midis mikrorganizmave dhe sistemit imunitar, shpesh here ky fakt verteton se kafshet qumesht-dhenese jane semura e sidomos me mastit.

Prandaj:
Ky kontroll duke shtuar edhe testin e MASTITIT duhet te kryhen detyrimisht per çdo furnizees qumeshti, analizat jane te thjeshta, analizatoret ekz-istojne, kush nuk i din proçdurat le t`i mesoje, ka literature teknike.
Shkenca më ne fund arriti t`i largojë fizikisht mikroorganizmat e gjalla por edhe qelizat somatike, duke zbatuar filtrimin membranor, teper e suks-eseshme ka rezultuar METODA e MIKROFILTRIMIT. Ekspertet kudo ne bote e konsiderojne si metoden me te avancuar dhe më cilesore deri sot sidomos per pergatitjen e qumeshtit per treg (pijshem).

Le te ndalemi ne një hallkë tjeter te proçedures se prodhimit te djatherave; të shikojme problemin e mbajtjes së proteinave te treteshme(hirres) ne djathë, sipas procedurave ekzistuese ato kalojne ne hirre dhe me tej ne gjize – rikote.
Shum perpjekje jane bere dhe eshte arritur nepermjet prerjes – koagulimit me anen e acideve dhe duke bere mpiksje te shpejte te qumeshtit në djathe ne nji kohe rekord brenda pak minutave, ato mbeten aty ku jane, nuk kalojne ne hirre por mbeten ne djathë, por per te arritur këte eshte e domos-doshme qumeshti te pasterizohet ne 83 gradë C prandaj edhe ky lloj djathi quhet DJATHE TIP 83 ose ne vendin e lindjes HEMUS (pak nga teknologet e din kete gjë sepse te gjithe djatherat; FETË. TELEME, Tip 83) i kane futur ne një thes dhe i quajne djathe i bardhe!!!!= rebelim teknologjik.

Për sqarim; mbajtja e proteinave te hirres (Laktoalbumine – Laktoglobuline) eshte pozitive sepse ato kane vlera te shkelqyera ne dobi te shendetit tone dhe ne qofte se nje prodhues pergatit nje djathe te tille do t`a emertoj si me lart që te gjithe ne të kuptojme se çfare po blejmë!!!.
Menyra e shenuar më lart dhe që eshte zbatuar me dekada rrite rrezen e prodhimit por nuk eshte e mirëpritur nga teknologjia sepse trajtimi termik ne nje temperature kaq te larte eshte goditje e rende per qumeshtin e sidomos kazeinen si dhe aftesine e qumeshtit per t`u mpiksur në djathe.
Kjo i ka shtyre studjuesit te shfrfytezojne FILTRIMIN MEMBANOR dhe konkretisht ne kete rast po aplikohet me shum sukses ULTRAFILTRIMI metodë që mbeshtet ne parimin; Duke kaluar qumeshtin disa here në membranat ultrafiltruese largohet uji, qumeshti koncentrohet deri ne masen e duhur.

Le te vlejë ky materjal si sinjal, si nxitje per t`u thelluar më tej me qellim që në prognozat largpamese te mos anashkalohet aplikimi i ketyre metodave edhe ne vendin tone sepse ka zëra që mund te nxjerrin jashte loje disa pajisje – makineri qe perdoren sot.
Nuk eshte per t`u çuditur se edhe tek ne shum shpejt do të trokasin Firma që ofrojne pajisje te tilla dhe mire eshte te jemi te pergatitur.

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

QUMËSHTI I GOMARICES ÇFARË DUHET TË DIJMË PËR TE.

Dikur qumeshti i gomarics njihej si qumesht i kafsheve të rralla dhe nenat tona e perdornin per kurimin e kolles së mirë të femijve.Ndersa sot mendimi i parë kur dikush përmend qumështin e gomarices janë vetitë e tij kuruese, por edhe çmimi i lartë në treg.
Qumështi i gomarices ka një histori të gjatë përdorimi si ushqim, por edhe si një ilaç i shkëlqyer apo suplement ushqimor. Një ringjallje e vërtetë e qu-mështit të gomarices erdhi fillimisht me projektin e familjes Borghi në fermën e tyre familjare Montebaducco në Quatro Castella në rajonin e Emilia-Ro-magna, Itali në vitin 1990.
Më pas filloi prodhimi në pjesë të tjera të Evropës dhe botës, perfshi edhe Rajonin e Ballkanit pikërisht ne Serbi. Megjithatë, pavarësisht zgjerimit të mbarështimit të gomarëve dhe prodhimit të qumështit të gomarices në shumë pjesë të botës, çmimi i lartë i qumështit të tille është ende një nga pe-ngesat për përdorimin më të gjerë të këtij produkti blegtoral.

1.png (655 KiB) Viewed 6029 times

Sipas të dhenave;
Indi – Çmimi më i ulët i qumështit të gomarices në Indi është 4000 rupi (rreth 52 euro për litër), që është një çmim i papritur i lartë, por mendohet se ka ende shumë vende ku mund të blihet qumësht go-marice me një çmim më të ulët;
Zvicër – Eurolactis, me seli në Zvicër, shet shishe 100 ml në treg me çmimin 3.2 euro ose 32 euro për litër;
Qipro – ferma e Pieris Georgiadis me rreth 200 gomarë, e shet qumështin e gomarices me një çmim prej rreth 24 euro për litër, Greqi – Çmimi mesatar për litër qumësht gomarice është rreth 50 euro në një nga fermat më të mëdha të gomarëve në Greqi ndodhet në Nigrita.
Kroacia - çmimi varion nga 40 euro (300 kuna) në zonën Otok, fer-ma e Maria Tomashevic, deri në 80 euro (600 kuna), që është çmimi për një litër qumësht gomarice por edhe 53 euro (400 kuna) për lit-ër qumësht të ngrirë;
Bosnja dhe Hercegovina - më e famshmja është ferma e Alena Jusupovic në Zavidovici, ka çmimin 50 euro për litër, apo Mali i Zi - çmimi për një litër qumësht gomarice është 50 euro,
Bullgari - në një fermë me mbi 300 gomarë komuna Sliven, çmimi i qumështit të gomarices është 40 euro / 80 leva për litër (informa-cion nga faqja e fermës). Një fermë e dytë e gomarëve, e cila është në proces të krijimit, ndodhet në fshatin Batak, afër Veliko Tërnovës; Serbi - Disa ferma ofrojnë qumësht gomari dhe çmimi ndryshon. 40 euro (5000 rsd) është çmimi për litër qumësht.
Ky ndryshim i theksuar ne çmimin e qumeshtit, ngjallë dyshime per cilesine e tij dhe midis zgjidhjeve te tjera eshte edhe kjo: Të blihet direkt në mjelje sepse kemi te bejme me nje produkt ushqimor teper të shtrejte.
Pyetja kryesore (që shtrohet më shumë për prodhuesit) është nëse mund të zgjerohet përdorimi i qumështit të gomarices, apo do të vazhdohet të tra-jtohet për shkak të çmimit të lartë si një produkt luksi që vetëm të pasurit mund ta përballojnë.
Edhe ky materjal kete qellim ka, me një çmim më të përballueshëm, sepse do t`a perdorin më shumë njerëz mund të realizohen perfit-imet e synuara nga prodhuesit e qumështit. Fakti është se çmimi i lartë i qumështit të gomarices e bën të pamundur shfaqjen e plotë të vetive të tij shëruese dhe pikërisht për këte shkak shumica e ko-nsumatorëve vendosin t`a blejnë në sasi të vogla.
Prodhimi i qumështit të gomarices në disa vende te Rajonit tonë në Serbi, Bullgari dhe rajon, përveç çmimit të lartë, një nga pengesat për përdorimin më të madh të qumështit të gomarices është fakti se ky qumësht mund të shitet vetëm në pragun e fermave kjo është për shkak të legjislacionit ekz-istues që kërkon pasterizimin e qu-mështit përpara se të shpërndahet në dyqane. Procesi i pasterizimit çon në humbjen e vlerës biologjike të qumështit të gomarices dhe cilësive më të respektuara të tij.

Qumështi i gomarices - një ringjallje e një eliksiri të lashtë të jetës

Qumështi është një lëng biologjik i sintetizuar për të mbuluar të gjitha nevojat ushqyese të të porsalindurit të gjitarëve. Prandaj, përbërja e qumështit në çdo specie është e ndryshme, në varësi të nevojave të të porsalindurit. Edhe pse ka një sërë studimesh për përbërjen e qumështit të pelës, qumështi i gomarices kohët e fundit ka ngjallur një interes të gjerë tek mjekët dhe nutricionistët.
Ky qumështi në botën e lashtë konsiderohej si një eliksir i jetëgjatësisë, një ilaç për sëmundje të ndryshme, si dhe një tonik i fuqishëm për përtëritjen e lëkurës.
Hipokrati (460-370 p.e.s.) ishte i pari që përshkroi virtytet medici-nale të qumështit të gomarices dhe e konsideroi atë si një kurë për një sërë sëmu-ndjesh, duke përfshirë problemet e mëlçisë, sëmundjet infektive, ethet, gjakderdhjet nga hunda, helmimet, dhimbje kyçesh dhe plagë.
Historiani romak Gaius Plinius Secundus (23-79) gjithashtu shkroi në detaje për përfitimet shëndetësore të qumështit të gomarices. Në veprat e tij enciklopedike, ai shton përfitimet e qumështit të gomarices për lodhjen, çrregullimet e dhëmbëve, rrudhat e fytyrës, ulçerat, astmën dhe disa sëmu-ndje gjinekologjike. Gjatë shekujve, vetitë shëruese të qumështit të gomarices vazhdojnë të konfirmohen. Në vitet 1800, ky qumësht u përdor në një spital fëmijësh në Paris për të ndihmuar në rikuperimin e fëmijëve me sëmundje kongjenitale ose ngjitëse.
Në botën moderne, qumështi i gomarices njihet gjithashtu si jashtëzakonisht i dobishëm dhe i shëndetshëm: Tek fëmijët me alergji ndaj qumështit; Si zëvendësues i qumështit të gjirit (nëse është e nevojshme). Tek njerëzit me ekzemë, psoriasis dhe për trajtimin e disa sëmundjeve të lëkurës tek fosh-njat. Për trajtimin e astmës dhe proble-meve të frymëmarrjes tek foshnjat. Si burim i vitaminave B, B12 dhe C, si dhe lëndë ushqyese. Ai përmban mbi 60 herë më shumë vitaminë C se qumështi i gjirit. Është jashtëzakonisht i pasur me kalcium dhe siguron forcë optimale dhe zhvillimin e duhur të sist-emit kockor tek fosh-njat dhe fëmijët. Redukton rrezikun e zhvi-llimit të osteoporozës tek të rriturit. Është i ulët në yndyrë dhe proteina, por i pasur me minerale dhe vitamina, gjë që e bën atë të përshtatshëm për humbje peshe. Është një nga ushqimet më të mira probiotike dhe funksionale.

Përbërja e qumështit të gomarices. Përveç proteinave të qumështit, përmban përbërës të ndryshëm bioaktive me veti të veçanta që lidhen me zhvi-llimin, rritjen dhe përshtatjen e të porsalindurit. Proteinat kryesore antimikrobike në qumështin e gomarices janë imunoglobulinat, laktoferina, lakt-operoksidaza dhe lizozima. Imunoglobulinat (IgG, IgMdhe IgA ) ndihmojnë trupin të përballet lehtësisht me infeksionet virale dhe bakteriale. Ata kanë një mënyrë specifike veprimi që përfshin reaksione antigjen-antitrupa. Tre proteinat e tjera antimikrobike (laktoferina, laktoperoksidaza dhe lizozima) nuk janë faktorë mbrojtës specifik dhe mekanizmi i tyre ant-imikrobik i veprimit është i ngjashëm. Laktoferina, e quajtur edhe laktotransferina, është një proteinë që lidh hekurin që gjendet në qumësht, pështymë, lot dhe mukozë. Efekti bakteriostatik i këtyre sekrecioneve i atribuohet aftësisë së lak-toferrinës për t'u lidhur me jonet e hekurit në mjedis. Laktoferina pengon rritjen e shumë llojeve të baktereve gram-negative dhe gram-pozitive, si dhe disa lloje të kërpudhave dhe majave. Sistemi i laktoperoksidazës është i njohur për mbrojtjen e qumështit të papërpunuar nga prishja dhe përdoret në prodhimin e shumë produkteve të qumështit. Lizozima shfaq aktivitet anti-mikrobik me hidrolizën e lidhjeve glikozidike të mukopolisakarideve në murin qelizor bakterial. Së bashku me peptide të tjera, duke përfshirë imunoglobulinat, laktoferrinën, laktoperoksidazën, ato janë aktiveedhe në traktin tretës të foshnjës, ku zvogëlojnë dëmtimet nga infeksionet gastrointestinale.

3.png (24.41 KiB) Viewed 6029 times

Qumështi i gomarices - si alternativë ndaj qumështit të gjirit
Vetitë dhe cilësitë e qumështit të gomarices janë studjuar relativisht më pak se ai i kafshëve të tjera, por vitet e fundit shumë studime dhe investime janë destinuar në këtë drejtim, për faktin se eshte i ngjashem me qumështin e NËNES.
Për disa persona, qumështi i gomarices është jo vetëm i dobishëm, por edhe më i sigurt se qumështi i marrë nga speciet e tjera të gjitarëve. Kjo është kryesisht për shkak të ngjashmërisë në përmbajtjen dhe llojin e fraksioneve të proteinave (proteinave). Një nga ndryshimet kryesore midis qumështit të gomarices dhe (pelës) dhe qumështit të tjerë të kafshëve (lopë, dhi, dele, buall) është në rap-ortin dhe llojin e proteinës bazë. Në shumicën e qumë-shtit të kafshëve, është kazeina (që përfaqëson mbi 80% të totalit të proteinave) që lidhet në kompleksin kazeinë-kalcium. Zbërthimi i këtij kompleksi (që kryhet nga enzimat dhe acideve të mullëzës) dhe formimi i koagulateve të kazeinës ndikon direkt në përthithjen e proteinave të qumështit në tra-ktin tretës, si dhe transformimet në prodhimin e djathit. Në qumështin e gomarices dhe pelës (gjithashtu në qumështin e gjirit) proteina kryesore është albumina. Prandaj, këta qumështra quhen albuminoz kurse qumështi i kafshëve të tjera si kazeinik. Albumina absorbohet në një masë shumë më të madhe përmes traktit gastrointestinal.
Një fakt tjetër në mbështetje të ngjashmërisë midis qumështit të gomarices dhe qumështit të gjirit është se struktura e stomakut të gomarit (stomaku me një dhomë) është më afër me atë të njeriut – respektivisht, përpunimi dhe thithja e qumështit është më e ngjashme se ajo me shumë dhoma, sto-maku i ripërtypësve në të cilin përpunimi dhe asimilimi i qumështit shoqërohet me praninë e mikroflorës (baktereve) specifike. Përqendrimi i lizozimës në qumë-shtin e gjirit rritet ndjeshëm pas muajit të dytë të ushqyerjes me gji, gjë që sugjeron se kjo enzimë luan një rol të rëndësishëm në luftimin e infeksioneve tek foshnjat në gjidhënien e vonë. Përmbajtja e laktozës në qumështin e gomarices është e ngjashme me atë të qumështit të gjirit dhe është shumë më e lartë se ajo e qumështit të lopës. Përmbajtja e lartë e laktozës është përgjegjëse për shijen e saj dhe përthithjen e lehtësuar të zorrëve. Kjo është arsyeja për thithjen më të lartë të kalciumit të nevojshëm për mineralizemin e duhur të sistemit skeletor të foshnjës. Qumështi i gomarices ka një përmbajtje totale yndyrore dukshëm më të ulët se qumështi i gjirit, por tregon një raport të lartë të acideve linoleike dhe linolenike (9,0 gram / 100 gram dhe 5,1 gram / 100 gram, përkatësisht) ndaj totalit të acideve yndyrore, krahasuar me qumështin e ripërtypësve ku këto vlera janë më të ulëta. Megjithatë, është e mundur të vërehen disa ndryshime në vlerat e yndyrës, e cila ka shumë të ngjarë të lidhet me dietën ose dallimet individuale të kafshës.
Disa studime klinike sugjerojnë se përmbajtja totale e yndyrës në qumështin e gomarices mund të pasurohet më tej me trigliceride me zinxhir të mes-ëm, në mënyrë që të afrohet përmbajtja përfundimtare e yndyrës me atë të qumështit të gjirit. Përbërja minerale e qumështit të gomarices është e afërt me atë të qumështit të gjirit, me përjashtim të nivelit të lartë të kalciumit dhe fosforit, por në përgjithësi raporti kalcium-fosfor është i ngjash-ëm. Duhet theksuar se qumështi i gomarices i prodhuar (sekretuar) në muajin e parë të ushqyerjes me gji, kur është i vetmi burim ushqimor për të, është më i pasuri me elementë gjurmë. Pas muajit të parë, përbërja minerale e qumështit zvogëlohet ndjeshëm, por në përgjithësi, përbërja ushqyese mbetet më afër qumështit të gjirit se çdo gjitar tjetër. Kjo jep bazën që qumështi i gomarices të përdoret jo vetëm si zëvendësues i qumështit të gjirit tek fëmijët alergjikë, por edhe si një ushqim i ri dietik për konsum njerëzor.

Qumështi i gomarices per fëmijët me alergji ndaj proteinave të qumështit të lopës

Mekanizmi i tolerancës ndaj qumështit të gomarices tek fëmijët me alergji ndaj qumështit të lopës mund të lidhet me nivelet specifike të përbërësve kryesorë alergjikë. Një nga alergjenët kryesorë tek fëmijët është beta-laktoglobulina, e cila është një proteinë kryesore e hirrës në qumështin e lopës dhe mungon në qumështin e gjirit. Në qumështin e gomarices, përmbajtja e beta-laktoglobulinës ësh-të afërsisht 40% e proteinës totale të hirrës, e cila është jashtëza-konisht më e ulët se në qumështin e lopës. Kjo e bën qumështin e gomarices (dhe të pelës) jashtëzakonisht hipoallergjik. Qumështi i gomarices ka tre variante gjenetike të beta-laktoglobulinës: njëra përmban 3 grupe reaktive aminoa-cide dhe tjetra përmban dy gru-pe reaktive aminoacide. Gjithashtu, në qumështin e gomarices, beta-laktoglobulina është monomer (structure kimike), ndërsa në qumështin e ripërtypësve është dimer.

4.png (493.96 KiB) Viewed 6029 times

Qumësht gomarice për lëkurë rrezatuese:
Nuk është sekret që jetojmë në një botë të ngopur me ajër, ujë dhe tokë të ndotur. Kjo e bën jashtëzakonisht të vështirë për të mbajt-ur lëkurën tonë të shëndetshme dhe rrezatuese. Dhe megjithëse ka shumë kozmetikë që e bëjnë lëkurën të duket perfekte, është jash-tëzakonisht e rëndësishme të gjeni diçka që ruan shkëlqimin e lëku-rës së re për aq kohë sa të jetë e mundur, dhe jo ta bëjë atë artifici-alisht. Është koha t'i kthehemi të shkuarës, ku mund të gjejmë mje-te dhe praktika të dobishme. Sipas legjendës, princesha egjiptiane Kleopatra lahej me qumësht gomarice çdo ditë për ta mbajtur lëku-rën të bukur dhe të re, dhe sasinë e kërkuar të qumështit e siguro-nin 700 gomarë femra. Qumështi i gomarices besohej se e bën lëk-urën më delikate, ruan bardhësinë e saj dhe heq rrudhat në fytyrë. Historia thotë se Papa Sabina (30-65), gruaja e perandorit romak Neron, ishte gjithashtu një mbështetëse e qumështit të gomarices dhe "ushtri" të tëra gomarësh e shoqëronin në udhëtimet e saj, në mënyrë që të sigurohej sasia e nevojshme. Motra e Napoleonit, Paulina Bonaparte (1780-1825), gjithashtu raportoi se përdorte qumësht gomarice për kujdesin e lëkurës. Në botën moderne, qu-mështi i gomarices tashmë është zbuluar se përmban një shumëll-ojshmëri të gjerë të lëndëve ushqyese dhe minerale, të cilat jo vetëm janë një mënyrë e shkëlqyer për të përmirësuar strukturën e lëkurës, por janë gjithashtu të rëndësishme për funksionimin e tru-pit. Një kombinim i dobishëm i vitaminave A, B1, B2, B6, C, D dhe E, një sasi e konsideru-eshme kalciumi, magnezi dhe proteinash e bë-jnë lëkurën të lëmuardhe të butë. Ky qumësht ka gjithashtu poten-cial për të përmirësuar rigjenerimin e lëkurës. Forcon indet e lëku-rës dhe e bën lëkurën më të lëmuar dhe më të fortë, gjë që par-andalon një sërë problemesh dhe sëmundjesh të lëkurës. Mungesa e alergjenëve në qumështin e gomarices e bën atë të përshtatshëm për të gjitha llojet e lëkurës, veçanërisht ato që irritohen nga për-dorimi i tepërt i grimit dhe kimikateve.

5.png (329 KiB) Viewed 6029 times

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMËSHTIT

V A Z H D I M…. QUMËSHTI I GOMARICES

Vetitë antitumorale të qumështit të gomarices

Kohët e fundit është raportuar se alfa-laktoalbumina (që gjendet në qumështin e gomarices dhe qumështin e gjirit) ka veti antivirale, antitumorale dhe antistres.
Në veçanti, alfa-laktoalbumina në qumështin e gjirit është treguar të jetë në formën e një kompleksi të acidit oleik të quajtur HAMLET (Human Al-phalaktalbumin Made Lethal to Tumor cells), shiko figuren i cili mendohet se shkakton apoptozën selektive ndaj tumorit. (vdekjen e qelizave) . Kjo jep bazën për ta konsideruar këtë kompleks si një agjent potencial terapeutik kundër qelizave të ndryshme tumorale. Përveç kësaj, alfa-laktoalbumina është treguar të ketë aktivitet anti-inflamator për shkak të frenimit të ciklooksigjenazës-2 (frenuesit COX-2) dhe fosfolipazës A2.
Sipas disa studjuesve, qumështi i gomarices mund të zvogëlojë rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të lidhura me moshën, siç është osteoporoza.
Pas gjithë këtyre përfitimeve, ndoshta pyetja më logjike është, pse qumështi i gomarices nuk është gjerësisht i disponueshëm?

1.png (455.16 KiB) Viewed 5975 times

Përgjigja qëndron në prodhimin e tij: një gomarice prodhon mesatarisht 300 ml qumësht në ditë (maksimumi 1 litër) dhe vetëm në gjysmën e vitit, ndërsa lopët japin 30 herë më shumë, rreth 9 muaj ne vit. Përveç kësaj, gomari femer që të prodhojë qumësht duhet të jetë në kontakt të vazhdu-eshëm me të vegjëlit e sajë, nga ana tjeter dhe mjelja bëhet me dorë, në ndryshim që i njëjti proces te lopët, është i mekanizuar.
Për shkak të vetive jashtëzakonisht të dobishme dhe prodhimit të pakët, qumështi i gomarices është shumë i shtrenjtë ashtu edhe djathi i bërë nga qumështi i gomarices është një nga produktet e qumështit më të shtrenjtë në botë = “gur i çmuar”. Për të bërë 1 kg djathë duhen rreth 25 litra qumësht gomarice. Njerëzit që kanë konsumuar qumësht gomarice e përshkruajnë shijen e tij si qumësht i skremuar me një shije të ëmbël dhe arrave.
Mirepo ndryshe nga Europa, ku çmimi i qumështit të gomarices është jashtëzakonisht i lartë, në Amerikën e Jugut është i përhapur dhe mund të gje-ndet lehtësisht në tregjet e rrugëve.
Megjithatë, kush eshte mire financiarisht duhet t`a dijë se pavarësisht çmimit të lartë, 60 ml qumësht gomarice në ditë përmban gjithçka të nevojshme për mbrojtjen optimale të organizmit.
Sfidë tjetër në këtë industri është edhe mos-ndërgjegjësimi i fermerëve të qumështit për standardet e produkteve, metodat e kultivimit, përdorimin e ilaçeve dhe vaksinave te gomarët e rritur për këtë qëll-im; Sqarimi i këtyre çështjeve mund të bëjë të mundur furnizimin lirshëm të qumështit të gom-arices në pikat ku tregetohen edhe produkte të tjera qumështi.
Sot kompani të ndryshme europiane ofrojnë qumësht gomarice pluhur, suplemente ushqimore, kozmetikë (lloje sapuni dhe kremra). Thuhet se baza perbersave ne kozmetiken Franceze eshte; Aloe Vera, Vaji i trendefilit dhe qumeshti i gomarices)

Djathi nga qumështi i gomarices - super i shtrenjtë dhe shumë i dobishëm
I bardhë, i dendur dhe strukturë uniforme me shije të mire, djathi i veçante dhe jo vetëm i shijshëm, por edhe i mirë për shëndetin, thotë prodhuesi Slobodan Simiç - Serbi. - me 1000 euro (1130 dollarë) për kilogram, mund të jetë djathi më i shtrenjtë në botë.

4.png (662.42 KiB) Viewed 5975 times

Ka debate per këte çmim në stratosfere!!! Ekspertet duhet të thone fjalen e tyre se cila eshte aresyeja: Vetite dhe vlera e veçante e djathit apo veshtiresite – dhe kostoja teper e larte per të prodhuar një kilogram djathe nga qumeshti i gomarices??? Mos të harrojme se gomarica jep shum pak qumesht ka rendiment te ulet dhe ajo qe ka rendesi teknologjike eshte fakti se ky qumesht permban shum pak KAZEINË – e rendesishme kjo ne pro-dhimin e djathit sepse ndikon ne mpiksje dhe rendiment (rrezen e djathit) që do te thote rreze e ulët çmim i lartë, un do të mendohesha më shum se dy here para se t`a blej.
Thuhet se me qumeshtin e gomarices prodhohen sapuni dhe kremëra me cilesi te mire, perdorimi në kozmetike do t`a justifikonte rritjen e prodhimit të qumeshtit çdo vit, eshte një treg per fermeret.
. GAIA - Sapun i freskët me qumësht gomarice i përshtatshëm për fytyrën dhe trupin, me veti antioksiduese dhe kundër plakjes, ndihmës në trajtimin e ekzemës, psoriazës dhe dermatitit. Hidratues dhe qetësues për lëkurën e ndjeshme. Pesha: 100gr
SERUM QUMËSHTI 98% - Serum hidratues qumësht gomarice me përqendrim 98%, ideal për fytyrën, i shkëlqyer kundër akneve, rrudhave dhe strijave, i pasur me proteina që ndihmojnë në mbajtjen e lëkurës të butë dhe të mëndafshtë. 50 ml

3.png (480.06 KiB) Viewed 5975 times

2.png (238.42 KiB) Viewed 5975 times

Lidhur me prodhimin e qumeshtit të gomarices ka edhe ferma që mbarështojne gomerë në një gjendje gjysmë të egër në respekt të plotë për mirë-qenien e kafshëve. Qumështi i gomarices ne keto kushte është i pakrahasueshem për cilesitë e tij terapeutike dhe kozmetike, në fakt ai përmban substanca të çmuara si vitamina (A, B, C, D, E), Acidet yndyrore (Omega 3 dhe 6), Mineralet, Aminoacidet, Proteinat, të gjithë elementet që i japin atij veti të jashtëzakonë-shme kozmetike, duke përfshirë: efekt hidratues, ushqyes dhe riparues. Veti hipoalergjike dhe anti-inflamatore me veprim qetë-sues veprim ristrukturues dhe restaurues në procesin e plakjes barrierë mbrojtëse nga veprimi i dëmshëm i radikalëve të lirë.

PS!!!!!!
Sot në keto kushte kur sensibilizimi eshte ne nivelin e ulet kudo ne botë; në qofte se ke në mend të blesh Qumesht gomarice - "BLEJ VETËM NË FERMË" (thonë ata që marrin vesh nga kjo pune). Qumështi shitet i papërpunuar dhe i ngrirë. Menjëherë pas mjeljes, filtrohet dhe ambalazhohet në enë 1/2 litri të cilat i nënshtrohen një procesi të shpejtë të uljes së temperaturës duke e bëre te mundur ruajtjen në frigorifer për 90 ditë. Pasi të jetë shkrirë gradualisht, duhet të ruhet në frigorifer T= (1 °- 4 °) për maksimum 24 orë dhe të konsumohet pas zierjes.
Për të grumbulluar qumeshtin ështe e nevojshme të kesh një enë termike për transport, duke garantuar kështu ruajtjen e zinxhirit të ftohjes që eshte kusht i domosdoshem për të ruajtur cilësinë e tij.

5.png (529.13 KiB) Viewed 5975 times

6.png (319.2 KiB) Viewed 5975 times

Ndër komponentët e pranishëm përmendim: .
Lizozima, një substancë enzimatike me veprim baktericid, ka aftë-sinë të sulmojë dhe të shkaktojë vdekjen e llojeve të ndryshme të mikrobeve patogjene ose potencialisht patogjene.
. Acidet yndyrore esenciale omega-3 dhe omega-6 parandalojnë akumulimin në muret arteriale të yndyrave më të rrezikshme si ko-lesteroli dhe trigliceridet duke bllokuar forcimin e enëve të gjakut, kështu që gjaku, do te qarkullojë më mirë duke e bërë zemrën të funksionojë mirë dhe duke reduktuar rrezikun e sëmundjeve koronare të zemrës, hipertensionit, aterosklerozës, trombozës dhe sulmeve në zemër;
. Ato nxisin vitalitetin e qelizave të sistemit nervor qendror;
. Ato zbusin reaksionet inflamatore si astma dhe artriti reumatoid;
. Ato forcojnë mbrojtjen e lëkurës duke ndihmuar në trajtimin e psoriasis dhe sëmundjeve të tjera;
. Ato veprojnë në mikroqarkullim, prandaj janë të dobishëm kundër celulitit dhe edemës;
. Ato ndihmojnë në sintezën e hormoneve;
. Ato lehtësojnë përgjigjen imune dhe anti-inflamatore në rast të plagëve dhe infeksioneve.
Laktoza, e njohur edhe si sheqeri i qumështit, luan një rol themelor në metabolizmin e kalciumit, i cili është thelbësor për shëndetin e kockave, muk-ozës dhe florës së zorrëve. Qumështi i gomaricës ësh-të një alternativë e vlefshme ushqimore natyrale për foshnjet që nuk mund të kenë qumësht gjiri, dhe duke qenë një qumësht nat-yral hipoallergjik, është veçanërisht i përshtatshëm për foshnjet që vuajnë nga CMA (alergji ndaj proteinave të qumështit të lopës), IPLV (intolerancë ndaj proteinave të qumështit të lopës) dhe PA ( alergjitë ushqimore) sepse rregullon florën bakteriale të zorrëve dhe parandalon rritjen e mikroorganizmave patogjenë.
Qumështi i gomarices, duke pasur parasysh përmbajtjen e tij të reduktuar të lipideve, përdoret si i tillë në dietën e zakonshme ditore të subjekteve në dietë, nga ata që ushtrojnë sport në të gjitha nivelet dhe nga të moshuarit.
Së fundi, qumështi i gomarices përdoret në vend të qumështit të zakonshëm të lopës në përgatitjen e akull-oreve, kremrave, biskotave dhe çokollatës, kështu që edhe subjek-tet alergjikë ose intolerantë, fëmijë ose jo.
----------------------------------------------------------------------

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

TRAJTIMI I QUMESHTIT TË GOMARICES.

Trajtimi behet me metoda te ndryshme, por duhet të zgjedhim ate që na siguron te pa cënuara lendet biologjike qe permban ky qumesht;

Qumesht i fresket. - Qumësht ORGANIK gomarice i freskët që filtrohet dhe pasterizohet nga bujqësia ORGANIKE. Mbas këtyre operacioneve, qumështi ambalazhohet në shishe PET të sterilizuara dhe ruhet në një ambient frigoriferik deri në shitje.

Mënyra e ruajtjes: qumështi duhet të ruhet gjithmonë në një temperaturë ndërmjet 0 ° C dhe + 4 ° C, deri në përdorim, i cili duhet të bëhet brenda datës së skadencës të shënuar në shishe.

Mënyra e konsumimit: Qumështi ynë është gati për konsum dhe mund të pihet i ftohtë ose i vakët, sigurisht nuk rekomandohet ngrohja e tij në temp-eraturë mbi 72°C sepse qumështi mund të humbasë disa nga karakteristikat e tij thonë prodhuesit (por mendoj) se duhet të theksohet sa kohe mund te ruhet sepse kur behet fjale per keta lende biologjike qe lidhen me imunitetin, rendesi kane edhe oret!!!.

Tharje në ngrirje. Qumështi i gomarices mund të thahet në ngrirje për të ruajtur cilësinë biologjike të qumështit dhe për të ruajtur në këtë mënyrë vetitë e tij ushqyese, funksionale dhe kozmetike. Kjo është e mundur sepse gjatë tharjes në ngrirje, qumështi ngrin dhe përcillet nën vakum në tem-peratura të ulëta. Gjatë këtij procesi, uji largohet me sublimim. Rezultati është rreth dhjetë për qind e lëndës së thatë, e cila quhet qumësht gomarice i tharë në ngrirje. Ky pluhur rikuperohet lehtë. Produkti i liofilizuar duhet të jetë i paketuar pa oksigjen. Afati i ruajtjes është dy vjet.

Si përfundim, trajtimi me tharje në ngrirje (tharje me ngrirje) i qumështit të gomarices është treguar se ruan ngjyrën natyrale, shijen, lëndët ushqyese dhe substancat biologjikisht aktive të qumështit të freskët të gomarices.

. Në vend të kësaj, tjeter menyre eshte me metodën e tharjes me (me nxehje) pulverizim me spërkatje, një metodë tjetër e tharjes, në kete rast qumështi nxehet, duke shkaktuar humbjen e vitaminave dhe substancave të tjera të rëndësishme biologjikisht aktive.
Për më tepër, tharja në ngrirje nuk kërkon konservues kimikë dhe mund të konsumohet drejtpërdrejt ose lehtë të rihidratohet. Megjithatë, kjo metodë praktikohet vetëm nga disa kompani për shkak të kostos së lartë, por kjo eshte zgjidhja perfekte kete duhet t`a dijne jo vetem prodhuesit por edhe konsumatoret, keta te fundit t`i hapin syte kater kur lexojne etiketen sepse kompanite serioze i shenojne te gjitha te dhenat. Ky produkt është lehtë për t'u gjetur në Itali, ku është hedhur për herë të parë në treg, por mund të jetë i vështirë jashtë Evropës.

Ka eksperienca te ndryshme;

Informacion praktik mbi përdorimin e qumështit të tharë në ngrirje
Qumështi i gomarices përmban mesatarisht 80 deri në 90 g lëndë të thatë për litër qumësht të freskët. Për të rindërtuar (Ribëre) një litër qumësht, përdoren midis 80 dhe 90 g qumësht pluhur i tharë në ngrirje. Fabrikat e sapunit zakonisht përdorin 5-10% qumësht në peshën totale të sapunit. Tek kremrat kemi edhe efekte të mira në 10%, por mund të shkojmë deri në 50%. Megjithatë, në këtë përqindje, aroma karakteristike e qumështit të lio-filizuar është shumë e pranishme. Për prodhimin e sapunëve me sapunifikimin e ftohtë, është thelbësore të shmangni temperaturat tepër të larta.
Proteinat e qumështit do të denatyroheshin, gjë që çon në një humbje të pjesshme të vetive dhe një nuancë karakteristike kafe.

Çmimet: Qumësht i pastër i ngrirë: 25 dollarë për litër, minimumi 2 litra. Filtrohet dhe ngrin menjëherë pas mjeljes. Paketuar në qese Ziploc prej 500 ml secila, pothuajse nën vakum dhe të sheshtë. E disponueshme vetëm në fermë (kur e bleni duhet të siguroni një ftohës për udhëtimin deri në shtëpinë tuaj).
Qumësht i pastër i tharë në ngrirje: 52 $/100 g ekuivalente me 1 litër të rindërtuar me 500 dollarë.!

Shitja e qumështit të gomarices. Ofrohen shitje te qumështit të gomarices i prodhuar në fermë, nga kafshët që mbarështohen nga familjar që resp-ektojnë nevojat dhe natyrën e gomarëve. Ky qumësht nuk është i destinuar për konsum njerëzor, por ai grumbullohet dhe ruhet në mënyrë të tillë që të arrijë standardet më të larta të cilësisë në industrinë e kozmetikës.

Format e ofruara Shitet qumësht gomarice në dy forma: i ngrirë ose i tharë në ngrirje. Qumështi i ngrirë shitet vetëm në fermë, në dyqane gjatë sezonit turistik dhe me termin jashtë sezonit. Qumështi i tharë në ngrirje është lënda e thatë e qumështit. I tharë nga temperatura e ulet, qumështi ruan të gjitha vetitë e tij. Shitja e qumështit të gomarit u drejtohet po aq individëve që praktikojnë prodhimin e sapunit për kënaqësi, sa edhe fab-rikave artizanale të sapunit të interesuara për të zhvilluar produkte të reja. Ai synon gjithashtu industrinë e kozmetikës dhe shitësit me shumicë të lëndëve të para të sapunit, shitet në sasi të vogla ose të mëdha.
Prodhuesi duhet të jete në gjendje të ofrojë një certifikatë analizash në lidhje me qumështin e tharë në ngrirje, të prodhuar sipas kërkesës në një la-borator tjetër të pavarur.

Udhëzime për përdorim: shpërndani 10 g në 120 ml ujë ose pije tjetër. Përzieni tretësirën derisa pluhuri të tretet plotësisht. 100 gr produkt i tretur është i barabartë me 1200 ml qumësht gomari të paprekur. Mënyrat e ruajtjes: ruajeni në një vend të freskët dhe të thatë. Qumështi që rezulton mund të ruhet në frigorifer për 24 orë, por nuk mund të ngrij.

PAJISJE PRODHIMI – Tip - PILOT PER LABORATOR

Me qenë se pervoja për trajtimin e qumeshtit tek ne eshte ne nivelin zero por edhe ne shume vende te tjera perfshi edhe Europen sepse jemi ne fillim te vleresimeve, vone i kemi kuptuar cilesite e veçanta ne dobi te shendetit tone, mire do të ishte “jo me vrull” por të jemi shum te matur kur t`i hyjme kesaj pune, prandaj le te fillohet me pajisje bashkekohore te kapacitetve te vogla = Linja – Pilot.

Përshkrimi: Si rezultat i zhvillimit të shpejtë të industrisë së qumështit dhe nevojës për të eksperimentuar produktet në rrugen industriale, shum kompani kane krijuar pajisje laboratorike dhe linja te vogla – pilot për prodhimin e produkteve të qumështit.

Karakteristikat: Pajisjet janë të dizajnuara për kryerjen e eksperimenteve për zbatimin teknologjive të reja, për qëllime trajnimi dhe demonstrimi, si dhe për prodhimin e vëllimeve - sasive të vogla ose serive të një produkti.
E tillë eshte edhe Kompania - Stabilinzhenering-Alfa Ltd. ka pajisjet laboratorike të mëposhtme dhe linjat pilot:
. Bioreaktor laboratorik për fermentimin anaerob;
. Moduli ultrafiltrues për përqendrimin dhe pastrimin bakterial të lëngjeve, tip pilot;
. Pasterizues i vëllimit laboratorik;
. Shkrirës laboratorik, i projektuar për prodhimin e djathrave të përpunuar sipas recetave të ndryshme - duke shkrirë një përzierje të djathrave natyralë, gjizë, djathë të kripur, gjalpë dhe më shumë.
. Prodhues laboratorik djathi me një vëllim prej 30 L për prodhimin e djathrave të fortë;
. Banja për prodhimin e djathrave gjysmë të fortë me një vëllim prej 10 dhe 20 L dhe mjete prerëse për to
Të gjitha pjesët në kontakt me produktin janë bërë prej çeliku inox, të lejuara për kontakt me ushqimin.

VO!
Linjat – pajisjet dhe makineritë e perpunimit te qumeshtit te gom-arices jane njësoj si të qumeshtit – Kulloshtres dhe Hirres
Shiko dosjet perkatese.

SI PËRFUNDIM.
Mendoj:
. Sipas përvojes se vendeve europiane, prodhimi dhe konsumimi i qumeshtit te gomarices, vleresohet nga shteti dhe me kete pune merren deri tek instancat më te larta, keshtu p.sh Parlamenti Italjan eshte gati të ndermarrë veprime konkrete per të vendosë çmime reale me qëllim të rritet konsumimi i tij nga popullata.
. Kam pa neper dyqane qumesht gomarice por edhe konsumatorë krejt indiferent, meqenese njihen tashma dobitë e ketij qumeshti per shendetin e njeriut, eshte e nevojshme të motivohet konsumimi i tij, në cilat raste perdoret si ilaç patjeter duhet mendimi i mjekut, nuk mjafton fjala “më bën mire” !!! nuk e justifikon qellimin e perdorimit si dhe çmimin' ky eshte realtet.
. Të sensibilizohen konsumatorët per ato veti të dobishme dhe te konfirmuara shkencerisht që ka ky produkt.
. Sipas studjuesve, audienca e synuar do të jenë kryesisht femijet e lindur para kohe ose nën peshe.
. Të rritet perdorimi i tij në kozmetike.
. Në 5 vitet e ardhëshme shtrohet si detyre perdorimi i qumeshtit te gomarices në sektorin ushqimor.
. Masat e sugjeruara perfshijne; Lehtësim tatimor per prodhuesit, moni-torim i vazhdueshem i tregut kjo mase eshte e rendesishme per siguri-në si dhe zbatimin e standarteve, organizimi i takimeve me menaxhuesit per realizimin e zinxhirit te furnizimit.
Të miratohet nga ekspertë të afte proçedura teknologjike që duhet te zbatohet me rigorozitet nga te gjithe perpunuesit sepse keshtu garantohet ru-ajtja e cilesive fillestare ( Diçka e ngjashme siç veprohet kudo ne bote per trajtimine kulloshtres ose hirres se djatherave)
. Të percaktohen kriteret per blerjen e qumeshtit direk mbas mjeljes në fermë sepse jo të gjithe i plotesojne kushtet.
. Të studjohet mundesia e prodhimit në gjendje te thate, e ngrire e ambalazhuar në kapsula dhe do te jete akoma më mire te tregetohet ne farmaci.
. Në shum vende te Europes ekspertët jane në një mendje, se kete produkt te mrekullueshem (kur eshte trajtuar sipas procedures teknologjike të miratuar) nuk do t`a gjeni në supermarket, Duke mësuar nga pervoja franceze por edhe te vendeve te tjera, kane ngritur ferma të vogla të zhvilluara të çertifikuara dhe te perkushtuara per mbareshtimin e gomarëve, ftojnë konsumatoret të vizitojne dhe te shikojne ne vend për t`u bindur per blerjen direkt ne mjelje.
. Le të jete e qarte për të gjithe, kemi te bëjme me një produkt vlera e të cilit qendron ne vetitë biologjike, ne lendet që kane te bejne me forcimin e sistemit imunitar ku çdo trajtim termik ne temperature te larte i dobeson ose i shkatërron plotesisht, studjuesit e vertete kete kanë theksuar vazhd-imisht;
RUAJTJA behet ne temperature – 18 grade C, para se te perdoret qendron ne 4 grade C per 24 ore per t`u shkri ne kete ambjent qendron maksimumi 3 dite mbas hapjes.
. Perpunuesit e qumeshtit te gomarices duhet te jene teknolog – qumeshti me experience dhe të njohin mire proçedurat teknologjike, pajisjet – ma-kinerite dhe linjat e perpunimit te qumeshtit.
. Un gjykoj se në qofte se dikush merr inisjative per prodhimin – perpunimin por edhe importimin e qumeshtit te gomarices, ky materjal do t`a ndih-moje në shum drejtime perfshi edhe kur diskutoni me Firmat e huaja, kurrë nuk duhen anashkaluar linjat - pilot sidomos per fermat e vogla.
--------------------------------------------------------------------------

1.png (423.5 KiB) Viewed 12382 times

2.png (721.59 KiB) Viewed 12382 times