TEKNOLOGJIA E PERPUNIMIT TE QUMESHTIT - TRADICIONALE DHE BASHKEKOHORE

[Fatlum Dibra]

Latest post of the previous page:

Screenshot_1.png1.png.png (53.85 KiB) Viewed 9783 times

2.png (47.43 KiB) Viewed 9783 times

3.png (28.38 KiB) Viewed 9783 times

4.png (7.8 KiB) Viewed 9783 times

5.png (69.29 KiB) Viewed 9783 times

[Fatlum Dibra]

SIGURIMI TEKNIK NE INDUSTRINE E QUMESHTIT

Pë te rifolur per kete temë u bëne shkak disa ish studentë te shkolles profesionale që vazhdojne të kontribojne ne kete sektor, që sipas tyre nuk vleresohet sa duhet ky problem!
Industria e qumështit ballafaqohet me disa çështje të shëndetit dhe sigurisë në punë, çështjet mjedisore dhe të sigurisë ushqimore, të cilat nuk janë të pavarura nga njëri-tjetri.
Me vlerësimin e rrezikut dhe me masa preventive të përshtatshme, mund të zvogëlohen të gjitha këto shqetësime dhe të menjanohen ndjeshëm rrez-iqet profesionale në industrinë e qumështit:
- organizimi dhe persosja e mjedisit të punës (mjete ndihmëse mekanike, dysheme antislip, etj.),
- masat parandaluese kolektive (ventilim, izolim, etj)
- veshja e mjeteve mbrojtëse personale të përshtatshme (maska, këpucë, veshje dhe doreza sigurie),
- respektimi i masave higjienike kolektive dhe individuale
- edukimi shëndetësor dhe trajnimi i të punësuarve.
Këto masa gjithashtu ndihmojnë për të përmbushur kërkesat në rritje për sigurinë e ushqimit dhe mjedisin.

Rreziqet fizike
Kushtet e punës në një qender perpunimi qumështi janë me të vërtetë të favorshme për t`u aksidentuar: shpesh dyshemeja me lagështi ose e rrë-shqitshme nga derdhja e produkteve të lëngëshme, solucioneve pastruese qe nuk jane larguar.
Katet dhe shkallët e objekteve janë në origjinën e shumë rrëshqitjeve, hapat e gabuara, duke shkaktuar lezione.
Në rast të humbjes së ekuilibrit puntori mund të godasë një objekt të rrezikshëm ose të përpiqet të arrijë me mbështetjen më të afërt.
Pastrimi dhe dezinfektimi i pajisjeve dhe ambienteve shpesh përfshijnë streset postural dhe gjarpërues, lakimi, përkulja ose gjunjëzim dhe shpesh në zonat e mbyllura dhe të paarritshme me një veshtiresi favorizojne demtimet fizike te puntoreve.

Rreziqet biologjike
Gjate pergatitjes se djatherave qe stazhionojne me myk, tek disa njerez mund te shkaktojne : "sëmundjet alergjike të frymëmarrjes".
Alveoliti alergjik ose hypersensitivity pneumonia (sëmundja e mushkërive): sindromi respirator (dyspnea, kolla, pështymë) dhe / ose simptome përgjithshme (temperaturë, humbje peshe).
Mos respektimi i rregullave të higjienës mund të çojë në helmim me ushqime.
Pajisjet teknologjike te qumështit, kontejnerët dhe materialet në kontakt me qumështin janë burimet e infeksionit (Salmonella, Staphylococcus, Campylobacter, listeria ...)
Simptomat zakonisht janë diarre, dhimbje barku, vjellje, të dridhura, ethe dhe të vjella, të cilat mund të jenë të rënda për fëmijët e vegjël, të moshuarit, gratë shtatzëna dhe pacientët me imunitet te dobet.

Rreziqet mjedisore
Industria e qumështit përdor vazhdimisht sasi te madhe uji per nevojat teknologjike i cili mbas perdorimit permban mbeturina detergjentesh, hirre etj. trajtimi i ujrave mbasi dalin nga fabrika perben nje nga problemet kryesore qe kerkon zgjidhje qe ne fazen e projektimit qe do te thote te grumbull-ohen ne stacionin e veçante, te perpunohen deri sa te kthehen ne te pademeshem,

NUK KA MË FABRIKE QUMESHTI PA NJE STACION TE TILLE.

Çdo perpunues i qumështit duhet të zbatojë një qasje HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) për të ruajtur sigurinë e ushqimit, por edhe për të siguruar shëndetin dhe sigurinë e pun-onjësve të saj në vendin e punës .

Masat higjienike sanitare
"Paketa e Higjenës" bashkon rregulloret evropiane për operatorët në të gjithë zinxhirin ushqimor dhe gjithashtu rregullon organizimin e kontrolleve shëndetësore. "Paketa e Higjienës" është një grup rre-gullash të dizajnuara për të ndihmuar operatorët të zbatojnë mjete për të siguruar sigurinë e ushqimit.
Kjo "Paketë e Higjenës" imponon të menaxhojë sigurinë ushqimore në një mënyrë rigoroze.
Pajisjet mbrojtëse personale
Mbrojtja individuale është e nevojshme kur masat për eliminimin ose reduktimin e rreziqeve nëpërmjet parandalimit kolektiv janë të pamjaftueshme, sidomos në mirëmbajtjen, pastrimin ose dezi-nfektimin e sipërfaqeve që jane ne kontakt me produktin ushqimor. (moulds, raftet, workwear ...), pasi trajtimi dhe kontaktet me produ-ktet mbeten të domosdoshme.
Keto mjete mbrojtese përdoren në mënyrë të veçantë për të mini-mizuar ekspozimin ndaj agjentëve kimikë të dëmshëm të detergje-nteve dhe dezinfektuesve.
- Të vishen dorashka
Ka shumë mundësi të kontaktit me dorën gjatë dekantimeve ose hollimit te reagenteve për shembull, dhe është thelbësore të veshin doreza mbrojtëse të përshtatura për detyrën e kryer dhe produktin e trajtuar.
Dorashka të përshtatshme, me mëngë të gjata, për të parandaluar depërtimin e produkteve brenda, vinyl, nitrile ose polietileni, janë të preferuara për latex, përgjegjës për alergji.
- veshje mbrojtëse
Veshje të përshtatshme (gowns mbrojtëse) ofron mbrojtje për gjy-mtyrët e sipërme dhe të poshtme.
Një platformë dhe syze të papërshkueshëm nga uji gjithashtu re-komandohet për trajtimin e substancave kaustike dhe irrituese.
Në rast emergjence (rrjedhjet e mëdha apo derdhjet, veçanërisht në hapësira të mbyllura), në një atmosferë të ndotur nga tymi nga de-zinfektues, është e nevojshme që të vendosin një respirator: maskë me një fishek filtër i përshtatur për produktin.

- Mbikëqyrje mjekësore
Zbulimi i hershëm i acarimit të lëkurës dhe të frymëmarrjes dhe ndërhyrja e mjekut profesional lejon identifikimin e punëtorëve të predispozuar ndaj alergjive në punë dhe heqjen e ekspozimit për të parandaluar një sëmundje kronike.
Trajnimi dhe edukimi shëndetësor i punonjësve të fabrikave të qumështit.
Veprimet më të dobishme të trajnimit janë:
- Trajnimi i PRAP (Parandalimi i Rreziqeve që lidhen me Aktivitetet Fizike).
- Trajnimi në higjienën e punëtorëve, objekteve.
- Rregulloret teknike doganore BE-së për sigurinë e produkteve të qumështit dhe nënprodukteve të tyre (TR TC 033/2013) është miratuar me dekretin nr 67 të Bordit të Euroazisë Bashkimit Ekonomik nga 09 tetor 2013. TR TC 033 / 2013 hyri në fuqi më 01 maj 2014.
Fushëveprimi dhe produktet në fjalë
Kjo rregullore teknike e Bashkimit Doganor (aktualisht Bashkimi Euroaziatik) zbatohet për:
. Qumështin e papërpunuar, qumështin me yndyre te reduktuar, kremen, produktet që përmbajnë qumësht, nënproduktet e mbetura pas përpunimit të qumështit, produktet me bazë qumështi për fëmijët e vegjel
. Përzierjet e qumështit
. Përzierjet me pluhur të fermentuar
.Pije me bazë qumështi, duke përfshirë edhe nga qumeshti pluhur
. Proceset për prodhimin, ruajtjen, transportimin, tregtimin dhe asgjësimin e qumështit dhe produkteve të qumështit
. Elementet funksionale të nevojshme për prodhimin e produkteve të qumështit për konvertim
Vendosja në treg Çertifikata TR TC 033 2013
Para vendosjes së produkteve të qumështit dhe derivateve të tyre në tregun e Unionit Euroaziatik, prodhuesi ose përfaqësuesi i tij i autorizuar duhet:
. Plotësojnë kërkesat thelbësore të shëndetit dhe sigurisë të përm-endura në Rregulloren Teknike TR TC 033/2013
. Zbatojnë procedurat e vlerësimit të konformitetit
. Të pajisen me dokumentet e pajtueshmërisë (deklarata e konform-itetit, certifikata e regjistrimit, ekspertiza shëndetësore) dhe të sigu-roheni që këto janë të bashkangjitura me produktet dhe t`u vihet she-nja EAC
(Produktet që kanë marrë certifikatën e përputhshmërisë si pjesë e TR TC 033/2013 duhet të kene shenjën e konformitetit "EAC" para se të vendosen në treg.)
Të gjitha produktet e qumështit që kanë kaluar me sukses vlerësimin e konformitetit sipas TR TC 033/2013 duhet të përmbajnë "EAC" markën e kon-formitetit. Ajo duhet të vendoset ose në paketimin e produktit ose nëse produkti nuk e përmban atë - në dokumentet që shoqërojnë produktin.

Siguria në Fabriken e perpunimit te qumeshtit:
Trajnimi i punëtorëve për rregullat, këshillat dhe procedurat për higjenën e duhur, per perdorimin e pajisjeve dhe makinerive, ekspozimi ndaj agjen-tëve kimikë dhe biologjikë, zjarrit ose të lëvizjeve të përsëritura, ështe një fushë shumë e rëndësishme dhe kërkon strategji të studjuar mire për pa-randalimin e rreziqeve duke filluar qe nga pranimi i lendes se pare - dhe deri ne ruajtjen e produktit te gateshem.
- Ekspozimi ndaj zhurmës: "për të reduktuar zhurmën deri ne limitet e nevojshme” behet një izolim i mirë termiko-akustike i ambjentit ku punohet. Në rast se zhurma eshte e tepruar mbi 80 dB , oper-atori duhet të jetë në gjendje të ketë një kabinë papërshkueshme nga zëri dhe me ajër të kondicionuar dhe DPI (kufje, priza veshit etj,)
- Ekspozimi ndaj mikroklimës të pafavorshme në vendin e punës në afërsi të sipërfaqeve të nxehta: "është e nevojshme mbrojtja e të gjitha sipërfaqeve te nxehta me anë të izolimit dhe me doreza termore-zistente si dhe të perdoren veshje të përshtatshme. Gjithashtu për këtë faktor rreziku rekoma-ndohet dhoma pushimi dhe kabina me ajër të kondicionuar "

- Rrezik nga zjarri / shpërthimi: "është e nevojshme të njihen dhe te zbatohen të gjithë specifikat e rregullave të sigurisë nga zjarri, instalimeve elektrike të kontrollohen ne menyre te programuar oraret e mirëmbajtjes së impiantit.

RREZIQE HYGIENISTIKE
Jane kryesisht rreziqet që lidhen me ekspozimin e zgjatur ne ambjente me nivele të larta të një lende kimike, fizike, biologjike.
Për më tepër, gjatë grumbullimit të qumështit dhe kryerjes së operacioneve në ambjentet e jashtme gjatë sezonit të dimrit "punëtorët mund të ekspozohen ndaj temperaturave të ulëta. Në këtë rast, punëdhënësi duhet të sigurojë veshje adekuate për t`u mbrojtur nga të ftohtit ".
Dhe rreziqet e tjera të higjienës mund të "rrjedhin nga shpërndarja e ndotësve në ajër për shkak të përdorimit të detergjenteve kimike të rrezikshme. Këto produkte janë të njohura falë pranisë së "simboleve të rrezikut" dhe "frazave të rrezikut", të detyrueshme në Shqip, në etiketë që kërkohet për çdo paketë. Punëdhënësi duhet të ofrojë doreza dhe syze të përshtatshme (ose mburoja mbrojtëse) kur përdoren kimikate të tilla per si pastrim.
PASIGURIA.
Është i theksuar rreziku i rrëshqitjes nga prania e substancave të ujit dhe lendeve yndyrore". Përsa i përket parandalimit, duhet një pastrim adekuat dhe i vazhdueshëm i dyshemese.

Si t'i nxisim punëtorët për siguri? A ka ndonjë praktikë, strategji, sugjerime ?

Informimi i tyre për obligimet e tyre dhe ndergjegjesimi duhet te jete i sakte dhe i vazhdueshem por ne duhet të fillojmë nga një këndvështrim tjetër.
Mendoni për një udhëtim të bukur që keni planifikuar për të bërë ose për një sport që keni menduar t`a praktikoni per kohe te gjate; Në të dy rastet ju keni kohë që jeni të informuar për rregullat që do të zbatoni, keni kërkuar të gjithë informacionin e mundshëm dhe jeni bërë pothuajse ekspertë për këtë temë.
Por pse e bëtë këtë? Sepse ndiheni thellë në dëshirën për të vizituar ato vende ose përjetoni përvojën e një sporti të ri. Kjo ishte ajo që ju bëri të shikoni të gjithë informacionin që mundeni.
Ne mund të arrijmë të njëjtin efekt me shëndetin dhe sigurinë në punë, nëse mund të nxisim njerëzit që te marrin pjesë në kurse dhe t'i bëjnë ata të jetojnë pasionin për jetën, atëherë ata do të kërkojnë të gjithë informacionin dhe nuk ka më nevojë për t`i detyruar ata të bëjnë diçka apo te dënohen, sepse ata do të kerkojne për t`a bërë vet këtë, do të duan të zbatojnë këto rregulla që u mundëson atyre të gëzojnë plotës-isht një jetë të shëndetshme dhe të sigurte gjatë punës.
V A Z H D O N .......

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT ( Vazhdimi )

Kapitulli 1. Kërkesat e përgjithshme të mbrojtjes gjatë punës

Kërkesat për mbrojtjen e vendit të punës në punë:

. Punonjësi është i detyruar të kryejë vetëm punën për të cilën ka qenë i trajnuar dhe që është miratuar nga personi përgjegjës per një punë të sigurt.
. Punëtori duhet të përdorë pajisjet, dhe mjetet e duhura të ne-vojshme për punë të sigurtë dhe vetëm për qëllimin e synuar.
. Nuk lejohen të lihen pajisjet dhe makinerite të pa-mbikëqyrura, mos lejoni që personat e pa trajnuar dhe të paautorizuar të pu-nojnë me të;
. Tanket e e ftohjes dhe ruajtjes se qumeshtit duhet të jenë me pajisje që tregojnë nivelin e produktit në rezervuar.
. Linjat automatike të prodhimit duhet të kenë panele kontrolli qendror për funksionimin në akordim dhe në mënyrën automatike
. Çdo linjë duhet të ketë një buton emergjent STOP me një shtytës kërpudha të kuqe.
. Mbas përfundimit të punës, vendosni në rendin e punës, mjetet, pajisje dhe informoni mbikqyresit.

RREGULLORE PER TRAJNIMIN

1. Kjo rregullore përcakton termat dhe kushtet për trajnimin dhe udhëzimin për sigurinë dhe shëndetin në punë dhe vlen për të gjitha ndërmarrjet dhe vendet ku aktiviteti i punës apo trajnim, sipas Art. 2, para. 1 dhe 2 të Ligjit për Shëndetin dhe Sigurinë në Punë.
2. (1) Punëdhënësi i jep çdo punëmarrësit trajnimin e duhur dhe / ose udhëzim mbi shëndetin dhe sigurinë në punë, në përputhje me specifikat e punës / detyrën që kryen ne vendin e punës, duke marrë parasysh rreziqet e mundshme dhe rezultatet e vlerësimit të rrezikut të vendit të punës .

Punëdhënësi përcakton me shkrim:
1. llojet e trajnimit dhe udhëzimit;
2. personat që duhet të trajnohen dhe / ose udhëzohen;
3. një program trajnimi dhe / ose udhëzimi;
4. personat të cilët do të kryejnë trajnimin dhe / ose udhëzimin.

. Punëdhënësi nuk lejon të punojne punonjës që nuk kanë njohuritë dhe aftësitë e nevojshme dhe / ose qe nuk jane udhëzuar për rregullat për të siguruar kushte të shëndetshme dhe të sigurta të punës.
PS!
Nuk e harroj një incident me nje puntore ne repartin e pasterizim – skremimi e cila me siguri do te perfundonte ne fatalitet ne qofte se nuk do te kishte nderhy shpejt shoku i punes por i kujdesshem dhe me pervoje.
Çfare kishte ndodhur/? Punetorja e pakujdeshme dhe e pa permbajtur donte te ndalonte rrotullimin e tamburit te seperatorit duke nderhy kur ai ishte me 5000 rrot/min sejcili e merr me mend se çfare ndodhi!!!
Ajo shpetoi por nuk vonoi shum tek ne zbarkoi nje ekip i sigurimit teknik, ne ate kohe pergjegjesia per sigurimin teknik ishte tek K/inxhinjeri, më kujtohet se u tregova rregullat e sigurimit teknik te afishuara ne çdo repart si dhe dokumentacionin qe permbante firmen e puntoreve dhe pergjegjesi qe ka zhviiluar kursin per rregullat e sigurimit teknik, më dhane doren dhe u larguan.

Si eshte situata sot???!!!! Un nuk e njoh.

. Trajnimi dhe udhëzimi për sigurinë dhe shëndetin në punë kryhen gjatë orarit të punës, të gjitha shpenzimet përballohen nga punëdhënësi.
. Personat e emëruar nga punëdhënësi për të kryer udhëzimet për sigurinë dhe shëndetin në punë;
. Anëtarët e grupit të punës;
. Punonjësit puna e të cilëve është e lidhur me përdorimin, sher-bimin dhe mirëmbajtjen e makinave dhe pajisjeve të tjera teknike për të cilat kërkohet kapaciteti i punës;
. Punëtorët dhe punonjësit e angazhuar në aktivitete që përbëjnë një kërcënim për shëndetin dhe jetën e tyre ose të të tjerëve.
Punonjësit e tjerë mund të emërohen me marrëveshje kolektive për të kryer trajnime për sigurinë dhe shëndetin në punë.
Udhëzimi mbi Sigurinë dhe Shëndetin në Punë
Udhëzimi për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë ka për qëllim për t`i dhënë punonjësit udhëzime praktike për kryerjen e sigurte të pu-nës, dhe për futjen e tyre në kushtet specifike operative.

Udhëzimet për sigurinë dhe shëndetin në punë duhet të kryhen:

1. Për fillimin e punës;
2. Kur lëviz ne një punë tjetër ose ndryshon punën;
3. Kur futen pajisje dhe teknologji të reja ose ndryshuese të punës;
4. Periodikisht të mbajë dhe të plotësojë njohuritë e punëtorëve të sigurisë dhe shëndetit në punë.

Udhëzimet për sigurinë dhe shëndetin në punë janë:

1. fillestare;
2. në vendin e punës;
3. periodike;
4. çdo ditë;
5. i jashtëzakonshëm.
Udhëzimet e kryera duhet të dokumentohen në Librat e Udhë-zimeve

LIBRI PER INSTRUKTIMIN – SIGURIA DHE SHENDETI NE PUNE
(Mbajeni afër kete formular të plotësuar sepse munde të vijne ditë te veshtira për ju qëdrejtoni prodhimin.

Trajnimi për sigurinë në punë mbahet gjatë orarit të punës, të gjitha shpenzimet përballohen nga punëdhënësi.

Personat që marrin udhëzime për sigurine dhe shendetin:

Çdo punonjës, pa marrë parasysh kohëzgjatjen e kontratës dhe ko-hëzgjatjen e kohës së punës, incl. edhe punëtorët nga një ndërmarrje që ofron punësim të përkohshëm; punëtorët dhe punonjësit e rekomand-uar; të punësuar nga ndërmarrjet e tjera që do të pun-ojnë në ndërma-rrje; personat e pranuar për trajnim ose për përm-irësimin e kualifikim-it; personat me të cilët kryhet një praktikë pro-dhuese; të gjithë person-at e tjerë që do të vizitojnë njësitë prodh-uese të ndërmarrjes.

Llojet e udhëzimeve të SSHP:

1. Informimi fillestar behet në ditën e fillimit të punës, qëllimi është i punësuarit rishtazi të jenë të njohur me rregullat themelore dhe kërkesat e SSHP në ndërmarrje, llojin dhe natyrën e punës, rreziqet specifike dhe rreziqet, si dhe kërkesat për sjelljen e tyre. Instruktori i njeh me rregullat kryesore te domosdoshme qe duhen njohur qe ne fillim.

2. Informimi behet ne vendin e punës para se të caktohet te punoj i pa-varur, punonjësi, puna e të cilit është e lidhur me përdorimin, sherbim-in dhe mirëmbajtjen e makinave dhe pajisjeve të tjera teknike apo të angazhuar në aktivitete që rrezikojnë shëndetin dhe jetën e njerëzve, pavarësisht nga trajnimi i tyre, arsimimi, trajnimin dhe përvojën e punës në të njëjtin ose në një profesion tjeter ben trajnimin për zbatimin e rregullave që sigurojne kushte të sigurta dhe të shëndetshme të punës.
Në këto raste, punëdhënësi duhet të përcaktojë: punë dhe punonj-ësit të cilët do të kryejnë trajnime dhe ekzaminimin; kurrikula; kohë-z-gjatja e trajnimit; trajnerët dhe formën e provimit.
Raporti i testimit do të mbahet në dosjen e punonjësit. Punonjësit janë të lejuar për të punuar në mënyrë të pavarur vetëm mbasi ka-ne dhene me sukses provimin.
Udhëzimi dhe trajnimi per punë janë kryer mbi bazën e rregullave ekzistuese, standardet dhe kërkesat e përcaktuara nga rregullat e punëdhënësit dhe udhëzimeve për operimin e sigurt, si temat dhe kohëzgjatjen përputhje me të gjitha kërkesat e tjera të përc-aktuara në aktivitetin specifik ose llojin e punës aktet normative.

1.png (39.15 KiB) Viewed 5192 times

---------------------------------------------------------------------

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT DHE NJOHURI NË DOBI TE SHENDETIT

KUJDES - PERSERI KUJDES ME DJATHIN E FRESKET!!!
.
Gjatë stinës së verës, konsumi i djathrave të bërë në shtëpi rritet natyrshëm, dhe bëhet fjalë per djathin e njomë te fresket por edhe djathin jo plotesisht te staxhionuar. Por ka disa fakte që duhen mbajtur parasyshë kur konsumoni një delikatesë të tillë.

Autor: Dr. Valentin Ivanov.

Djathi i bardhë me kripe është një produkt qumështi që, ndryshe nga llojet e tjera të djathit, piqet dhe ruhet në një tretësirë kripe. Në shtëpi, bëhet nga qumështi i papërpunuar që nuk është i pasterizuar, kështu, të gjitha llojet e mikroorganizmave gjejnë kushte të favorshme për zhvillim dhe numri i tyre mund të arrijë përmasa kolosale. Pas njëfarë kohe nën ndikimin e veprimit antagoniste të baktereve të acidit laktik, shumëzimi i tyre ndalon dhe ato vdesin në produkt pas një periudhe të ndryshme maturimi, e cila varet drejtpërdrejt nga numri i baktereve, shkalla e acidifikimit dhe kriposjes, temperatura e maturimit dhe ruajtjes dhe të tjera.
Prandaj, pasterizimi i qumështit të papërpunuar është një element i detyrueshëm në teknologjinë e prodhimit të djathit. Bëhet për të shtypur zhvillimin dhe për të shkatërruar disa nga mikroorgani-zmat e dëmshëm dhe patogjenë.

Qumështi i papërpunuar duhet të pasterizohet në 72 - 74 gradë C për 10-15 minuta, pastaj të ftohet shpejt. Mikroorganizmat që përmban zhvillohen në ditët e para dhe nëpërmjet acidit laktik të prodhuar shtypin zhvillimin e baktereve patogjene dhe të tjera të dëmshme, është mirë të kujtojmë se dja-thi i freskët që disa e quajne BIO!!! përbën rrezik për konsumatorin përsa i perket infektimit me mikroorganizma patogjenë dhe përbën rrezik të lartë helmimi. Kjo ndodh më shpesh kur djathi i freskët është i kontaminuar me stafilokokë. Dhe këto baktere të kudondodhura hyjnë lehtësisht në qumësht nga plagët purulente në duart e mjelësit dhe në gjirin e kafshëve, si dhe nga mastiti nënklinik (i fshehur). Është vërtetuar se deri në ditën e dhjetë këto baktere shumohen dhe lëshojnë enterotoksinë në djathë, e cila shkakton helmim shumë të shpejtë dhe të rëndë, që ndodh vetëm 1 - 2 orë pas konsu-mimit. Ka shumë mikroorganizma të tjera që shkaktojnë infeksione dhe sëmundje të rënda toksike te njerëzit. Bëhet fjalë për Yersinia enterocolitis, e cila mbijeton deri në 35 ditë në djathë me një proces normal pjekjeje dhe deri në 60 ditë në pjekje të vonuar. Campylobacter ka një mbi-jetesë më të shkurtër - nga 15 në 35 ditë, e cila tashmë ka fituar një reputacion të keq 60-70% e gastroenteriteve në vendin tonë janë për shkak të tij. Veçanërisht të rrezikshëm janë agjentët shkaktarë të listeriozës, të cilët ruajnë qëndrueshmërinë e tyre në djathë deri në 60 ditë, dhe shkaktarët e etheve Q dhe tuberkulozit janë rezistent edhe ndaj pasterizimit të zakonshëm.
Qumështi i kafshëve të dyshuara për këto zoonoza të rrezikshme duhet të destinohet gjithmonë për prodhimin e kosit, i cili pasterizohet në 92 - 95 gradë C për 20 - 30 minuta. Shumë mikroorganizma të tjerë tinëzare mund të renditen në listën e patogjenëve të rrezikshëm.

Në leksionet e para ne Universitetin ku kemi studjuar na eshte thene: patjeter djathi duhet te staxhionoje sepse mund të permbaje edhe bruceloze ( e cila kohet e fundit po kalon ditet më te “lumtura”, ne qumesht) si pasoje edhe ne djathe ndersa ne djathin e staxhionur nuk mund të jetojë, bëmat e sajë njihen nga tëgjithe dhe njerëzimi nuk i ka harruar.
Në qofte se do te beni nji kontroll serioz me specialistet më te afte (ne qofte se gjinden), dhe të percaktoni shkallen e staxhionimit te djatherave qe qarkullojne ne treg, per fat të keq nuk do të jeni te kënaqur, sepse djatherat në shumicen e rasteve prodhohen kryesisht nga njerez që nuk kane haber nga ky sektor, te pakualifikuar dhe mungon një qender studimore që orjenton te gjitha problemet teknike mbi baza shkencore sepse per mendimin tim nuk eshtë pune AKU.
Në keto kushte, konsumatori duhet të vendosë vetë nëse do të rrezikojë duke ngrenë djathin ndryshe të shijshëm të freskët dhe të butë, apo do të preferojë një produkt të pjekur mirë.

VO!
Pë t`a ka kuptuar më mire materjalin e mësiperm e shoh të nevojshme të sqarohet shkurtimisht, çfarë eshte stazhionimi, pse eshte i domosdoshem në proceduren e prodhimit te çdo lloj djathi me perjashtim te djathit të njomë – të fresket, kjo vlen për të gjithë së pari perpunueseve te qumeshtit të cilet nuk po e vleresojne sa duhet!! por edhe konsumatoreve, sepse eshtë e papranushme prania kaq e madhe e djatherave te pastaxhionuar ne tregun tone dhe më e keqja, disa konsumatorë që nuk arrijne të bejne dallimin por perkundrazi krenohen se kane siguruar djathe fshati, te fresket, te njome duke e quajtur edhe BIO!! që eshte krejte e gabuar.

Një përkufizim absolut i nocionit DJATHË mendohet se nuk mund të bëhet sepse ka një numër të madh variantesh, mëgjithatë me-ndimi i teknologëve është ky:
"Djathi është produkt ushqimor i qëndrueshëm që fitohet nga pjesët përbërëse kryesore të qumështit, duke u mpiksur me maja djathi (kimozinë), i largohet hirra, kriposet dhe mbasi ka kaluar plotësisht procesin e staxhionimit."
Duke përdorë një lëndë të parë natyrale siç është qumështi, njeriu ka zbuluar një lloj ushqimi i cili ka mijëra shije duke ruajtur gjithmonë shijen bazë nga është prodhuar. Përsa i përket përbërjes, djathi është një ushqim i pasur në proteina madje në krahasim me ushqimet e tjera si mishi, veza etj., djathi përmban më shumë proteina deri në masën 30%. Ato janë me vlerë të plotë dhe asimilohen lehtë; përmban rreth 25% yndyrë dhe deri në 4 % kripë gjelle. Fuqia kalorike sipas llojit të djathit arrin 3000÷4000 kalori
për 1kg djathë. Djathërat janë një pjatë e fortë për vlerën e tyre proteinike, minerale dhe energjitike

STAZHIONIMI I DJATHIT Mbasi është fituar masa e djathit, ashtu e freskët ajo nuk ka shije ose aromën që dëshirojmë, kazeina tashma ndodhet ne formen e nje komponimi e cila shpesh here krijon alergji tek disa njerez dhe me vështirësi përvetësohet nga organizmi i njeriut.
Për të formuar treguesit organo shqisorë dhe të bëhet i përshtatshëm për konsum duhet të piqet apo të staxhionohet (ku përjashtim bën djathi i njomë i freskët). Në djathë gjatë staxhionimit kryhen procese me karakter mikrobiologjik dhe biokimik. Këto ndryshime prekin laktozën, proteinat gjithashtu në një grup djathërash prekin edhe yndyrën sidomos në ato që stazhionojnë me myk.

SHPËRBËRJA E LAKTOZËS Metodat dhe teknikat që kemi përshkruar në literaturë (I gjeni në shqip LIBRI -1, LIBRI -2 LIBRI -3) Lexoni dhe studjojejeni për prodhimin e djathërave gjithmonë synojnë aktivizimin e veprimtarisë së baktereve acido-laktike. Ky zhvillim në përgjithësi drejtohet, në atë mënyrë që zbërthimi i laktozës të bëhet në ditë e para.
Zbërthimi i laktozës kryhet nga enzima LAKTAZA edhe është procesi mikrobiologjik bazë që ndodh gjatë stazhionimit për të gjithë djathërat. Ndryshimi qëndron në mënyrën se si zhvillohet, përjashtim bëjnë vetëm djathërat që stazhionojnë me myk. Pra ajo mikroflorë që i hidhet në formën e kulturave bakteriale ajo e ndihmuar nga majaja e djathit, kryejnë stazhionimin – maturimin e djathërave, teknologjia ka si detyrë të krijojë kushtet e përsh-tatshme.
Në fazën e parë, acidi laktik është në sasi të madhe në djathë dhe pikërisht deri ketu jemi tek djathi i njome, i fresket, i pa staxhionuar, më vonë shpenzohet sepse lidhet me pjesët e tjera duke formuar laktate prandaj dhe vjen duke u pakësuar, për këtë arsye në fund të staxhionimit aciditeti është më i ulët dhe shija e thartë zhduket.

. SHPËRBËRJA E PROTEINAVE Shkalla e shpërbërjes së proteinave ndikon në një masë të madhe në cilësinë e djathit sidomos në konsistencën dhe shijen e tij, shpërbërja e proteinave shkaktohet nga sistemet e enzimave të:
• Majasë së djathit me bazë enzime
• Nga mikrogjallesat (kulturat bakteriale)
• Nga veprimi i një enzime PLAZMINA Proteinat shpërbëhen në disa faza dhe gradualisht. Fillimisht parakazeinati zbërthehet deri në proteina më të thjeshta që quhen ALBUMOZE dhe PEPTONE.
Në fazën e dytë vazhdon shpërbërja e albumozeve dhe peptoneve, deri në polypeptide dhe në dipeptide më tej në AMINO ACIDE. Pikërisht kë-to janë ato që i krijojnë shijen dhe aromën e këndshme djathit, nderprerja e periudhes së staxhionimit në cilen-do nga keta hallka quhet MOS-STAXHIONIM po ashtu, nëqoftëse shpërbërja vazhdon më tej d.m.th. TEJSTAZHIONIM atëherë formohen lëndë të padëshirueshme ku perfshihen amonjak, gazra etj. dhe djathi fiton shije therëse, erë të keqe etj. Prandaj mbasi ka përfunduar staxhionimit, gjë që teknologu e përcakton me kontrollin e treguesve organo-shqisorë gjithashtu orjentohet nga koha që duhet të qëndrojë në stazhionim çdo lloj djathi, POR kush lexon duhet t`a dije se ka edhe analiza që percaktojne shkallen e staxhionimit dhe nuk bazohet në ato çfare thone "shitesat mesjetarë' teknologu me pervoje e ndërpret këtë zbërthim duke e vendosur djathin në depon e ruajtjes (frigorifer), në temperaturë më të ulët, ku nuk mund të zhvillohen më bakteret.

ÇFARË NDODH ME YNDYRËN Në përgjithësi gjatë staxhionimit të djathërave yndyra nuk ndryshon, madje po të zbërthehet është me pasoja negative. POR përjashtim bëjnë vetëm ato djathëra që stazhionojnë me myk (ROKFORT - GORGONZOLA etj)( ku teknologjia na ka mësuar t`a shtojmë në formen e kul-turave bakteriale.
Është pikërisht myku i cili zbërthen yndyrën, deri në acide yndyrore që i japin këtyre djathërave shije të pazakontë – karakteristike pak djegëse që shumë konsumatorë e pëlqejnë. Gjithashtu masa e djathit gjatë stazhionimit nga pikapamja fizike pëson ndryshime të mëdha, sapo del nga presimi është një masë kompakte, elastike dhe ngjitëse. Duke vepruar acidi laktik, djathi humbet elasticitetin dhe bëhet më i shkrifët, por në qoftë se aciditeti rritet së tepërmi djathi thërmohet dhe copëtohet. Mbasi ka stazhionuar plotësisht në kushte normale, djathi është i tretshëm, përtypet me lehtësi dhe në gojë shkrihet mirë. Zbërthimi i pjesëve përbërëse bëhet aty ku është përqëndruar mikroflora. Në djathërat e butë, numri i mikrogjallesave në sipërfaqe të formës së djathit është më i madh sepse ka lagështirë më shumë se sa në qendër, për këtë arsye stzhionimi fillon nga sipërfaqja në bre-ndësi, ndërsa te djathërat e fortë ndodh e kundërta, fillon nga brendësia deri në sipërfaqe, ky fakt duhet të kihet parasysh gjatë kontrollit organo-shqisor.
Si përfundim: Un gjykoj se djathi i njomë, i fresket pavarësisht se ku prodhohet por që patjeter qumeshti – lenda e pare detyrimisht eshte pasterizuar (jo vluar) dhe që eshte ndjeke proçedura teknologjike mund të konsumohet rrallë, më teper ne raste kur e shoqerojme me një gote raki dhe krejt ndryshe eshte djathi i staxhionuar i cili eshte i pranishem çdo dite ne tryezen e ngrenies.
---------------------------------------------------------------

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

DISA TEMA PER PUNE – DIPLOME TE VLEFESHME EDHE PER GRADA TE TJERA SHKENCORE PER INDUSTRINE E QUMESHTIT

Per studentet aktual me ato njohuri minimale, nuk mund t`u kerkohen tema diplome që ne te vertet kane shum shkence por jane larg zanatit tone, shpesh më kane kerkuar t`i ndihmoj por pa efekt sepse jane jashte njohurive që i nevojiten teknologut të ardheshem! nuk mund t`u kerkojme të sjellin, diçka të re per kete sektor, akoma vazhdoj t`a shoh, me vend se nepermjet Punes – Diplomes te aftesohen ata vetë, t`a pergatisin temen ata vete dhe ne menyre sa me te pavarur duke studjuar dhe mesuar e sidomos te shfrytez-ojne literaturen e bolleshme qe ekziston, kjo do te thote te rrisin njohurite e tyre, per fat te mire ka literature edhe ne Shqip dhe nga ana tjeter te udhehiqen shkencerisht nga ekspert të afte. Kjo kerkon pune, kem-bengulje dhe perkushtim por eshte e domosdoshme, nga ana tjeter te kete kushte ku te zhvilloje pjesen praktike dhe analizat laboratorike . patjeter kerkohet udheheqesi shkencore te jete i ketij specialiteti dhe me pervoje te gjate.
Nga pervoja e ime që ne vitet e studimeve ne Universitet ku morë njohuri të plota specifike per kete specialitet, persëri zhvillimin e diplomes e kam ndjere si nje hyrje ne kete zanat madje nji hap per-para POR kjo varet nga deshira qe ka sejcili per te vazhduar me tej ne kete specialitet, dikush nje dite me pyeti; a ia vlejti qe zgjodhe kete zanat? Ne qofte se do te kthehej koha mbrapa si do te veproje ? Pergjigjen e kam dhene me kohe:

Asgje nuk do te korigjoja si per UNIVERSITETIN ku studjova ashtu edhe degen Inxhiner Teknolog ne Industrine e Qumeshtit.

Un gjykoj se tashmë duhet të pranojme se ky vend më shum se kurrë ka nevoje per inxhinjere teknolog për perpunimin e qumeshtit që kane diplomen perkatese po aq edhe per teknolog qumeshti që kane mbaruar shkollen profesionale pa zgjidhur keta dy probleme nuk mund të perparoje ky sektor, dhe as që mund të mendohet se zgjidhen problemet teknike.
Kanë deshtuar ata vende që duke dhene njohuri te pergjitheshme endrronin te pergatisin specialist të vertetë, shikoni ne Europe perfshi edhe Rajonin tone, kane JO një por disa fakultete dhe shkolla profesionale, le t`a marrë dikush inisjativen dhe të dergoje disa studente ne keto fakultete të pakten per rrethet kryesore = kjo per mendimin tim eshte urgjente, në perpunimin e qumeshtit eshte e domosdoshme te zgjidhen disa probleme.....

Me poshte jane disa tema – Diplome te cilat mund t`i shikojne stu-dentet dhe mund t`ua propozojne Katedres mbasi te sigurohen kushtet per realizimin e temes, le te vendoset si eshte me mire, por gjykoj se keto tema jane afer zanatit, megjithese duket si perseritje pr ka n je ndryshim se çdo vit perpiqem të rrise numrin e temave.
Ne qofte se dikush do te më pyese se cila do te jete ndihma e ime konkrete? Pergjigjeja eshte kjo: Diplomantet qe kane njohurite e duhura, lexojne dhe i jane perkushtuar ketij specialiteti do te kene ndihmen time te pakursyer.
TEMA : 1
TE DHENAT KRAHASUESE PER QUMESHTIN QË OFROHET NE TREGUN E …….

TEMA 2:
PERBERJA DHE VETITE FIZIKO-KIMIKE TE QUMESHTIT TE LOPES SIPAS RACAVE NE DY RAJONE TE VENDIT TONE.

TEMA - 3
NDRYSHIMET MIDIS GJALPIT TE PRODHUAR ME KULTURA NATYRALE DHE KULTURA TE PASTERTA BAKTERIALE

TEMA 4
PRODHIMI I DJATHIT TE BARDHE ME SHELLIRE (TELEME ) SIPAS STANDARTIT EUROPIAN

TEMA 5
SI DO T`A ORGANIZOJ GRUMBULLIMIN E QUMESHTIT NE RAJONIN TIM.

T E M A - 6
NGRITJA E AKTIVITETIT FERMË – MINIFABRIKE QUMESHTI

T E M A - 7
KOS ME FARË SUSAMI = USHQIM FUNKSIONAL

T E M A - 8
NJOHURI MBI PLANIN E BIZNESIT PER PERPUNIMN E QUMESHTIT.

T E M A – 9
KONTROLLI LABORATORIK GJATE PRODHIMIT TE KOSIT DHE JOGURTIT.

TEMA 10
FERME ME 70 LOPE PER PRODHIMIN E QUMESHTIT BIOLOGJIK

TEMA 11 ( Per marrjen e grades shkencore “DOKTOR”
STUDIMI I TË DHENAVE GJATE MATURIMIT DHE RUAJTJES SE DJATHIT TE BARDHE ME SHELLIRE.

TEMA 12
FABRIKE PER PERGATITJEN E PRODUKTEVE TË IMITUARA TE QUMESHTIT ME KAPACITET 4000 Lt QUMESHT TE RIBERE NË DITE.
TEMA 13
MINIFABRIKE (BAXHO) ME KAPACITET 500 lt QUMESHT/DITE PËR PERGATITJEN E KOSIT DHE DJATHIT TE BARDHE ME SHELLIRE.

TEMA 14 :
MINIFABRIKE PER PRODHIMIN E DJATHIT TE BARDHE ME SHELLIRE DHE DJATHIT KAÇKAVALL Kap. 2 Ton. Qumesht/Turn.

T E M A Nr. 15 (TEME PER MASTER )
APLIKIMI I ( MIKRO – VALËVE ) NE PRODHIMIN E DJATHIT KAÇKAVALL NGA QUMESHTI I LOPES.

T E M A 16:
P R O J E K T I M I I M I N I B A X H O S. KAP 3000 lt/dite

T E M A 17.
A U T O K O N T R O L L I
( NGA PËRVOJA FRANCEZE)
AUTOKONTROLLI NË FERME PER TRAJTIMIN DHE PERPUNIMIN E QUMESHTIT

TEMA 18
PRODHIMI I QUMESHTIT PLUHUR SI NJË IDE PREMTUESE PER BIZNESIN.
SI ARGUMENTOHET NGRITJA E FABRIKES PER PRODHIMIN E QUMESHTIT PLUHUR.

T E M A 19
B I Z N E S - P L A N PËR PRODHIMIN E DJATHIT ITALJAN SIPAS MENYRES TRADICIONALE

TEMA – 20
PROJEKTI EKOLOGJIK “ BAKTERET E QUMESHTIT – TRASHËGIMIA NATYRORE E NJERËZIMIT”

PS!
Kjo temë rekomandohet per ata që njohin Mikrobiologjine e Qumeshtit dhe kane pervoje në analizat mikrobiologjike.
TEMA - 21
S T U D I M: S I Z G J I D H E T P Ë R P U N I M I I Q U M E S H T I T SA MË A F E R L E N D E S S Ë
P A R Ë. (Në zonen X )

TEMA - 22 Përcaktimi i baktereve të acidit laktik në kos, në vartesi me afatin e ruajtjes.

T E M A 23 METODA BASHKËKOHORE PËR SHFRYTEZIMN E HIRRES SË DJATHËRAVE NË DOBI TË SHENDTIT TONË.
(Për disertacion)
-------------------------------------------------------------------

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

TRE LIBRA TEKNIK NË GJUHEN SHQIPE – MATERJAL ME 1200 FAQE DO TË GJENI PERGJIGJE PËR ÇDO PYETJE LI-DHUR ME INDUSTRINË E QUMËSHTIT.
FATLUM DIBRA

Inxhinjer Teknolog në Industrine e Qumeshtit.
Cel. 0692234390
Е-mail: FatlumDibra@yahoo.com

. Ne Facebook Kerko: “INDUSTRIA E QUMESHTIT DHE NJOHURI NE DOBI TE SHENDETIT”
. Në Google Kërko: “ FORUMI Sëbashku portal i ndertuar nga Libraria Universitare e Universitetit Bujqesore Tirane.

Mbas mbarimit të gjimnazit në Shkodër, ka vazhduar studimet e larta në Bullgari, në Universitetin e Teknologjisë Ushqimore, dega Inxhinieri-teknologji për industrinë e qumështit në vitet 1958-1961.
Më 1962-1965 Specialist qumështi në Bashkimin Qendror të Koop-erativave të Konsumit.
1966-1971. Kryeinxhinjer në ndërmarjen e Përpunimit të Qumështit Tiranë,
1972-1979. Në Ministrinë e Industrisë së Lehtë dhe Ushqimore - Specialist për industrinë e qumështit.
1980-1992. Pedagog në shkollën Profesionale të Industrisë së Qumështit, Tiranë.
Në vitin 1973 është specializuar gjatë një tremujori në Rumani, Çekosllovaki dhe Gjermani, për njohjen e teknologjive të reja të kohës në fushën e industrisë së qumështit.
Gjatë punës në dikaster ka dhëmë kontributin e tij për projektimin teknologjik dhe vënien në punë të fabrikave të qumështit Durrës, Lushnje, Fier, Korçë, Pogradec, Ersekë dhe veçanërisht fabrikës së qumështit Shkodër ku u prodhua për herë të pare ne vendin tone qumështi pluhur dhe i kondensuar me sheqer.
Është autor dhe bashkëautor i disa teksteve mësimore për shkollën e mesme teknologjike Tiranë, Universitetin Bujqësor Kamëz, shkollat e mesme bujqësore dhe shkollën Profesionale të Industrisë së Qumështit Tiranë. Kopjet e librave jane ne Bibloteken Kombetare.
Tani autor i tre teksteve te rij:
Tashmë jam bindur se keta tre libra duhen trajtuar së bashku sepse jane te lidhur në mënyre te pashmangeshme me njeri tjetrin dhe nuk duhet te mungojne ne bibloteken e librave teknike të atyre që merren me prodhimin e qumeshtit (fermerët) të cilet shpesh here në mes te vapes në korrik – gusht na ofrojnë QUMESHT “BIO” në shishe plastike!!!!! U duhen gjithashtu edhe atyre që merren me trajtimin e qumeshtit dhe produkteve te tij por edhe atyre që i tregetojne prej të cileve akoma nuk kam takuar të pakten një shites qe merr vesh nga ky zanat, por nuk perjashtohen edhe konsumat-oret sepse ka shum prej tyre per mungese njohurishë nuk po ush-qehen shendeteshem!!.
Keta njohuri mund t`i gjeni në literature teknike në disa gjuhe te huaja por jo kaq të renditura dhe te lidhura me njera tjetren të cilat jam i bindur se do t`i qendrojne kohes sepse mbeshteten ne kol-ona te forta që nuk tunden nga çfardo goditje të bere nga pseudo-teknologet.
Miku i im Bozhidari, eshte i apasionuar per pergatitjen e produkt-eve te qumeshtit në shtepi dhe ka krijuar të gjitha kushtet dhe ba-zen materjale modeste por që i jep mundesi të zbatojë procedurat teknologjike, dhe për çudi i mban afër të tre librat pa ditur asnje fjale shqip !!!, një dite e pyeta pse je fiksuar? Kur në vendin tend ka me qindra specialist dhe inxhinjere teknolog shum të afte? Nuk më ka kthye pergjigje, por një dite më tha: un aty gjej çfarëdo që më duhet.
Kurse un kam filluar të mendoj se; në qofte se këto libra do të ishin ne gjuhe te huaj dhe të hartuara nga dikush tjeter do te vleresohe-shin më shum!!!!
. Këta libra mbështeten në parimet themelore që edhe sot perbejne bazen e programeve mësimore për pergatitjen e inxhinjerve teknolog të Industrise se Qumeshtit në Universitetet e Europes.
. Ështe pervoja e teknologeve dhe mjeshtrave tanë që na e dhane ne nepërmjet praktikes, un jam perpjeke t`i vendose keta njohuri ne vendin ku u takon ne keta tre librat e fundit.
. Vazhdimisht jam konsultuar me miqët - koleget e mi që kane per-voje te gjate dhe te sukseseshme në vendet e tyre, librat kane ma-rrë miratimin e Zv. Rektorit te Universitetit te Ind. Ushqimore UHT Plovdiv – Bullgari Z. Zh. SIMOV figure e njohur ne kete vend dhe së fundi eshte edhe përvoja e ime mbi gjyse shekulli, vullneti dhe pas-ioni per kete specialitet që vazhdoj t`a kem edhe sot, dhe të jeni te bindur se nuk do të më gjeni asnjëhere të pa azhornuar me të rejat dhe pervojat boterore në kete sektor.

Dëshmi për kete jane materjalet:
- Në Faqen e Facebookut ( INDUSTRIA E QUMESHTIT DHE NJOHURI NË DOBI TE SHENDETIT) si dhe:

- Në Forumin (SË BASHKU) të Universitetit Bujqesore Kamez, që ndiqen nga te gjithe. ku ka arritur 2000000 numri i klikimeve dhe ajo qe ka shum rendesi e ndjekin studentet dhe studjuesit,

Edhe here te tjera kam shkruar libra, në shumicen e rasteve si bash-ke-autor, kam hartuar leksione per shkollat dhe vite me radhe kam dhëne mesim në shkollat profesionale te Ind. se Qumeshtit përfshi edhe Teknikumin Teknologjik Tiranë të cilat kurrë nuk kane mungu-ar ne kete vend, mirepo koha disi i harroi dhe u krijua një mungese e theksuar për njohuri teknike, kemi arritur deri atje sa një teknik i mesem ose pseudo-teknolog (mjafton te jete i huaj) na tregon ne se si prodhohet djathi KASHER, apo djathi i bardhe me shellire apo KOSI që keta produkte vendelindjen e kane ne Rajonin tone, per vet faktin se: Nuk ekziston Jogurt apo produkt PROBIOTIK që në etikete nuk ka të shenuar LACTOBACTERIUM BULGARICUM sepse u zbulua ne kete Rajon ku banojmë!!!!
Mirepo ata që a mbajne vehten si “teknolog”, i drejtohen vendeve europiane per te blere kulturat bakteriale vetëm se kushtojne më lire por si BAKTERE TË MIRA ndryshojne shum nga ato te Rajonit tone te Ballkanit.

Duke pare kërkesat e panumurta brenda dhe jashte vendit tone, per literature teknike në shqip, më ka shtyre të bej diçka ku të intere-suarit të kene mundesi të orjentohen, sigurisht kete punë mund t`a bente edhe dikush tjeter por siç duket koha më zgjodhi mua.
Dikush më tha mund të ishin më shum lloje djatherash, siç ka Eur-opa. PO, eshte e vertete numri i tyre ka arritur 2000 në menyre art-ificiale, kjo liri në emertimin e tyre pa asnje kriter teknik e ka rritur numrin e tyre = pa kuptim, djatherat dallojne sidomos midis grup-eve dhe te bazuara ne metoden e klasifikimit sipas procedures tek-nologjike të miratuar nga eksperte që marrin vesh nga kjo pune dhe jo sepse dikush kerkon të shpikë!!! me gjithate keto i perkasin kapitullit : Teknologjia Speciale.

Në qofte se kerkoni te mësoni parimet bazë, argumentat teknike, proçeset fiziko-kimike dhe mikrobiologjike, difektet, shkaqet dhe si menjanohen ato do t`i gjeni në keto libra në pjesen: TEKNOLOGJIA E PËRGJITHESHME mos i kerkoni ne teknologjine speciale sepse aty jepen procedurat – recepturat per sejcilin djathë..
Janë spjeguar hollesisht dhe praktikisht të gjitha analizat fiziko-kimike dhe bakteriale me metodat klasike POR gjithashtu edhe per ata që i kane mundesite te sigurojnë pajisje te shtrejta ku aplikohen metodat e reja të sakta, te shpejta pra më te avancuara te kohes së sotme “ ANALIZATORET E QUMESHTIT”. Këta jane e ardhmja e laboratoreve.
Jemi një vend i pershtateshem për zhvillimin e blegtorise, perfshi ketu edhe bagetite e imëta, nga ana tjeter me sa dij un, vazhdohet te jepen kredi, mirepo sa jane te pergatitur teknikisht ata qe i marrin keta kredi?
Në mungese te institucioneve perkatese kohet e fundit jam bere si pike referimi dhe në shumicen e rasteve ata qe me drejtohen nuk kane haber nga kjo pune dhe po bejme disi “shkence” në Faceb-ook”. duhet të jete e qarte se investuesit e rij sidomos fillestaret që duan t`i hyjne ketij zanati dhe nuk jane aspak teknolog duhet të bejne perpjekje te mesojne diçka, në kerkesat e tyre duhet te kete te dhenat e nevojshme per projektim, te njohin etapat e projekt-imit deri ne ndertimin e asaje qe quhet DETYRE E PROJEKTIMIT per ngritjen e nje qendre perpunimi qumeshti, keshtu mundesohet edhe komunikimi, të gjitha keto do ti gjeni ne keta tre libra, sipas asaje çfare kerkoni, kapaciteti, shkalla e mekanizimit, që i perkasin çdo lloji investimi; Fermë familjare, Fermë – Minifabrike Qumeshti apo Minifabrike etj të cilat deri dje i kemi projektuar vet ne, sot u eshte lene ne dore të huajve që ofrojne objek-tin duke rritur ndje-shem vleren e tij!!!
Per here të pare jepen njohuri te hollesishme per PROBIOTIKET të cilet pak ose aspak njihen dhe vlerësohen në vendin tone kur Eu-ropa po i perdore jo vetem si ushqime por edhe per të luftuar disa semundje!
Në liber i keni te spjeguara mire, qartë, thjeshte në detaje që mund te kuptohen nga te gjithe.
Të jeni te bindur se aty perfshihen hulumtime – studime të kryera kohet e fundit nga institucione të akredituara në bote perfshi edhe ata të Korporates gjigande DANONE me 1400 studjuesë, e shtrire dhe qe operon në mbare boten, jam me fat që keto materjale më vijne rregullisht drekt nga DANONE. çdo muaj dhe po perpiqem t`i transmetoj përveç rrugeve te tjera edhe nepermjet librave.
Lidhur me cilesine e librave: Një kurjozitet; miqet dhe koleget e mij më thane: Në një vend te vogel ke dhene një kontribut te madh. Edhe per cilesine e botimit kam bere të pamunduren, skemat teknologjike me 8 ngjyra, letra speciale, në makinerite e “PEGIT” që kane rritur cilesine që rrallë here takohet në librat teknik por njeko-hesisht kane rritur shpenzimet që i kam perballuar vet sepse ask-ush nuk eshte afruar per sponsorizim.
Keta libra ndoshta kerkojne të kesh njohuri per t`i perceptuar sepse jane te nivelit te larte, mirepo ndryshe nuk ka progres. Në qoftë se vleresoni keshillen time; Ju që keni në mendje të merreni me kete sektor që nga fermeret – teknologet dhe deri te shitesat e produkt-eve te qumeshtit, jo vetem t`i lexoni por t`i përvehtësoni këto njoh-uri, format janë të ndryshme; nepërmjet shkollave, kurseve poredhe onlaj, tashmë eshte domosdoshmeri per të gjithe shqip-folesit.

[Fatlum Dibra]

Industria e Qumeshtit dhe Njohuri ne Dobi te Shendetit Vazhdim......

TRE LIBRA TEKNIK NË GJUHEN SHQIPE – MATERJAL ME 1200 FAQE DO TË GJENI PERGJIGJE PËR ÇDO PYETJE LIDHUR ME INDUSTRINË E QUMËSHTIT.

LIBRI - 1
.1- NJOHURI TE HOLLESISHME DHE BASHKEKOHORE PER TRAJTIMIN DHE INDUSTRIALIZMIN E QUMESHTIT.

Ky tekst eshte i kompletuar si asnjehere dhe eshte unikal per permbajtjen e gjere te njohurive ku perfshihet pervoja e mjeshtrave tone të zotë, eksperienca boterore, studimet, kerkimet shkencore dhe teknologji të reja qe po zbatohen sot ne vendet me tradita ne Industrine e Qumeshtit.
Aty ne 560 faqe gjen pergjigje çdo pyetje qe lidhet me perpunimin e qumeshtit. Dikush e ka quajtur “KUSHTETUTA” e sektorit te perpunimit te qumeshtit kudo që të jete, pa përvehtësuar keto njohuri nuk mund të vazhdohet më tej.

6.png (783.87 KiB) Viewed 5032 times

LIBRI – 2
.2- P R O B I O T I K E T – PRODUKTE QUMESHTI TE SHENDETESHEM.

Eshte i pari i ketij lloji i shkruar ne vendin tone dhe vjen tek lexuesi konsumator apo teknik qoftë, ne nji moment kur cilesia dhe siguria ushqimore jane shtruar si imperative të kohes.
Autori ka si qellim të informoje dhe te ndergjegjesoje sidomos konsumatoret per dobine e perdorimit te ketyre produkteve dhe të arrihet që një produkt PROBIOTIK, te vleresohet nga lloji dhe numri i baktereve të gjalla “MIKE” qe permban, por edhe përpunuesit e qumeshtit ka ardhë koha që të ingranohen dhe të shohim në treg produktet tona me probiotike.

7.png (741.47 KiB) Viewed 5032 times

LIBRI – 3
3. PROJEKTIMI DHE ANALIZATORET NE INDUSTRINE E QUMESHTIT

Libri perbehet nga dy pjese kryesore:
. PROJEKTIMI DHE
. ANALIZATORET.

Në pjesen e pare orjentohen fillestaret, çfare duhet te dijne, cilat jane rruget per te ngritur nji aktivitet per perpunimin e qumeshtit, si mund të ngrihet nji repart i ri ne fabriken ekzistuese, trajtohen zerat per nxjerrjen e kostos, eshte e qarte se me kete problem merren ekonomistet por i nisur nga pervoja e ime shume vjeçare kam vene re se ekonomistet që i kane njohurite e nevojshme ne kete fushe por për veçoritë e ketij sektori, gjethenje kane kerkuar ndihmen e teknologut, që do te thote nji bashkepunim i vazhdueshem midis tyre, ndihmon ne nxjerrjen e sakte te kostos se prodhimeve dhe rezultatit ekonomik.
Pjesa e dyte ne kete tekst perfshine ANALIZATORET, si ne çdo fushe edhe ne Industrine e Qumeshtit, Elektronika ka hyre fuqishem, une e kam ndjeke me vemendje prej disa dekadash, kam pare nga afer në linjat e ndryshme teknologjike aparatura qe bejne matje te parameterave ne vend, shpejt dhe sakte mbi bazen e rezultateve dhe te dhenave kompjuterike komandohet procesi.
Apo laboratore ku me nji saktesi dhe shpejtesi te admirueshme kryhen analiza per te gjitha parametrat un kam arritur ne perfundimin se “Nuk i ka hije nji laboratori pa keto analizatore”. Edhe ne vendin tone shume standarte, kushte teknike, procese teknologjike per perpunimin e qumeshtit jane ndertuar sipas kerkesave te kohes por ne momentin qe do te kerkohet zbatimi rigoroz i tyre, perpunuesit me nxitim do t`u drejtohen aparaturave dhe instrumentave qe realizojne analiza bakteriale – fiziko – kimike te saketa dhe shpejt dhe qe nxjerrin rezultatet jo per disa ore ose edhe dite por per disa sekonda. Pikerisht kete jam perpjeke te realizoj, t`i njohe perpunuesit me keto instrumenta “çudi beres.” Sejcili mund t`i gjeje keto njohuri ne literaturen e fundit boterore por duhet kohe dhe mundim i madh, duke i pase ne Shqip kam menduar se ndihmoj çdo bashkekombas kudo qe ndodhet dhe qe eshte i interesuar per Industrine e Qumeshtit. Pa mohuar perparimet që jane bere ne vendin tone në sektorin e perpunimit të qumeshtit, duhet të pranojme se njohja dhe matja e treguesev fiziko-kimik e sidomos bakterial nuk eshte në nivelin e duhur, asnje nuk ka pse të çuditet per kete konkluzion.
Percaktimi i sakte dhe i shpejte i parametrave të qumështit siguron bazën për pagesë të drejtë ndaj prodhuesve të qumështit, menjanon fallsisfikimet e ndryshme dhe stimulon ne nji fare menyre apo e detyron prodhuesin te perqendrohet ne permiresimin e cilesise se qumeshtit qe eshte ne interes te prodhuesit – perpunuesit dhe konsumatorit

8.png (1.25 MiB) Viewed 5032 times

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT


TRE LIBRA TEKNIK NË GJUHEN SHQIPE – MATERJAL ME 1200 FAQE DO TË GJENI PERGJIGJE PËR ÇDO PYETJE LI-DHUR ME INDUSTRINË E QUMËSHTIT.
V A Z H D I M . . . . . . .

DISA OPINJONE PER LIBRAT

Këto njohuri si dhe te tjera ku perfshihen teknologji te reja, pajisje – makineri – linja per perpunimin e qumeshtit, aparatura, analizatorë, por nga ana tjeter edhe akuza ose kundra - akuza per qumeshtin dhe produktet e tij, etj, që un po i transmetoj rregullisht në faqen Facebookut si dhe ne Forumin “Sebashku” e kane rritur aq teper interesimin sa që klikimet kane arritur mbi 1.5 miljon. !!!!!
Duke i shtuar edhe keto opinjone nga persona qe lidhen me kete sektor, më duket shifer e madhe dhe e rrallë sidomos për njohuri të tilla!, un gjithmonë i falënderoj, megjithate un nuk arrij t`a spjegoj se si 500 kopje per çdo liber akoma nuk kane shkuar atje ku duhet dhe që dihet se sa kane nevoje per keta njohuri, më shum se kurrë!!!!!

Dëshiroj të rendis disa tyre:

- Kaltrina
Pershendetje,

Une jam studente ne drejtimin Teknologji ushqimore me biotekn-ologji, dhe tani jam duke punuar per temen e diplomes sime dhe jam duke hulumtuar per djathin procesin teknologjik te prodhimit te tij dhe cilesesit e tij, desha te ju pyes nese do mund te me reko-mandoni ndonje liber ose diq te till qe do te mund te me ndihmonte mu/?
Faleminderit paraprakisht, Dhe ju pergezoj per menaxhimin e kesaj faqe, dhe per keto informata kaq te mira qe ju ofroni Kaloni mire!


- Fatjon Metoja
Aug 7th, 9:58am
Pershendetje prof.Me fal per shqetsimin .punoj ne nje fabrike qu-meshti dhe lenda e pare ka prani te antibiotiku. Doja te dija se si mund te veproje ne rastin e prodhimit te kosit sepse nuk mpikset.
A ka ndoje mynyre per ta larguar nga qumshti.
Libri juaj me ka ndimuar shume.faliminderit.


- PS!!!!
-Ramadan Mehmeti Po te kishte Kosova nji eksperte si ti,punet do ti kish ndryshe.

- Nga Qendresa Qorraj
Ne Kosovë po vazhdon akoma një mjerim ne industritë e bylme-trave, pasi qe ne këto industri ka njerez qe punojnë pa dijeni te teknologjisë së procesit.
Ka shumë pak njerez te avancuar.
Ata të njerez të cilet e kuptojnë mirë procesin e prodhimit janë jasht këtij operimi, pasi qe nuk i jepet mundësia më u kyç.
Vendet evropiane i kushtojnë shumë rëndësi industrisë ushqimore, ne krahasim me vendet tona, interesimi jonë është xhurmë.
Keni një ide të mirë, pasi që njerezit çdo ditë konsumojnë ushqim, respektivisht produkete te bylmetrave, andaj mendoj që ka ardh koha qe syri te drejtohet tani tek këto industri, ti jepet një përku-shtim shumë i madh. Pasi që tani po lajmerohen edhe sëmundje te shumeta, të cilat po ashtu po vijnë nga ushqimet që ne po kons-umojmë.
Mendoj qe jo vetem teknologu te këtë njohuri rreth bylmetrave, por edhe qytetari i rendomt duhet të këtë njohuri.


- Ferdane F. Bajrami
Jan 28th, 1:58pm
Si jeni a jeni mir,,me erdhi shum mir qeketu ne kete faqe gjeta njohuri per parametrat e qumshtit ,pasiqe une kam per tem dip-lome parametrat fiziko kimik te qumshtit , ku mundem un t`i gjej librat dhe nese ju me kishit ndimuar sado me pak me disa pika kyqe saper orientim.


- PS!
Ka edhe kështu: !!!!!
Kur miku i im i vjeter – Bozhidari po u tregonte shokeve dhe miqeve te vet; keto jane tre librat që ka bere miku im i vjeter – shqiptar. Mbasi i panë me vemendje dhe mbas një pauze disi të çuditeshme por që edhe më lëndoi (thote miku i im).
Më pyeten: A je i sigurte që eshte shqiptar?!!!!
Kuptohet pergjigjeja qe i dha miku i im duke perdore te gjithe arsenalin teknik, por pse duhet te ndodhe keshtu?!!!!


OSE:
I nderuar Z.Dibra,
Deshiroj t’ju falenderoj per oferten tuaj.
Personalisht, perdori me shume literature ne gjuhen angleze e kroate.
Sidoqofte, me kenaqesi do t’I rekomandoj librat tuaj kurdo qe te jete e mundur.
Me respekt
Dr. Agim Rysha
Economic Development Promotion


- FTESË PER KONFERENCE NE USA.
YOU ARE INVITED TO PARTICIPATE IN THE 2021 BUSINESS SUMMIT
Yahoo/Spam
Linda Perez <llindaperez28@gmail.com>
Bcc:fatlumdibra@yahoo.com
Sat, Jan 16 at 12:00 AM


- FRANCE
The Yogurt in Nutrition Initiative Newsletter - #13- April 21, 2015 - 3rd Yogurt Summit
Yogurtinnutrition.com To FATLUM DIBRA Ing, Teknolog.
Apr 21 at 8:07 PM
EDITO, april 21, 2015
We are pleased to share with you our 13th newsletter, which features the 3rd Global Summit on the Health Effects of Yogurt, in Boston, march 28!
The 3rd Yogurt Summit, devoted to the relationship between yogurt consumption and weight management, was a tremendous success with more than 200 participants.
This newsletter brings you a detailed report of the event as well as selected moments, compiled in a storify. Watch also our experts videos which will give you hot insights about the event.
Last but not least, culinary blogger Toby Amidor and Prof Mauro Fisberg, gave us exclusive rights to share with you the delicious yogurt-based recipes that were proposed for the Yogurt Summit lunch.
Over the coming days and weeks, our editorial team will be publishing new posts and videos about the event. So make sure you stay connected to the #Yogurt2015 community. Why not take a look at our refreshed website: www.yogurtinnutrition.com
Best regards,
Nicolas
The Yogurt In Nutrition Initiative Chief Editor
EDITO, 21 prill 2015
Ne jemi të kënaqur për të ndarë me ju buletinin tonë të 13-të, qe permban në Samitin e Global 3 mbi efektet shëndetësore të Jogu-rtit, (në Boston, 28 mars!)
Samiti Jogurti 3 , që i perkushtohet lidhjes midis konsumit te Jo-gurtit - kos dhe menaxhimit te peshës, eshte një sukses i madh me më shumë se 200 pjesëmarrës.
Ky buletin ju sjell një raport të detajuar të ngjarjes, si dhe mom-entet e zgjedhura i përpiluar në një storify. Shikojini edhe videot tona (te eksperteve) që do t'ju japin njohuri në lidhje me kete pro-blem.
E fundit por jo më pak, bloger kuzhinës Toby Amidor dhe Prof Mauro Fisberg, na dha të drejten ekskluzive për të ndarë me ju shijen e Jogurtit ne bazë te recetave që janë propozuara për drekë Samitit Jogurt.
Gjatë ditët dhe javët, ekipi ynë editorial do te botoje mesazhe te reja dhe video rreth ketij eventimenti. Pra, sigurohuni që ju të qëndroni të lidhur me komunitetin # Yogurt2015: www.yogurtinnutrition.com
Të fala,
Nicolas
Kryeredaktor yogurtinnutrition
Ne Samiti Jogurti 3 sipas kumtesave te studjueseve te ndryshem eshte arritur ne konkluzionin se konsumimi i Jogurtit ne menyre te moderuar ndikon ne ruajtjen e peshes trupore, vec kesaj jepen edhe format dhe menyrat e ndryshme te perdorimit kete e perforcon edhe:
Prof. R. Atkinson comes from Virginia Obesity Research Institute, USA #yogurt2015 @nutritionorg
fatlumdibra .. Sent from Samsung Mobile. -------- Original message -------- From: "Yogurtinnutrition.com" Date:21/07/2015 14:00 (GMT+01:00) To: "FATLUM DIBRA Ing, Teknolog." Subject: The Yogurt in Nutrition Initi
Yogurt in Nutrition | Initiative for sustainable balanced diets
YOGURTINNUTRITION.COM
Yogurt in Nutrition | Initiative for sustainable balanced diets
The Yogurt in Nutrition Initiative for Sustainable and Balanced Diets aims to evaluate and share t

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

TRE LIBRA TEKNIK NË GJUHEN SHQIPE – MATERJAL ME 1200 FAQE DO TË GJENI PERGJIGJE PËR ÇDO PYETJE LIDHUR ME INDUSTRINË E QUMËSHTIT.
V A Z H D I M . . . . . .

DISA OPINJONE:

. Përshëndetje z. Fatlum,

Fillimisht kërkoj falje për përgjegjie të vonuar, por e-mailet e adresave të panjohura nuk regjistrohen në inbox, kështuqë jam informuar me vonesë.
Në parim, unë jam shumë i interesuar për bashkëpunim në fushën shkencore-hulumtuese, kështuqë shprehë interesimin për librat tuaj. Meqenëse përdoruesit më të shumtë të këtyre librave janë studentët e fakultetit të Bujqësisë dhe veterinarisë në Prishtinë, ateherë do të rekomandoja që librat tuaj t'i dërgoni në ketë adresë.
Mësimi nga fusha e qumështarisë që zhvillohet në këtë fakultet, bazohet në planprogramin e studimeve dhe në literaturën e rekomanduar që është pjesë e përshkruar në syllabuse. Sigurisht që librat tuaj do të japin kontribut të çmuar në ofrimin e njohurive të reja, kështu që posedimi i këtyre titujve do të ishte shumë i mirëseardhur.!!!!!!

Uroj të keni shëndet dhe gjitha të mirat,

Xhavit Ramadani
Dr. sc. Xhavit Ramadani, prof. ass.
Department of Food Technology,
Faculty of Agriculture and Veterinary,University of Prishtina
Str. “Bill Clinton”, n.n. 10000 Prishtinë, Republic of Kosova,
Tel: + 381 (38) 603 846, loc. 228
Fax: + 381 (38) 603 102
Mob:+377 (44) 219 164.
E-mail: Xhavit.ramadani@uni-pr.edu

ESHTE KENAQESI KUR TE VLERESOJNE :
NGA REKTORI I UHT (UNIVERSITETI I TEKNOLOGJISE USHQIMORE PLOVDIV – BULLGARI
Ректор
проф. д.т.н. инж. Кольо Тенев Динков
телефон: +359 32/ 643 005;
факс: +359 32/ 644 102 ;
блок: І , кабинет: 201,
секретар - заседателна зала
блок: І , кабинет: 203
E-mail: rector_uft@uft-plovdiv.bg
rector UFT-Plovdiv <rector_uft@uft-plovdiv.bg> To 'Fatlum Dibra'
Today at 2:46 PM
Уважаеми г-н Дибра,
Благодаря Ви за писмото и вниманието, от които съм приятно изненадан! Впечатлен съм от заглавията на трите Ви книги за млечната промишленост. Ще се радвам в Университета ни да има трудовете на наш чуждестранен възпитаник, реализирал се успешно в родината си.
Адресът ни е:
България Пловдив 4002 Бул. „Марица”26 Университет по хранителни технологии
Пожелавам Ви много здраве и бъдещи успехи!
Оставам с уважение,
Проф. дтн К. Динков
Dt. 23 – 08 – 2016
Prof.D.T.H. Inxh. Kolio Tenev Dinkov
Ky eshte vleresimi, kur u njoh Rektori i Universitetit në nje vend te Rajonit tone me rastin e dorezimit të librave Universitetit.
Teksti: Inxhinjer jam befasuar me titujt e librave tuaj…. (Ndersa kur i a dhurova Akademise se Shkencave në Tirane, mbajta rradhen duke pritur gjatë, sepse magazinjerja kishte punë më të rëndesishme dhe në fund nuk degjova fjalen faleminderit!!!)


Deri këtu ka arritur vlerësimi i librave:

Miku im - teknolog i njohur punon dhe drejton minifabriken e vet të perpunimit të qumeshtit me kapacitet afer 100 kv/qumesht në ditë duke prodhuar djathera me të vertetë cilesorë, më tha gojarisht:

. Inxhinjer, librat tuaj un i kam si BIBLA në punen time të perditeshme, aty gjej çfare më duhet.
. Gjithashtu shtoi; ne jemi me fat që të kemi ndersa për ty gjynah që je në kete vend.
. Ja dhe deklarat e forte e mikut tim; Un kam pesë fëmije por u kam thene femijve, do t`a gezojë kete minifabrike = pasuri më shtrejte se floriri, kush do të studjojë dhe pervehtesoje mire librat e inxhinjer Fatlumit!!!
E them me seriozitetin më të madh, të respektoj, ndoshta më mbivleresove o mik por po flet si teknolog i vertete.

5.png (307.8 KiB) Viewed 4877 times

6.png (91.51 KiB) Viewed 4877 times

7.png (91.7 KiB) Viewed 4877 times

NGA REÇENZA PËR LIBRIN - 3

Duke menduar se Inxhinjeri mund t`i jape fund pergatitjes se tek-steve per Industrine e Qumeshtit, nuk mund te mos përmendet se kontributi i tij po vleresohet nga koleget jashte vendit si edhe nga ata brenda vendit, te cilet e rendisin Inxh. Fatlum Dibren si njeriun qe ka dhene kontributin me te madh ne Shqiperi ne fushen e perg-atitjes se specialisteve te Industrise se Perpunimit te Qumeshtit. Ata kane vleresuar faktin qe librat e shkruar nga Ing.Fatlumi vetem vitet e fundit arrijne ne total nje volum prej 1200 faqe; gjithashtu ka har-tuar programet mesimore dhe leksionet perkatese ne te gjitha niv-elet e studimit, qe perbejne themelin e Shkolles Profesionale per Industrine e Qumeshtit bashkethemelues i se ciles eshte vete Inxh. Fatlumi. Ka autoresine apo bashkeautoresine e tij ne 5 tekste të vlefeshem per teknikumet bujqesore dhe kualifikimin e punonjesve ne sektorin e perpunimit te qumeshtit.
E shenova kete, sepse Z. Fatlum mund te mos pergatise më tekste, por nuk duhet te ndaloje ne asnje menyre dhenien e kontributit te tij te vlefshem, ne shume forma dhe sa here qe behet fjale per zhvi-llimin e Industrise se Qumeshtit, kudo ku flitet shqip.
RECENZENTE: Prof. Assoc. Dr. Anila KOPALI
Shefe e Departamentit të Teknologjise Agroushqimore Fakulteti i Bioteknologjise dhe Ushqimit Universiteti Bujqesore i Tiranes
Cel: 068 40 58 467
E-mail: anilakopali@gmail.com

VO!
Ështe plotesisht e saktë kjo që shkruhet nga Zj. ANILA un dua të shtoj se arësyeja e mos vazhdimit për te shkruar libra për kete sektor që ky vend ka nevoje më shum se çdo vend tjeter eshte INDIFERENTIZMI NGA TË GJITHE. Pasojat jane të dukeshme.

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

Dikush më kerkoi se çfare di lidhur me zevendesimin e qumeshtit te NENES per femijet e vegjel, megjithese eshte jashte sferes se specialitetit tim, po mundohem te sjelle disa te dhena qe e qartesojne më mire.
Studimi i ri i OBSH-së bën thirrje për t'i dhënë fund marketingut agresiv të zëvendësimit të qumështit të gjirit që dekurajon ushqyerjen me gji.

PS! Në librat fetare qumeshti i NËNES eshte i bekuar.

Reklamimi dhe Tregëtimi i zëvendësuesve të qumështit të gjirit i bind nënat të braktisin ushqyerjen me gji dhe të përdorin zëvendësues të shtrenjtë dhe nën standard.
Sipas raportit të ri global të OBSH-UNICEF "Si ndikon marketingu i qumështit formulë në vendimet tona për ushqyerjen e foshnjave", si shoqëri, nuk arrihet mbrojtja e fëmijëve nga praktikat agresive të marketingut të zëvendësimit të qumështit të gjirit që mund të dëmtojnë shëndetin e tyre. Në të gjitha rajonet e botës, sipas raportit, industria e zëvendësuesve të qumështit të gjirit, e nxitur nga buxhete të mëdha dhe një keqpërdorim i qëllim-shëm i shkencës, po nxit mbikonsumimin e këtyre zëvendësuesve dhe po dekurajon ushqyerjen me gji, duke përfituar nga sjellja instinktive e prindërve që duan të bëjnë më të mirën për fëmijët e tyre.
Ky publikim – më i madhi i këtij lloji deri më sot – nxjerr përfundimet e tij nga përvoja e më shumë se 8500 nënave Praktikat e marketingut që cenojnë të drejtat e nënave dhe fëmijëve, strategjitë e promovimit nuk kufizohen në lloje të ndryshme të mediave dhe rrjeteve sociale. Më shumë se një e treta e grave të anketuara thanë se zëvendësuesit e qumështit të gjirit u ishin rekomanduar atyre nga një profesionist te kujdesit shëndetësor. Me fjalë të tjera, industria e ushqimit për foshnjat i qaset në mënyrë aktive sektorit të shëndetësisë për të kënaqur interesat e saj tregtare, duke injoruar pra-ktikat shëndetësore të bazuara në fakte. Ushqyerja me gji jo vetëm që ofron kushtet më të mira për rritje dhe zhvillim, por gjithashtu zvogëlon rrez-ikun e obezitetit dhe sëmundjeve jo të transmetueshme tek fëmijët më vonë në jetë.
OBSH rekomandon ushqyerjen ekskluzive me gji deri në moshën 6 muajshe dhe vazhdimin e ushqyerjes me gji (me ushqime të përshtatshme plotësuese) deri në 2 vjet ose më shumë.
Në nivel global, vetëm 44% e foshnjave nën 6 muaj ushqehen ekskluzivisht me gji. Sipas raportit global të OBSH-së, normat e ushqyerjes me gji janë rritur shumë pak gjatë 20 viteve të fundit, ndërsa shitjet e zëvendësuesve të qumështit të gjirit janë dyfishuar përafërsisht në të njëjtën periudhë. Kur prodhuesit e zëvendësuesve të qumështit të gjirit synojnë nënat nëpërmjet përdorimit të materialeve promovuese që synojnë t'i bindin ato të heqin dorë nga ushqyerja me gji dhe të përdorin zëvendësues të shtrenjtë dhe nën standard, ato shkelin të drejtat e nënës dhe fëmijës.
Rajoni Evropian i OBSH-së: mbrojtja e më të cenuarve, tregtimi agresiv i zëvendësuesve të qumështit të gjirit është veçanërisht shqetësues në Europë. Në të vërtetë, nga të gjitha rajonet e OBSH-së, Rajoni Europian ka shkallën më të ulët të ushqyerjes ekskluzive me gji të fëmijëve. Për të kundërshtuar këtë prirje, Zyra Evropiane e OBSH-së për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve Jo-Infektive (Zyra për NCDs) ka publikuar një shënim të ri udhëzues të për-shtatur për Rajonin Evropian të OBSH-së, me titull:

"Kuadri rregullator efektiv për t'i dhënë fund marketingut të papë-rshtatshëm të zëvendësuesve të qumështit të gjirit dhe ushqime për foshnjat dhe fëmijët e vegjël në Rajonin Evropian të OBSH-së” OBSH Bashkimi Evropian].

Ky shënim udhëzues paraqet një udhëzues hap pas hapi dhe mjete për t'u mundësuar shteteve anëtare të krijojnë një sistem ligjor, ose të modifikojnë atë që kanë tashmë, për të mbrojtur prindërit dhe kujdestarët nga të gjitha format e promovimit të zëvendësuesve të qumështit të gjirit dhe promovimi i papërshtatshëm i ushqime të destinuara për fëmijët e vegjël. Ai përmban gjithashtu një ligj model të zhvilluar posaçërisht për Rajonin si një shembull i rregullimit efektiv. Ai gjithashtu duhet të ndihmojë vendet të arrijnë Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm, si dhe ato të Programit Evropian të Punës 2020-2025, i cili promovon veprim të bashkuar për një shëndet më të mirë.

Udhëzimet e OBSH-së bazohen në 6 rekomandimet e mëposhtme:

. Promovimi i ushqyerjes optimale të foshnjave dhe fëmijëve të vegjël;

. Të ndalojë promovimin e zëvendësuesve të qumështit të gjirit;

. Të zbatojë dhe të vendosë standarde për ushqimet për foshnjat dhe fëmijët e vegjël;

. Të përcaktojë mesazhe të përshtatshme për promovimin e ushqimeve për foshnjat dhe fëmijët e vegjël dhe ndalimin e mesazheve të papërshtatshme;

. Të ndalojë promovimin e ndërthurur të zëvendësuesve të qum-ështit të gjirit gjatë promovimit të ushqimeve për foshnjat dhe fëmijët e vegjël;

. Të eliminojnë konfliktet e interesit në sistemin e kujdesit shëndetësor.

Zyra e NCD po përshtat protokollin e saj CLICK për të mbledhur të dhëna nga nënat mbi ekspozimin e tyre ndaj marketingut dixhital të zëvendësuesve të qumështit të gjirit të tregëtuara në disa vende të Rajonit.

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT.

A KA QUMËSHT PLUHUR NË TË FRESËKT ???

Hulumtimet e bera diku në Europë, tregojnë se vetëm 3 nga 17 marka u mungon qumështi pluhur.
Përmbajtja e qumështit pluhur në qumështin e freskët, të disponueshëm në treg është në pergjithesi "sekret" kombëtar.
Shoqatat Kombëtare të konsumatoreve, serioze dhe të organizuara mire me specialistë dhe eksperte të afte dhe qëe njohin mire detyren janë ato që hedhin më shumë dritë mbi të:
Ne shpesh degjojmë muhabete në rruge ose ne lokale, se qumeshti per treg si dhe produktet e tjera te tij e sidomos djatherat permbajne qumesht pluhur këta që flasin kur janë rregull me shqisat e nuhasin nje gje te tille kur i shtohet sasi e madhe qumeshti pluhur, por nje akuzë e saktë eshte vetem nepermjet analizave ne laboratore te akredituara.

Gjëthenjë behet pyetja:

A ka ndonjë te keqe?

Para se të vazhdoj më tej duhet spjeguar; perpunuesit e qumeshtit ata që quajne vehten teknolog (me perjashtim te atyre qe jane kualifikuar dhe kane pervojë te sukseseshme) edhe pse punojne ne vende pune që i perkasin kategorise se larte nuk dine se çfare behet me po te njejten kategori por per per nje produkt tjeter dhe kur u a spjegon nuk e kuptojne, horizonti i dijeve eshte teper i kufizuar, mungon KUALIFIKIMI !!!!

Pak informacion rreth qumështit pluhur Qumështi pluhur, i quajtur në vendin tonë "qumështi i thatë", është qumësht i papërpunuar i tharë, pra i është hequr uji, që është afërsisht 90% e peshës. Në kë-të gjendje, ai ka një jetë-gjatësi shumë më të gjatë dhe është më i përshtatshëm për transport dhe ruajtje
Mirepo me që jemi tek qumeshti pluhur, vetem nje ndryshim në proçeduren e pergatitjes:

- THARJE NË KONTAKT DIREKT ME SIPERFAQE TE NXEHTA METAL-IKE apo

- THARJE ME PULVERIZIM NË KONTAKT ME AJRIN E NXEHTE kanë ndyshim si nata me diten!!!

Qumeshti pluhur në mbare boten prodhohet per aresye:

. Sipas standartit eshte qumesht normal por i eshte hequr uji totalisht.
. Së pari eshte produkt ushqimore i qendrueshem, transportohet lehte dhe eksportohet, e prodhojne ata që nuk dine sa bagëti kane.
. Së dyti si një produkt shum i rendesishem strategjik.
. Ka kosto të larte prodhimi dhe nuk ka leverdi me perjashtim kur eshte me të meta dhe ka çmim të ulet pra merret lirë.
Në vitin e kaluar, 17 marka qumështi të freskët u blenë nga rrjeti i shitjes me pakicë për studimin.
Nga këto, 5 janë produkte UHT. Përmbajtja e yndyrës së qumështit varion nga 0,1 në 3,7%. Nga çdo paketë, 150 ml hidhen në enë sterile dhe dërgohen në laborator. Sasia e furozinës në qumështin e freskët është një tregues që percakton pranine e queshtit pluhur Më shumë furozinë në qumështin e papërpunuar nënkupton nivele më të larta të lëndëve të ngurta të shtuara.
Analizat tregouan se në 3 nga 17 markat komerciale, ka shumë mundësi të mos permbaje qumësht pluhur të shtuar, prania e furozinës është minimale.
Në 4 mostrat e tjera, qumështi pluhur i shtuar është në intervalin 10 – 49%.
Më së shumti janë qumështi që përmban midis 50 dhe 85% qumësht pluhur - 7 marka.
Në 3 të mbetura, sasia e qumështit të thatë është mbi 85%, d.m.th. nuk ka pothuajse aspak qumësht të freskët në to.
Sipas Shoqatës, rezultatet tregojnë qartë se prodhuesit shtojnë masivisht pluhur qumështi në qumështin e freskët. Vetëm 3 marka rezultojnë të jenë plotësisht të pastra.
Pasi baxhot abuzojnë me produktin më të thjeshtë të qumështit, cilësia dhe siguria e djathit e sidomos djathit kaçkavall, për shembull, vështirë se mund t'i besohet. “Çështja e kontrollit mbetet e hapur. Meqenëse nuk ka një metodë zyrtare referimi për të vërtetuar qum-ështin pluhur në qumështin e freskët, Agjencia e Ushqimit nuk ka asnjë mënyrë për të sanksionuar praktika të tilla.
Sipas pervojes ne disa vende, një zgjidhje e mundshme është kon-trolli dhe monitorimi i tregtisë me shumicë të qumështit pluhur. Çdo prodhues i produkteve të qumështit duhet të deklarojë se përdor qumësht pluhur dhe sasitë e blera dhe kjo nuk eshte sipas deshires por një Qender Studimore do t`a kryente më se miri kete pune duke percaktuar % e qumeshtit pluhur që mund te shtohet, proceduren si dhe standartin.
Kjo çështje kërkon ndërhyrje urgjente dhe ndryshim në legjislac-ionin dhe procedurat e institucioneve të kontrollit. Për fat të keq, hulumtimi në kete rast nuk përmend emrat e markave, gjë që e bën atë pak të padobishëm. Lexuesit komentojnë se mund të shpallen të paktën tre markat që u mungon qumështi pluhur.
Kështu, pyetja e vazhdueshme e konsumatorëve nëse qumështi pluhur i shtohet qumështit të freskët zëvendësohet nga ai shumë më i rëndësishëm - cilat janë markat që nuk e bëjnë këtë.
E solla kete shembull që rralle here ndodhe edhe ne vendet e BE sepse disponojme te dhena qe vertetojne kontrolle serioze edhe per treguese te tjere dhe duke shenuar qendrat e perpunimit te qumeshtit, por ajo qe ka rendesi shoqatat e konsumatoreve jane aktive dhe luftojne ndersa tek ne nuk kam arrite te shikoj diçka konkrete, dhe jam i bindur se mungon profesionalizmi dhe kerkesa per zbatimin e standarteve.
Duke pasur parasysh specifikën e këtij produkti dhe rëndësinë e tij për shëndetin e njeriut, ekziston një rregullim i mirë në legjislacionin eur-opian.
Sipas Rregullores (BE) Nr. 1308/2013 të Parlamentit Evropian dhe Këshillit të datës 17 dhjetor 2013 për krijimin e një organizimi të përbashkët të tregjeve të produkteve bujqësore, në Aneksin VII, Pjesa IV Qumësht për konsum njerëzor nën kodin CN 0401, aty është një rregullore e qartë në lidhje me cilësitë e qumështit të pijshëm që do të ofrohet në tregun europian. Në përgjithësi, çdo shtim i lëndëve të para të jashtme dhe aditivëve teknologjikë, duke përfshirë qumështin e thatë/qumësht pluhur, nuk ndalohet shpre-himisht, por prodhuesi është i detyruar ta deklarojë këtë në etiketat e produkteve. Në lidhje me sinjalet dhe pyetjet e marra nga zyrat e Shoqatës Kombëtare Bullgare "Konsumatorët aktivë" (BNAAP) nga konsumatorët që shprehin dyshime për cilësinë e qumështit të freskët të shpërndarë në rrjetin tregtar, u porosit studimi aktual. Raportet pretendojnë se ajo që ofrohet në zinxhirin tregtar nuk është ushqimi i plotë dhe i shëndetshëm i njohur prej vitesh, si nga pamja, shija, përbërja dhe era, por edhe nga karakteristikat ushqyese të këtij produkti. Një pyetje e vazhdueshme nga kons-umatorët është nëse qumështi pluhur i shtohet qumështit "të freskët"? Ne vendosëm të kontrollonim. Qëllimi i këtij studimi ishte të hetojë dhe të përcaktojë praninë e qumështit pluhur të shtuar në qumështin e freskët të pijshëm të produkteve të gatshme për t'u ngrënë në treg. sepse nuk kërkon rezervuarë të veçantë dhe kushte ftohjeje.
Çfarë është Furosen? Eshtë një produkt specifik i reaksioneve të majave. Emri kimik është furosine ose epsilon-N-2-Furoylmetil-l-lysine. Siç nënkupton emri, ai formohet nga lizina e aminoacideve, ose më saktësisht nga hidroliza e acidit të variantit të tij të qëndr-ueshëm (përbërësi i Amadori) i quajtur epsilon-deoksi-frukto-sillysine.
Furrosina është një tregues kryesor për trajtimin termik të qumë-shtit të freskët. Eshtë formuar në sasi të vogla në pasterizimin, sterilizimin ose trajtimin UHT të qumështit. Sidoqoftë, me tharjen termike, përmbajtja e saj rritet fuqimisht dhe për këtë arsye gru-mbullohet më së shumti në qumeshtin pluhur.
Sa më shum të jete e pranishme ne qumeshtitn e fresket /të pape-rpunuar do të thotë nivele më të larta të pluhurit të qumështit të shtuar. Me fjalë të tjera, duke matur përmbajtjen e furosen, ne gjej-më falsifkimin e produkteve me qumesht pluhur të shtuar.
Përcaktimi i furosines dhe interpretimi i rezultateve.
Analiza sasiore e furosen kryhet me metoda kromatografike. Ne kemi përdorur (thonë studjuesit) më të saktë One-Ol-MS (Ultra Performance Liquid Chromatograph-Mass Spectrometer). Rezultatet llogariten në një përqindje të përmbajtjes së pluhurit të qumështit në produktet që tregetohen. Tre marka të qumeshtit pluhur industrial të shitura në treg u përdorën si bazë për llogari-tjen. Secila ka një përmbajtje të ndryshme të furosen. Kur Furoseni matet në markat e qumështit të freskët, krahasohet me atë të qum-ështit pluhur. Llogaritja është bërë në për-qindje e qumështit plu-hur në qumështin e freskët. Furosina si një tregues i pluhurit të qumështit ka disavantazhe.
Prodhuesit e qumështit/pluhur përdorin lëndë të ndryshme të para, pajisje teknologjike dhe mënyra të tharjes. Kjo çon në ndryshime të konsiderueshme në sasinë e furosenit në pluhurin e qumështit ind-ustrial. Çdo markë e qumështit pluhur është unike, dhe ne nuk e dimë në produktin përkatës se cili është.
Eshte analize disi e veshtire, un gjykoj se eshte detyre e laborator-eve të specializuara ajo që eshte thëne edhe here te tjera, Qendra Studimore do t`a kryente me sukses kete kontroll dhe nuk mund t`u lihet të pakten deri sot laboratoreve te kontrollit.
Llogaritja e saktë e përmbajtjes së pluhurit të qumështit të qum-ështin e freskët është e pamundur pa kontrolluar në vend prodhues pluhur. Deri tani thuhet se rezultati më i sigurt është kur në qum-ështin e freskët që kontrollohet nuk zbulohet ose ka vetëm gjurmë të furozines, atëherë mund të jemi të sigurt se produktit nuk i eshte shtuar qumesht pluhur dhe keshtu duhet të ndodhë, nuk ka pse I shtohet POR edhe ne qofte se i shtohet me miratimin e organeve perkatese dhe pasqyrohen ne standart atehere prodhuesi qume-shtit te fresket per treg (fabrika) duhet t`a shenoje në etikete që te lexohet nga konsumatori i cili ben zgjedhjen, ndryshe prodhuesi duhet të perballet me pasojat.
Duke sjellë kete shembull nga një vend i BE, rezulton se ekziston shte-sa e qumeshtit pluhur por njekohesisht edhe kontrolli ndersa penalize-min e dine vete ato vende konform rregullave te BE.
Prodhuesit në këtë mënyrë përdorin lëndë të parë më të lirë sepse nuk i dihet edhe cilesia e qumeshtit pluhur që eshte shtuar ekspertet jane te bindur per kete sepse nuk mund te kete leverdi te shtosh nje produkt per te cilin jane bere shpenzime kolosale tek e fundit që në leksionet ne Universitet kemi mesuar se: Qumeshti Pluhur eshte produkt strategjik ose e prodhojne ato vende qe kane numer te madh kafshe qumesht dhenese, POR mund të jete i cilesise se dobet dhe eshte blere lire dhe shmangin problemet që lidhen me furnizimin, transportin, ruajtjen, me pak fjalë konsumatorët janë viktima, ata "fitojnë" një produkt me një vlerë ushqyese më të ulët. Ka më pak lëndë ushqyese të tjera dhe komponime më të padëshirueshme.
Sidoqoftë çështja e kontrollit mbetet e hapur. Për shkak se nuk ka asnjë metodë zyrtare referimi për të provuar pluhurin e qumështit në qu-mështin e freskët, agjensia ushqimore nuk mund të sanksionojë praktika të tilla.
Një zgjidhje e mundshme është të imponohet kontrolli dhe gjurmueshmëria në shitjen me shumicë të qumështit pluhur.

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

QUMESHT ORGANIK - prodhim organik.

Qumështi organik vlen të theksohet në një kategori të veçantë. Një prodhim ky “superushqim” ka një sërë kufizimesh, për shkak të të cilave jo të gjithë prodhuesit mund të mburren se e kanë këtë produkt.

Dallimet kryesore:

. Produktet organike janë produkte që prodhohen pa përdorimin e plehrave minerale sintetikë dhe kimikateve për mbrojtjen e bimëve.
Sistemi organik i cilësisë kontrollon të gjithë procesin prodhimit: duke filluar nga përgatitja e ushqimit për ushqyerjen e lopëve dhe duke përfunduar me paketimin e produktit që shkon në raftet e dyqaneve.
Në prodhimin organik nuk lejohet të zëvendësohet yndyra e qumështit me bimore, jo OMGJ, ngjyra, stabilizues dhe trashësuesit. Baza e të ushqyerit për lopët që prodhojnë qumësht organik natyral, përbëjnë ushqim bimor organik.

Kufizimet e prodhimit të ushqimit zbatohen për:

1. Kushtet e rritjes. Kulturat bujqësore duhet të rriten në kushtet natyrore pa përdorimin e plehrave sintetike dhe pesticideve. Lejohet përdorimi i plehrave organike (plehu).
2. Farë. Kulturat bujqësore duhet të jenë të certifikuara sipas standardeve organike. Nuk lejohet përdorimi i farave të modifikuara gjenetikisht dhe të trajtuara.
3. Qarkullimi i të korrave, patjeter duhet të përmbajë një sasi të mja-ftueshme bishtajore - kulturat për të grumbulluar azotin e disponueshëm në tokë. Sipas standarteve, bujqësia organike është një prodhim një sistem që përmirëson ekosistemin, ruan dhe për-mirëson pjellorinë tokës, mbrojnë shëndetin e njeriut dhe, duke marrë parasysh ambjentet - kushtet dhe duke u mbështetur në ciklet ekologjike, ruan diversitetin biologjike, nuk përdor substanca që mund të dëmtojnë mjedisin.

Kufizimet në marrjen e qumështit të papërpunuar kanë të bëjnë me:

1. Ilaçet. Stimuluesit e rritjes nuk lejohen dhe majmëri të kafshëve, barna hormonale dhe veterinare, antibiotikët.
2. Rrezatimi jonizues. Përdorimi i agjentëve jonizues është i ndaluar. rrezatimi për përpunimin e produkteve ushqimore, si dhe lëndëve të para origjinë bimore ose shtazore.
3. Vendndodhja e ekonomisë. Pranë njësive prodhuese burimet e ndotjes së mjedisit nuk duhet të gjenden, objektet e veprimtarisë industriale, si dhe territoret ku ka bujqësi intensive.

Karakteristikat në prodhim:

1. Pajisjet që përdoren në prodhimin organik duhet i nënshtrohen pastrimit të plotë nga ndotës të ndryshëm, nëse para kësaj përdoret në prodhimin jo organik.
2. Paketimi i përdorur në prodhimin e një produkti organik, duhet të përputhet me standardet dhe të sigurojë cilësinë, sigurinë edhe gjatë gji-thë jetës së (raftit) d.m.th. kohen e qendrimit ne treg. Materialet nga të cilat eshte paketuar komplet, duhet të miratohen për kontakt me produktin ushqimorë. Dallimi më i dukshëm midis një ferme organike dhe një Kompleksi blegtoral standard është një racë lopësh nuk kërkon një numër të madh: ata zgjidhen mbi bazen e ushqyerjes me kullota. Gjatë verës në bujqësin organike kafshët sa më afër kushteve natyrore. Një lopë ha bar aq sa i duhet. Ushqimet merren sipas dëshirës së saj, janë lirshme rreth 6 muajsh. Në livadhet që mbillen në mënyrë të pavarur, rritet një përzierje bari drithë-bishtajor në të cilën jane 4-5 barishte.

Fermat organike duhet të marrin certifikimin nga Bashkimi Europian.
Verifikimi kryhet nga grupe specialistësh në çdo fushë, të cilët vijnë në fermë dhe inspektojnë çdo cep të saj. Të gjitha proceset tekno-logjike për prodhimin e organikës produkte dhe lëndë të para me origjinë bimore ose shtazore.
Dokumentet dhe regjistrat e prokurimit për fshirja e barnave. Fermë e inspektuar i siguron komisionit raportimin për çdo veprim pa përjashtim. E njëjta gjë po ndodh edhe në fushën e prodhimit bimor. Të gjitha i nënshtrohen verifikimit dokumente për blerjen dhe përpunimin e farerave, analizën e drithit dhe të ushqimit (haylage, sanë, silazh), përdorimi i veshjeve. Përveç kësaj, fara duhet të jetë në përputhje me standardet e prodhimit organik që konfirmohet në certifikaten, e cila permban një listë të kulturave të mbjella ekonomisë.
“ Prodhimi i qumështit organik përdorë qumësht të papërpunuar vetëm nga një fermë organike e certifikuar.

PS!
Do t`ishte mire të arrijne t`a kuptojne kete materjal ata fermerë që shesin qumesht “BIO” në mes te rruges, në kulmin e vapës por edhe ata konsumatore që e blejnë ate pa u menduar serjozisht sepse jane shum larg BIOS.

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT

INTOLERANCA NDAJ LAKTOZES

Ështe disi diskutim i konsumuar lidhur me qendrimin që duhet te mbajme ndaj ndikimit te LAKTOZES ne organizmin tone, aq sa një teknolog qumeshti i vertete çuditet kur lexon kete materjal! por meqene se në internet shkruhet me bollek dhe nga persona shpesh here jo kompetent, si dhe muhabetet nepër kafene, lokale dhe në rruge, të cilet ndikojne aq teper tek njerezit, sa që arrijne ne konkluzione te gabuara dhe ekstreme, sië ka ndodhe edhe me mikun tim, i cili i shqetesuar më tha; nuk do te konsumoj më qumesht dhe produktet e tij !!!!!! Po ne kemi rrite shtatin me keta produkte i u per-gjegja si ka mundesi te jemi kaq mosmirenjohes!!???
Për sa kohë që kam bindjen se ky problem nuk eshte i qarte nga shumica e njerzve kur them i qartë do të thote nuk eshte kuptuar, në teresine e vet, çfare perfaqeson kush e ka fajin qumeshti apo individi? a duhen menjanuar qumeshti dhe produktet e tij dhe te kalohet ne ekstremizëm etj.? që per fat te keq kete zgjidhje e rekomandojne edhe disa mjek jo plotesisht të informuar per kete problem, nga ana tjeter dëshiroj të transmetoj te rejat e shkences të nxjerra nga burime te sigurta nderkombetare për t`i dhene zgjidhje sa më te dobishme per shendetin.

Qellimi eshte: Të mos hiqet dorë nga konsumimi i tyre POR gjithmone duke u konsultuar me mjekun specialist të perdoren menyrat që rekomandon shkenca, në menyre graduale të shtohet konsumimi i ketyre produkte me qellim që organi ne kete rast zorra e holle e cila prodhon LAKTAZEN enzimi qe zberthen LAKTOZEN të kete te pakten minimumin e lendes se pare sepse ndryshe atrofizohet.
Shpesh here disa individ përpiqen të më bindin se në intolerancen ndaj Laktozes zgjidhja e vetme eshtë të hiqet dorë nga konsumimi i ketyre ushqi-meve pa vrare mendjen se po keta persona, që kur kane kanë ardhë në kete botë, rreth dy vjet jane ushqyer me produktin e bekuar = QUMËSHTI I NENES që permbante 7 % laktozë !!!. pa bere asnje perpjekje per të mesuar se cilat produkte permbajne laktoze? etj. etj, deri ketu jemi ne MESJETË!!
Meriton një vemendje dhe vleresim disi më të madh se deri tani sepse eshte i lidhur me shendetin tone dhe nuk pranohet asnje gabim sidomos në kohen që jetojme, ne kete bollek njohurishe shkencore.
Un nuk marr më inisjativen per t`i permbledhe keta njohuri në një liber per të vetmen aresye se askush nuk afrohet per sponsor kurse me fondet mo-deste nuk behet kjo pune dhe ajo që ka më shum rendesi po largohemi nga libri teknik!!!
Le t`a marrin vesh të gjithe se djathi nuk prodhohet në guzhinë. Kemi te bejme me njohurite baze te perpunimit te qumeshtit perfshi edhe djatherat dhe keta merren ne shkollat perkatese të cilat tek ne nuk funksionojne, un po bej shkence ne Facebook dhe nepërmjet disa temave mendoj t`a spjegoj ne menyre te hollesishme por jam sigurtë se do të arrijnë t`a perceptojne vetem ata qe perpiqen te mesojne.

Intoleranca ndaj LAKTOZES, ky shqetesim eshte kudo në bote perfshi edhe Europen dhe që shtohet me avancimin e moshes tek njerezit te cilet shpesh here e ngaterrojne me alergjine por që nuk eshte keshtu, sepse alergjia normalisht lidhet me proteinat.
Eshte e njohur nga Fiziko-Kimia e qumeshtit se Laktoza eshte karbohidrat – dizaharit qe ndodhet ne qumesht sepse prodhohet ne gjendren e qumeshtit dhe kur hyn ne sistemin e tretjes dhe te asimilimit te organizmit te njeriut zberthehet deri ne glukoze dhe galaktoze qe jane sheqerna me te thjeshte dhe që pervehtesohen nga organizmi, kete zberthim e kryen enzimi qe ka marre te njejtin emër me ndryshim o = a (LAKTAZA) ky enzim prodhohet ne zorret e njeriut mirepo disa njerez e kane në sasi teper te vogel nga ana tjeter me avancimin e moshes pakesohet prodhimi i tij ne traktin stomak – zorre, njeriu vazhdon te konsumoje qumesht dhe produktet e tij, laktoza fermentohet keshtu krijohen gazra, fryerje, diare pikerisht ketu fillojne telashet mjafte të sikleteshme por nuk ka pse te trem-bemi sepse nuk paraqet rrezikeshmeni, mjekesia kete e quan INTOLERANCE NDAJ LAKTOZES.
Sot vuajne rreth 75% e popullsise ne bote sidomos e moshes se avancuar qe vjen si rrjedhim i renies apo defiçidit te LAKTAZES, megjithese europianet jane “me fat”, perseri ne Prendim rreth 15 – 20% e popullsise vuan nga Intoleranca ndaj LAKTOZES, POR ne vendet afrikane kjo shifer eshte alarmante, arrine deri ne masen 90%.

Dikur ne kohet e lashta, babai i Mjekesise HIPOKRATI pershkruan gjendjen e pacienteve mbasi kane konsumuar qumeshtin; ankohen nga çrregullimet stomak – zorre dhe probleme me lekuren, por ne shekullin XX, gjendja patologjike spjegohet qarte dhe me hollesi.
Intoleranca ndaj LAKTOZES mund te çfaqet tek te porsalindurit madje simptomat vrehen shpejt, dhe per kete mungese apo deficit te LAKTAZES pergjegjes eshte nje gen por ky fenomen takohet shum rralle, më shpesh eshte nga mos asimilimi i LAKTOZES nga organizmi sepse nuk eshte zberthyer per shkak te defiçitit fiziologjik te perkoheshem te LAKTAZES, ne kete rast LAKTOZA e pa asimiluar vazhdon rrugen deri sa shkon ne zorren e trashe aty sulmohet nga bakteret e shumellojshme dhe te shumta ne numer kur themi të shumta = me miljarda, në menyre absolute i ka sejcili prej nesh, të uri-tura e zberthejne ashtu siç dine ata duke formuar; acid laktik, gaz karbonik, hidrogjen etj, keta gazra ushtrojnë presion mbi muret e brendeshme te zorres, fryhet dhe shkakton dhimbje spazmatike tek bebet. Ne kete konkluzion kane arritur shkencetaret Bar (1984), Milër (1990), Milër dhe Bar (1991) dhe Levit (1996), ajo qe duhet te qetesojë nenat e reja eshte se Intoleranca ndaj LAKTOZES tek bebet eshte e perkoheshme – kalimtare dhe mund te lehtesohet duke i ushqyer bebet me ushqime te adaptuara qe nuk permbajne LAKTOZE.

SIMPTOMAT
Zakonisht mbas moshes 2 vjeç, zorret e holla te organizmit fillojne dhe e pakesojne sasine e prodhimit te LAKTAZES tek disa njerez duket më shume, avancimi i moshes gjithashtu e pakeson sasine e ketij enzimi dikush per shkaqe patologjike semundja çeliak apo se-mundja Crohn e reduktojne sasine e enzimit dhe arrihet deri sa çfa-qen simptomat. Kjo ndodhe afersisht 30 minuta dhe 2 ore mbas konsumimit te qumeshtit ose produkt tjeter qumeshti, kjo varet edhe nga veçorite individuale te njeriut dhe sasise se konsumuar, më shpesh jane keto shenja:
. Krampe muskulare. Provokim per vjellje. Aciditet. Fryerje. Diare. Gazra
. Ashtu siç ndodhe ne rastet kur nuk pervehtesohen sheqernat si rezultat i fermentimeve te padeshiruara rritet presioni osmotik ne zorren e trashe.
Reduktimi i ushqimit.
Do te ishte vendim i drejte dhe efikas, te lexohet etiketa ne produk-tet ushqimore, sa per dijeni LAKTOZA gjindet ne sasi te madhe në dy grupe ushqime;
Produktet tradicionale te qumeshtit dhe kur shtohet ne ushqime.
. Ne vend te pare eshte qumeshti i NENES i cili permban me shume. LAKTOZE deri ne masen 9% ne ndryshim nga qumeshti i lopes me 4.7%.
. Gjalpi, me qene se LAKTOZA eshte e treteshme ne uje, permbajtja ne kete produkt eshte minimale dhe varet nga menyra e pergati-tjes.
. Djathi, ne qofte se eshte prodhuar ne rregull dhe eshte zbatuar teknologjia e pergatitjes se djathit ne fillim permban rreth 10% por ne fund te procesit të maturimit, bie deri ne 2 – 3%. Sepse konsumohet nga bakteret e mira që bejne zberthimet ne djathè.
. Ne etiketen e produktit ushqimore eshte e shenuar permbajtja e LAKTOZES, keta persona duhet t`a vleresojne mire dhe jo te qendrojne indiferente sepse sasite e modifikuara mund te mos sjellin shqetesime, nga ana tjeter per fat të mire në supermarket të njejtin produkt e gjejne PA LAKTOZE.
Per te zbuluar ne se kemi ALERGJI (Kur organizmi reagon ndaj nje perbersi të ushqimit nepermjet Antitrupave) mund te bejme kete prove; Konsumojme djathe, gjize, proteina te hirres PA LAKTOZE dhe organizmi perseri reagon!! Ne kete rast : Kujdes konsultohu me mjekun.

HARTA E INTOLERANCES NDAJ LAKTOZES - PËRQINDJA E POPULLSISE QE VUAJNE. (foto)

6.png (300.7 KiB) Viewed 4323 times

7.png (255.95 KiB) Viewed 4323 times

Diagnoza
Një person që ka simptoma të intolerancës ndaj laktozës këshillohet të mbajë një ditar ushqimor, duke renditur ushqimet e konsumuara, simptomat dhe kur shfaqen, para se të konsultoheni me mjekun. Kjo mund të ndihmojë ne percaktimin e diagnozës.
Mjeku mund të këshillojë pacientin të provojë një dietë pa ilaçe për 2 javë, për të parë nëse simptomat përmirësohen. Nëse ata vazhdo-jne, individi ndoshta ka një intolerancë ndaj laktozës.
Nga ana tjeter disa teste mund të zbulojnë një intolerancë të tillë.

Testi i frymëmarrjes - hidrogjeni: Pacienti agjëron brenda natës dhe më pas në mëngjesin e ardhshëm. paksohen përqëndrimet e hidrogjenit në ajrin e nxjerrë. Nivelet e larta të azotit tregojnë jotol-erancën e laktozës
Testi i tolerancës së laktozës: Pacienti konsumon një solucion të laktozës dhe pastaj merret një mostër gjaku për matjen e niveleve të glukozës. Nëse nivelet e glukozës në gjak mbeten të njëjta, kjo tregon që glukoza nuk ka hyrë në gjak. Kjo është për shkak se laktozë nuk është zberthyer me sukses në glukozë dhe galaktosë. Në një test të tolerancës me qumësht, personi pi qumësht në vend të një zgjidhjeje të laktozës.

Mostra e stoolit: Testet e tolerancës ndaj laktozës dhe testet e frym-ëmarrjes së hidrogjenit nuk janë të përshtatshme për foshnjat, prandaj mund të kryhet një provë stolesh. Nivelet e larta të acetatit dhe acide-ve të tjera yndyrore në stol mund të jenë shenjë e jotol-erancës ndaj laktozes.

Trajtimi
Trajtimi duhet të spjegohet qartë dhe me kujdes që të kuptohet mire, dikush thotë se; për një person me intolerancë laktoze zgjidhja më e mire eshte të shmangen ushqimet që përmbajnë laktozë, dhe besojnë se është më e natyrshme të mos pihet qumështi, për faktin se njerëzit janë gjitarët e vetëm që vazhdojnë të konsumojnë qumeshtin dhe produktet e qumështit pas ndërprerjes.
Njerëzit që nuk konsumojnë produktet e qumështit mund të kenë një intolerancë pa e ditur atë dhe pa qenë problem.
Shmangia e laktozës kur blejme uhqimet mund të kërkojë disa pro-va; etiketimi te ushqimit mund të ndihmojë, pasi produkti që përmban laktozë duhet të etiketohet se përmban "qumësht".
Klinika Cleveland sugjeron që pas një dietë pa ilaçe për 2 javë dhe pastaj të rivendosin ushqimet me laktozë, për të vlerësuar nivelet e tolerancës.
Të mos harrojmë se njerëzit me intolerancë, thonë ata, mund të je-në në gjendje të konsumojnë 12 gram laktoze në një kohë pa ndo-një efekt.
V A Z H D O N ………

[Fatlum Dibra]

I N D U S T R I A E Q U N E S H T I T

Llojet e Intolerancës. Intoleranca e laktozës shpesh trashëgohet.

Toleranca e laktozës në dritën e historisë njerëzore dhe ushqimi shpesh kanë luajtur një rol vendimtar në evolucionin organik, rasti i tolerancës ndaj qumështit dhe laktozës është një shembull i admir-ueshëm. Sasi të larta të kësaj enzime sintetizohen fiziologjikisht në mukozën e zorrëve të të por-salindurve. Pas shkëputjes nga gjiri, në shumicën e popullsisë botërore ndodh një reduktim gjenetik i programuar dhe i pakthyeshëm i prodhimit të laktazës, që rezulton në keqpërthithjen e laktozës, më e zakonshme sindromi i mungesës së enzimës njerëzore. Kjo gjendje normale mospersistenca e laktazës (Lactase NonPersistence, LNP) prek një pjesë të madhe të populls-isë botërore dhe shkakton kufizimin e konsumit të qumështit nga individët e rritur. Megjithatë, popullsia e rritur e Evropës Veriore dhe grupeve të tjera etnike është e pranishme në 80-90% një persistencë e aktivitetit të laktazës intestinale (Persistenca e laktazës, LP) për gjithë jetën. Fenotipi LP ose LNP përcaktohet gjenetikisht dhe gjendja LP është mbizotëruese mbi LNP. Ky tipar dominues Mendelian është i zakonshëm në popullsitë e Evropës Veriore dhe prevalenca e saj zvoglohet në vendet e qendrës dhe Evropën Jugore.
Rajoni i Afrikës dhe Lindja e Mesme tregojnë një shpërndarje më të madhe kompleks me një frekuencë më të lartë të LP në popullatat e traditës rurale. Në vitin 2003, një studim finlandez zbuloi bazën gjenetike të intolerancës laktozë, duke treguar se qëndrueshmëria e enzimës LAKTAZË tek të rriturit në disa popuj është rezultat i një mutacioni në specien njerëzore në fakt, ky mutacion nuk është gje-tur kurrë te gjitarët e tjerë. Gjatë periudhës së neo-litit (10,000 vjet më parë) ardhja e zbutjes së bimëve dhe kafshëve të egra luajtën një rol vendimtar në evolucionin e kulturës njerëzore. Dëshmitë ar-keologjike tregojnë se revolucioni kulturor neolitik u zgjerua nga lindja në Ballkan perfshi Greqine dhe prej andej në Evropën Veriore (6400 vjet më parë). Qëndrueshmëria e laktazës, e cila ndoshta u bë e dobishme vetëm kur qumështi nga kafshët shtëpiake u konsumua nga individë të rritur. Prandaj, historia e qëndrueshmërisë së lakta-zës do të ishte e lidhur ngushtë patjeter me historinë e përdorimit të qumështit nga kafshët e tjera nga njerëzit. Sipas studimeve, në fakt, perpunimi i qumështit ka filluar rreth 10,000 vjet më parë, ndë-rsa presioni selektiv u zhvillua në 400 brezat e fundit të njer-ëzve.

9.png (479.5 KiB) Viewed 4289 times

Shndërrimi i qumështit në djathë ishte ndoshta një shpikje që zgjidhi problemet që lidhen me vështirësinë e tretjes së laktozës, duke lejuar në të njëjtën kohë prodhimin e një ushqimi të qëndrueshëm në temperaturën e dhomës e më e lehtë për t'u bartur sesa qumështi. Në formën e tij të fer-mentuar, qumështi është bërë gjithashtu një ushqim i vlefshëm për popullatën e rritur në shoqë-ritë e hershme neolitike. Nuk është rastësi, në fakt, që qumështi i fermentuar është edhe sot një nga pijet më të njohura për njerëzit që banojnë në territoret si; (Turqia, Persia dhe Ballkani). Qumështi i fer-mentuar mund të tretet lehtësisht sepse laktoza eshte e redukt-uar gjate fermentimit.
Mungesa kongjenitale e laktazes është kur një person lind me një mutacion gjenetik, që do të thotë se ata prodhojnë shumë pak ose aspak laktaze.
Në mungesën familjare të laktazes, personi prodhon mjaft laktaze, por nuk absorbohet laktoza.
Mangësia primare e laktazes është lloji më i zakonshëm i intolerancës laktoze. Është gjenetikisht e trashëguar dhe zakonisht zhvillo-het para moshës 20 vjeçare. Simptomat shfaqen kur personi fillon të konsumojë më pak qumësht, zakonisht kur një foshnje zvogëlon marrjen e qumështit, nuk prodhohet LAKTAZE dhe shfaqen simptoma të intolerancës.
Në disa njerëz, nivelet e laktazes jane të ulta që në moshë të re, por simptomat e intolerancës laktoze mund të mos shfaqen për disa vjet.
Në mungesën e dytë të laktaze, një problem me zorrën e holle rezulton në prodhim shumë pak të laktazes. Shkaqet e mundshme janë kirurgjia zorrëve, sëmundja e Crohn, koliti ulcerativ, kimiotera-pia, sëmundja celiac dhe gastroenteriti.
Nëse semundja është kronike, për shembull, sëmundja e Crohn, intoleranca që rezulton është shpesh edhe afatgjatë. Një intolera-ncë që fillon me një gjendje afatshkurtër, si gastroenteriti, norm-alisht kalon brenda pak ditësh ose javësh.
Toleranca ndaj laktozës tek njerëzit mund të jetë rritur nga uria dhe sëmundjet
Sipas një studimi të ri, njerëzit filluan të konsumonin qumësht në Europë mijëra vjet përpara shfaqjes së gjenit që lejon trupin të zbertheje (tresë) laktozën. Shfaqja e kësaj tolerance mund të jetë favorizuar nga uria dhe ekspozimi ndaj sëmundjeve infektive.

KU PO SHKON NJEREZIMI??!!!

Shoqata LEAF (Linking Environment And Farming) pati idenë e mirë të pyeste të rinjtë (16-23 vjeç) se nga vjen ushqimi i tyre. 2000 njerëz u morën në pyetje dhe iu desh të lidhnin produkte të thje-shta si qumësht, proshutë, gjalpë ose vaj me imazhe që korres-pondo-nin me origjinën e tyre (lopë qumësht-dhenese, gjedhë viçi, drithëra, misër, etj.) dhe përgjigjet nuk mungojnë por janë të çudi-teshme! kështu, vetëm 41% e të anketuarve e dinë se gjalpi vjen nga lopët, 24% nuk dinë asgjë për të dhe madje 18% besojnë se gjalpi bëhet nga gruri, misri, fa-rat e rapit, pulat, derrat apo tër-shëra! Sa i përket origjinës së vezëve, 14% japin gjithashtu një përgjigje fantastike! fatmirësisht 67% e dinë që vezët i bëjnë pulat... 15% megjithatë shprehen sinqerisht se nuk e dinë se nga vijnë. 8% e të rinjve e lidhin proshutën me grurin! Me fjalë të tjera, ata as që janë të vetëdijshëm se është mish! 20% mendojnë se reçeli ose marmelata bëhet nga drithërat… Për të mos përmendur faktin se 10% e të anketuarve mendonin se grurit, tërshërës ose patateve iu deshën më pak se një muaj për t'u rritur dhe korrur… dhe ndoshta më e keqja është se 43% e 16 - 23 vjeçarëve të anketuar mendonin se kishin njohuri të mira se nga vjen ushqimi i tyre! Caroline Drum-mond, drejtuese e LEAD, ankohet përballë këtyre shifrave të gabu-ara se: "Tre nga 10 të rritur të lindur në vitet '90 nuk kanë vizituar një fermë për 10 vjet, madje as nuk e kanë vizituar kurrë asnjë në jetën e tyre, gjë që është vërtet e papranueshme. se fermerët tanë jo vetëm që luajnë një rol të rendësishëm në prodhimin e ushqimit, por janë gjithashtu njerëz të apasionuar që duan të angazhojnë dhe rilidhen me konsumatorët.”
Në fakt, shoqata organizon ditë të hapura në fermë të dielave për të përmirësuar njohuritë e konsumatoreve.

Ushqime që duhet të shmangen!!!!

Sipas mendimit tim, fjala shmangëje ndoshta eshte zgjidhje ekstreme, te pakten të thuhet e perkohshme deri sa të lehtesohen simptomat sepse megjithe alternativat që rekomandohen nuk do te arrijë të sigurojë organizmi i njeriut të gjitha ato lende me vlere te pakrahasueshme që na siguron qumeshti dhe produktet e tij, se dyti nuk eshte kollaj te sigurohen disa nga ushqimet alternative.
Në pergjithesi qumështi dhe produktet e qumështit përmbajnë laktoze , dhe shumë ushqime të përpunuara kanë qumësht dhe çdo produkt , ka laktoze, si dhe nenproduktet e qumeshtit hirra, gjiza, qumështi pluhur kane laktoze. Ushqimet që zakonisht përmbajnë laktozë përfshijnë:
ëmbëlsira dhe biskota
salcë qumeshti
krem supave
krem karamel
qumësht çokollatë
veze te rrahura
Një person me intolerancë laktoze duhet të kontrollojë me kujdes etiketat e ushqimit, pasi disa ushqime mund të përmbajnë "laktoze të fshehur". p.sh. drithërat e mëngjesit, margarine, disa supa, karamele , karamele çokollate dhe kremë për sallatë, salcë qumeshti dhe majonezë
Rreth 20 për qind e barnave që jepen me recetë, siç janë pilulat e kontrollit të lindjeve dhe rreth 6 për qind e barnave kundër drogës, për shembull, medikamentet per trajtimet për acidin e stomakut, permbajnë laktozë.
Njerëzit me intolerancë të rëndë të laktozës duhet t'i tregojnë mjekut ose farmacistit të tyre për marrjen e medikamenteve të reja.

Produkte ushqimore që mund të perdoren si alternative të qumështit janë bajame, liri, kokositose qumësht soje. Është e sigurtë për nënat me intolerancë ndaj laktozës të ushqejne me gji një fëmijë, nuk do të të rrisë rrezikun e intolerancës, ndërsa qumështi i gjirit ka përfitime të rënd-ësishme për rritjen dhe zhvillimin.

Alternativat e qumështit
Në shumë shoqëri, produktet e qumështit janë një burim i rëndësishëm i kalciumit, proteinave, vitaminave A, vitaminës B12 dhe vitaminës D. Nderprerja e produkteve të qumështit mund të çojë në kequshqyerje, përveç nëse zëvendësohen me ushqime me përmb-ajtje të ngjashme
ushqyese. qumësht bajame, Almond ose qumësht soje janë të përshta-tshme për njerëzit që janë me Intolerance ndaj Laktozes.

Burimet alternative sipas perbersave përfshijnë:
Burim kalciumi: alga, arra dhe fara, melasë e zezë, fasule, portokalle, fiq, quinoa, amaranth, zarzavate, okra, brokoli, gjethe lulelejelli, kale dhe produkte të fortifikuara si lëngu i portokallit.
Vitamina A: Karrota, brokoli, patate e ëmbël, mëlçi, spinaqi, kung-ulli, meloni i kantaleve, vezë, kajsi, papaja, mango dhe bizele Vitamina D: Nivelet mund të rriten duke u ekspozuar ndaj rrezeve te diellit, duke konsumuar peshk yndyror, vezë, vajra të mëlçisë së pesh-kut, dhe disa qumeshtra me origjine bimore.
Një person me simptoma të rënda duhet të kontrollojë etiketën për t`u siguruar që nivelet e laktozës janë zero dhe jo vetëm të redukt-ohen. Qumeshti me bazë bimore gjithashtu përmban më pak proteina se qumështi i lopës. Sipas Nutrition Australia, shumica e njerëzve me intolerancë laktoze nuk ka-në nevojë të shmangin të gjitha produktet e qumështit, edhe ata me nivele të ulta të laktazës normalisht mund të tolerojnë deri në 12 gram laktoze në ditë, thonë ata, ose një gotë qumështi, konsumimi gjatë gjithë ditës dhe marrja e ushqimeve mund të rrisë tolerancën. Kushdo që po mendon të ndrysh-ojë dietën e vet duhet së pari të konsultohet me një mjek ose një nutricient i liçensuar për këshillim.
Kush e prodhon LAKTAZEN dhe kush jo. Keto harta kane ardhe duke u permiresuar si rezultat i studimeve jane befre gjethenje dhe më të sakta.
Deri ne moshen 40 vjeç eshte menduar se te gjithe e prodhojne normalisht enzimin LAKTAZE mirepo rezulton disi ndryshe keshtu vetem 35 % e qenieve njerezore e prodhojne ne organizmin e tyre kete enzim ndersa 65 % jo, dallohen vendet Skandinave dhe Anglia me nji aftesi 89 – 96 % harta e spjegon qarte.
Shumica e popullsise ne Azi, Afrike dhe komplet autoktonet e Am-erikes jane Intolerante ndaj LAKTOZES gjithashtu gjysa e popullsise se Amerikes Latine dhe 20% e races se bardhe mbasi kane kalusr femijerine nuk e tolerojne LAKTOZEN.

.Atehere le te kthehemi tek pyetja A eshte jo e natyrshme me konsumu qumeshtin? Autori jep kete pergjigje: Ne Europianet qe per fat te mire e kemi kete enzim eshte normale të konsumojmë qumeshtin dhe nenproduktet e tij te tjeret; arabet dhe njerezit me ngjyre nuk ka pse te sikletosen!.

[Fatlum Dibra]

Industria e Qumeshtit dhe Njohuri ne Dobi te Shendetit


INTOLERANCA NDAJ LAKTOZES Vazhdim ......

PS!
Eshte mire t`a dijnë konsumatoret se qumeshti dhe produktet e tij permbajne sasi te ndryshme LAKTOZE:

Qumeshti = 4.67% Jogurti – Kosi = 2.63% Djathi Camambert = 1-2% Gjalpi = 0.6%

PERMB. LAKTOZES

P R O D U K T I LAKTOZE në gram
Një gote QUMESHT I FRESKET (200 ml) 10
Një fixhan me KOS (200 gr) 5 – 6
Një filxhan me gjize (150 gr) 3
Një cope djathe (50 gr) 1
Akullore (mesatare) 12
Gjalpe -


NGA DANONE
10 MAJ 2017 Yogurt in Nutrition <contact@yogurtinnutrition.com>
To:FatlumDibra@Yahoo.com
Sa shpesh mund të konsumohet kosi nga personat qe kane lactose maldigesters dhe qe kane Intolerance ?
Lactose maldigesters-intolerants

Organizatat kombëtare dhe ndërkombëtare si Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë e Kombeve të Bashkuara rekomandojnë konsumin e përditshëm të produkteve të qumështit pa yndyrë dhe me yndyrë të ulët (1%) si; produktet acido laktke - kosi. Madje disa organizata kombëtare të ushqyerit siç janë Udhëzimet Ushqimore Amerikane për Amerikanët dhe Programi Kombëtar për Ushqimin dhe Shëndetin në Francë (Program National Nutrition Santé) rek-omandojnë që të rriturit të konsumojnë çdo ditë tre vakte produkte qumështi.
Këto rekomandime zbatohen edhe për maldigesters laktoze dhe intolerants lactose gjithashtu. Maldigestuesit dhe intolerantët e laktozës mund të konsumojnë laktozë, në sasi modeste, deri në 12g në një marrje ose deri në 24g, mundësisht në sasi të vogla gjatë di-tës, gjatë ngrënies, pa përjetuar simptoma.

Dozat qe rekomandohen dhe keshillat per marrjen e LAKTAZES:
Në treg ofrohen qumeshtra per konsum me permbajtje te ulet LA-KTOZE te cilet mund te konsumohen ne te njejten sasi sikurse qum-eshti normal.
Disa pika LAKTAZE mund t`i hidhet qumeshtit normal 24 ore para se te konsumohet, me qellim qe te ulet niveli i LAKTOZES ne qum-eshtin normal, doza eshte individuale sepse shkalla e Intolerances eshte e ndryshme, pikat e LAKTAZES ose tableta mund te merren edhe para se konsumohet produkti qe permban LAKTOZE.

A mund të konsumohet kosi nga maldigesters lactose dhe into-lerants? Lactose maldigesters-WGO-kos?

Po. Kosi është një lloj ushqimi i paracaktuar që përmban sheqerna proteina dhe yndyre, të kthyera në forma të thjeshta. Maldigestuesit e laktozës dhe intolerantët e laktozës mund të kon-sumojnë kos, edhe per një aresye tjeter sepse laktoza në kos është tretur në mënyrë më efikase se çdo produkt tjetër qumështi. Pse? Kos-Jogurti është një formë e qumështit të fermentuar që përmban bakteret e gjalla, Lactobacillus delbrueckii subsp. Bulgaricus dhe Streptococcus thermophilus, të paktën 10.8 (miljona) mikroorga-nizma të gjalla për gram kos. (larg qofte!! ne qofte se nuk jane te gjalla dhe ne kete sasi!!!!! Sipas mendimit te 1400 studjueseve te DANONES ne mbare boten ky produkt nuk do te kishte vlere). Këto baktere prodhojnë acidin laktik duke zberthyer Laktozen qe ndo-dhet ne Kos - Jogurt. Kulturat e gjalla në kos përmirësojnë tretjen e laktozës për sejcilin individ. Kjo kërkesë, për më tepër, miratohet nga Autoriteti Europian i Sigurisë Ushqimore. Prandaj, për maldig-esters laktoze dhe intolerants, kosi është një mënyrë e lehtë për të konsumuar produktet e qumështit.

A ka kuptim që per shkak te Intolerances ndaj Laktozës të shma-ngen produktet e qumështit?!
2017/04/20

Për intolerantët e laktozës dhe maldigesters, shmangia e qumështit dhe produkteve të qumështit mund të ketë pasoja shëndetësore. Të gjitha organizatat mjekësore rekomandojnë që maldigestuesit dhe intolerantët e laktozës të mos shmangin produktet e qumështit në mënyrë që të parandalojnë mangësitë e ushqyesve. Maldigestuesit dhe intolerantët e laktozës duhet të përshtatin dietën e tyre.
Sasi të vogla të laktozës ende mund të konsumohen pa shkaktuar ndonjë simptomë. Konsumi i kosit, i cili përmban baktere të gjalla që ndihmojnë në tretjen e laktozës, edhe djathrat që përmbajnë laktozë sasi të ulët ose jo, është e mundur dhe madje inkurajohen (cheddar – tip kaçkavalli me ferm-entim ne brumin e djathit, prov-olone, mozzarella, etj.).

SHPËRBËRJA E LAKTOZËS Metodat dhe teknikat që kemi përshkr-uar për prodhimin e djathërave gjithmonë synojnë drejtimin dhe zhvillimin e veprim-tarisë së baktereve acido-laktike. Ky zhvillim në përgjithësi drejtohet, në atë mënyrë që zbërthimi i laktozës të bë-het gjatë presimit dhe më vonë në javën e parë ose edhe javën e dytë të stazhionimit. Ndërsa proçesi i çederizimit për djathëra të veçantë që është fermentimi i laktozës ndodhë para se të vendoset masa e djathit në kallëp. Zbërthimi i laktozës kryhet nga enzima LAKTAZA edhe është procesi mikrobiologjik bazë që ndodh gjatë stazhio-nimit për të gjithë djathërat. Ndryshimi qëndron në mënyrën se si zhvillohet, përjashtim bëjnë vetëm djathërat që stazhionojnë me myk. Pra ajo mikr-që i hidhet në formën e kulturave bakt-eriale ajo bën stazhionimin e djathërave, teknologjia ka si detyrë të krijojë kushtet e përshtatshme. Në fazën e parë, acidi laktik ësoflorë htë në sasi të madhe në djathë, më vonë shpenzohet sepse lidhet me pjes-ët e tjera duke formuar laktate prandaj dhe vjen duke u pakësuar, për këtë arsye në fund të stazhionimit aciditeti është më i ulët dhe shija e thartë zhduket. Acidi laktik luan edhe një rol tjetër të rënd-ësishëm sepse duke krijuar ambient acid ndërpret veprimtarinë e mikroflorës kalbëzuese.

Si mund të siguroheni se jeni Intolerant ndaj Laktozes
doagnose-lactose-jotolerate-simptomat ?

Nuk është e mundur që të vetë-diagnostikoni intolerancën e lak-tozes, mund të gjesh teste në internet, por këto teste nuk janë vërtetuar shkencërisht.
Për të qenë i sigurtë, diagnoza e intolerancës ndaj laktozes kryhet vetëm nën një kontroll të rreptë mjekësor me një test ad hoc të hidrogjenit. Ky test përfshin një sfidë me gojë me një dozë standa-rde të laktozës (zakonisht 20 deri në 50 g) e ndjekur nga zbulimi, në ajrin e nxjerrë, nga hidrogjeni i pro-dhuar nga mikroflora e zorrëve dhe nga prania e një ose disa simptomave të mëposhtme : Bloating, diarre, dhe fryrje.
Shpesh, intoleranca e laktozës diagnostikohet vetë nga individët të cilët përjetojnë siklet intestinale pas konsumimit të produkteve të qumështit. Kur i nënshtrohen diagnozës së duhur mjekësore, vetëm 50% e individëve me intolerancë laktozë të vetëdjagnostikuar e shohin gjendjen e tyre reale të kon-firmuar. Ashpërsia e simptomave në përgjithësi është mbi-raportuar me vetë-diagnostikuar.

. A ka pasoja per shendetin Intoleranca ndaj LAKTOZES?

Intoleranca ndaj LAKTOZES mund te demtoje cilesine e jetes, por nuk ka asnje pasoje drejte per drejte me shendetin e vetmja pasoje eshte se do te kufizohen produktet e qumeshtit gje qe cenon sa-sine e kalciumit por kjo duhet kompensuar me ushqime te tjera qe permbajne kalcium ketu perfshihet edhe Jogurti – Kosi.
Zbuloni se si funksionojnë probiotikët dhe cilet probiotike janë më të mirë për ju!
Kate Watson – Specialiste ne kete fushe, eshte shprehur se ne je-tojme ne kete toke prej vitesh dhe kemi mesuar se studimet e shu-meta sugjerojne se PROBIOTIKET keto mrekulli mikroskopike ndik-ojne ne lehtesimin e disa shqetesimeve ne zorre, stomak, si dhe fo-rmimin e gazrave por edhe per sem-undjet shume serioze si ; IBS, Crohn, kolitis
ulcerative dhe diarre.
Por a e dini se studimet e reja sugjerojnë që probiotikët mund të ndihmojnë me gjëra të tilla si humbja e peshës, alergjitë, presioni i gjakut dhe aknet?
Megjithëse kërkohen më shumë studime, konsensusi i përgjithshëm është që probiotiket duket të jenë efektive në trajtimin / ose para-ndalimin e një sërë sëmundjesh.
Ky është lajmi i mirë?
Pra, si i shfrytëzoni të gjitha këto për të përmirësuar shëndetin tuaj?
Bota e probiotikëve mund të jetë disi e paqarte dhe hutuese njere-zit interesohen dhe gezohen më shum se çfare frutash permbajne kur i blejnë në supermarket dhe të rrallë jane ata që mbasi kanë marre njohuritë perkatese per PROBIOTIKET por edhe duke u kon-sultuar me mjekun ose farmacistin mund të bejne zgjedhjen e du-hur, ata vijnë në formën e kapsulave, tabletave, pluhurave, lëngjeve, kanë emra dhe përbërës konfuze si Bifidobacte-rium bifidum dhe etiketat e tyre kanë fraza të çuditshme si "njësitë formuese të kolonisë".etj. qe nuk kupt-ohen lehte nga konsumatori i thjeshte. Nëse kjo shkruhet në etikete, atëherë do të jeni vërtet të lumtur që keni gjetur produktin e duhur. Un perpiqem te beje zgjedhjen duke u konsultuar me LIBRIN.
Nepermjet ekspertëve tanë (DANONES) ne do t'ju tregojmë se cilet janë ato gjëra që ne dëshirojmë ju t`i shmangni.
Me pak fjalë thote Zj. Kate Watson ne do t'ju tregojmë gjithçka që ju duhet të dini për të marrë një vendim të informuar rreth probiotikëve dhe shtesave që i përmbajnë ato!
Pra, vazhdoni të lexoni nëse doni të mësoni më shumë rreth pro-biotikëve u drejtohet konsumatoreve ndersa teknologet ne qofte se nuk do t`i per-vehtesojne keta njohuri dhe nuk do t`i zbatojne me ri-gorozitet atëhere supermarketet tona do te jene te mbushur me PROBIOTIKE IMPORTI, kjo nuk eshte diçka pozitive sepse ne kemi mikrofloren tone te Rajonit te Ballkanit eshte thene edhe here te tjera me vlera te papara dhe qe lakmohet nga vende me Iindustri Qumeshti te zhvilluar.

Cilët janë probiotikët dhe përse të gjithë i marrin?

Në vitin 2001, Organizata Botërore e Shëndetësisë përcaktoi pro-biotikët si, "Mikroorganizma te gjalla të cilat, kur administrohen në sasi të mjaf-tueshme, japin një përfitim shëndetësor ".
Edhe Shoqata Amerikane e Gastroenterologjisë i definon ato si "organizma mikroskopikë të gjalla, ose mikroorganizma, që kërk-imet shkencore kanë vertetuar se ka perfitime per shëndetin tuaj".
Në thelb, probiotiket janë bakteret "miqësore" ose "të mira" dhe maja që banojnë në traktin tuaj të tretjes. Probiotikët gjenden në trupin tuaj tani, në ushqime të caktuara dhe në shtesat probiotike.
"Këto mikroorganizma ( probiotikë ) mund të ndihmojnë në tretje dhe të ofrojnë mbrojtje nga bakteret e dëmshme, ashtu siç bëjnë tashmë bakteret ekzistuese" në trupin tuaj." -Mayo Clinic
Ata luajnë rol në shumë procese të ndryshme brenda trupit tuaj, por kryesore, sipas mendimit tonë, është aftësia e tyre për të ruajtur BAL-ANCEN MIKROBIKE.

“ KURRË NUK DUHET HARRUAR SE PAVARËSISHT SE KUSH JE NË TRUPIN TËND KE MIKROORGANIZMA = DHJETËFISHIN E NUMRIT TË QELIZAVE “ që do te thotë disa TRILJON të demeshme dhe te dobishme.

Ju shikoni, përveç baktereve miqësore, trupi juaj është gjithashtu një mikpritës dhe vazhdimisht është i pushtuar nga bakteret "e këqija". Pra, probi-otiket janë shumë të rëndësishem në kolonizimin e trupit tuaj dhe mbajtjen e këtyre baktereve të këqija nën kontroll.
Kur kjo balancë ruhet, mund të ketë përfitime të jashtëzakonshme shëndetësore për sistemin tuaj të tretjes dhe sistemin imunitar. Por në qofte se ky "ekuilibër" del jashtë kontrollit dhe kalon në favor te bakterev te këqija, atehere filloni të përjetoni një numër shqetesimesh shëndetësore, duke filluar nga ato te bezdiseshme deri në kërcënimin për jetën.
"Një numër i madh i të dhënave shkencore sugjeron që ju mund të trajtoni dhe madje të parandaloni disa sëmundje me ushqime dhe shtesa që përmb-ajnë lloje të caktuara të baktereve të gjalla". -Harvard Medical School

Ok. Kështu që tani të gjithë e dimë se sa mund të jenë te dobishem PROBIOTIKET për shëndetin tuaj, mirepo ne cilat drejtime mund të ndihmojnë ata?
Për t'iu përgjigjur kësaj, ajo që duhet të njohim mire, të gjitha stu-dimet që janë bërë gjatë dekadave të fundit, te cilët jane te gjithe-aneshëm sepse eshte vertetuar se ajo që mund të funksionojë për një person mundet të mos sherbeje për një tjetër.
Deri në Organizaten Boterore te Gastrenterogjise ka arritur disk-utimi i Intolerances dhe Maldigestionit te LAKTOZES.
Ekziston ndryshim midids ketyre dy situatave. E perbashketa eshte se në te dy rastete LAKTOZA nuk tretet nuk zberthehet plotesisht dhe ashtu jo e tretur hyn ne zorre deri ne zorren e trashe, tek disa individe si pasoje e fermentimit acido laktik ne kolon (zorre e trashe) krijon shqetesime si diare, fryerje etj, kjo quhet Intolerance ndaj LAKTOZES.

Per intolerantet ndaj LAKTOZES dhe maldigesteret shmangia e konsu-mimit te qumeshtit dhe produkteve te tij duhet te kete pasoja per shendetin studjuesit rekomandojne te mos i shmangin por të adaptohen me keta ushqime, eshte vertetuar se sasi te vogla LAKTOZE organizmi i tyre eshte ne gjendje t`i trese pa krijuar asnje lloj pasoje dhe shqe-tesimi.
Jogurti Kosi i jone eshte produkt me vlere ushqimore dhe i domos-doshem per organizmin e njeriut sepse permban karbohidrate, pro-teina dhe yndyre te kthyera ne te thjeshta. Eshte theksuar edhe he-re te tjera Maldigestuesit dhe intolerantet ndaj LAKTOZES mund te konsumojne Jogurtin – Kosin sepse LAKTOZA ne kete produkt eshte e zberthyer me teper se ne çdo produkt tjeter qumeshti dhe duhet te jete e qarte se veprimi i baktereve te dobishme Lactobacillus delbrueckii subsp. Bulgaricus dhe Stroptococcus thermophilus, të paktën 108 mikroorganizma të gjalla për gram kos.
Sa shpesh mund te konsumohet Jogurti Kosi nga maldigestet dhe intolerantet e LAKTOZES?
Organizatat kombetare dhe nderkombetare te Ushqimit dhe te Bujqesise te Kombeve te Bashkuara rekomandojne konsumimin e perditeshem te pro-dukteve te qumeshtit POR me yndyre te ULET qe do te thote nen 1%, disa organizata si: Amerikane, Franceze (Program National Nutrition Santé) rekomandojne madje të rriturit te konsumojne 3 here ne dite sasi modeste deri 12 - 24 gr LAKTOZE ne një vakt.

Cilat jane perfitimet nga konsumimi i Jogurtit – Kosit?

Së pari, Jogurti – Kosi eshte një lloj qumeshti i fermentuar qe permbante gjitha lendet ushqyese per organizmin e njeriut, eshte burim per kalciumin, mineralet si; magnezi, kaliumi, zinku etj. nga ana tje-ter permban pak natrium, por sasi te mjaftueshme te Vitaminave te grupit B (B1, B2, B3, B6, B9 dhe B12), A dhe E. por ajo qe i rrite vleren eshte mikroflora e dobishme qe ndodhet e gjalle dhe ne sasi te madhe.

2g.png (367.02 KiB) Viewed 4238 times

3.png (383.97 KiB) Viewed 4238 times

4.png (425.49 KiB) Viewed 4238 times

[Fatlum Dibra]

INDUSTRIA E QUMESHTIT VAZHDIM.....

QUMËSHTI PA LAKTOZË.

Intoleranca ndaj laktozës nuk do të thotë t`i privosh vehtes produktet e qumështi! “eshte denim i rendë”. Mendjet e ndritura nepermjet studimeve shkencore na kanë dhene zgjidhjet, thjeshte nga ne mbetet t`i zbatojmë.

(PS!!! Më ka ndodhë keshtu, rastesisht një person më tha se tashmë armiku kryesore per shendetin e njeriut eshte qumeshti dhe produktet e tij!!! = Thënie tipike e ekstremistve, mungesë njohurishë dhe "opozitarë të qumeshtit". Çudia më e madhe e të gjitha kohrave!!! Kur e pyeta se si e ka zgjidhë problemin e amino-acidev qe ndodhen vetem ne produktet e qumeshtit që disa prej tyre janë të pazevendesueshem dhe që marrin pjese ne shtimin e qelizave në trupi tone?? Gjithashtu si e zgjidhe problemin e balancimit te mikroflores në aparatin tretes – asimilim, më tha se nuk marr vesh nga kjo pune, e kuptova se ishte viktime “thaçe-themeve.)
Le të vazhdojmë me temën që po zhvillojmë; Kurrë nuk duhet kaluar ne ekstrem, por duke u keshilluar me ekspertet perfshi edhe mjekun, duhet gjete zgjidhja më e mundeshme, dhe mbasi i kemi konsumuar të gjitha menyrat që u thane më lart dhe nuk kanë dhene rezultatin e duhur ateherë kalojme ne fazen e dyte, në menjanimin e LAKTOZES por JO qumeshtin me nenproduktet e tij.

5.png (356.93 KiB) Viewed 7647 times

Ndër zgjidhjet e përshtatëshme, ështe heqja e LAKTOZËS nga qumështi, ju lejon të shijoni kënaqësitë dhe përfitimet e qumështit pa shqetësime në tretje.

Si largohet laktoza nga qumështi? Studjuesit konfirmojnë; Ne nuk e heqim laktozën, por e bëjmë atë të tretshëme falë një procesi shumë të thjeshtë që riprodhon atë që ndodh natyrshëm te njerëzit. Tek njerëzit që tolerojnë në mënyrë perfekte sheqerin e qumështit, laktozën, e cila në fakt zbërthehet falë një enzime të pranishme në zorrën e hollë, LAKTAZA. deri në dy sheqerna të thjeshtë, glukozë dhe galaktozë, në mënyrë që të lehtësojë përthith-jen dhe për rrjedhojë tretjen e saj.
Problemi i njerëzve intolerantë ndaj laktozës është se ata nuk prodhojnë ose prodhojnë pamjaftueshëm laktazë. Prandaj, në qumësht thjeshtë shtohet laktaza gjatë procesit të prodhimit. Me fjalë të tjera, laktaza – enzim e zberthen Laktozen siç do të bënte trupi për ta përthithur mirë, kështu, qum-ështi "tretet paraprakisht".

Procesi i përgatitjes së qumështit pa laktozë.
QUMËSHTI PA LAKTOZË.
Lind pyetja: njerëzit intolerantë ndaj laktozës a mund ta konsumojnë atë pa problem? Po patjeter. Siç tregohet në pakon (kutine) qumështi ka më pak se 0,1% laktozë, që është pragu i vendosur nga autoritetet publike për të qenë në gjendje të konsiderojnë se një qumësht është pa laktozë.
Megjithatë, studjuesit na kujtojnë se intoleranca nuk është një alergji: dëbimi(heqja) total nuk është i nevojshëm, as nuk rekomandohet. Njerëzit që e tolerojnë dobët laktozën, në shumicën e rasteve, mund të konsumojnë gjithashtu qumësht klasik duke marrë disa masa paraprake:
Sasi të vogla, kombinim me ushqime të tjera, etj. Avantazhi i qumështit pa laktozë është të hani, pini dhe gatuani qumështin pa bërë pyetje dhe pa marrë ndonjë masë të veçantë.

A ka qumështi pa laktozë të njëjtat veti si qumështi i zakonshëm?
Absolutisht
PO. Ai përmban të njëjtat lëndë ushqyese dhe në të njëjtat sasi. Prandaj, njerëzit që janë intolerantë mund të përfitojnë nga kalciumi, vitamina D dhe përfitimet e tjera të qumështit pa rrezikun e shqetësimit në tretje. Pa folur as për ushqimin, qumështi pa laktozë është shumë i përshtatshëm për ata që pëlqejnë shijen e qumështit, por nuk e tresin mirë atë. Madje, degustimi i verbër ka treguar se ai i tërheq konsumatorët më shumë se qumështi konvencional, sepse degradimi i laktozës rrit ëmbëlsinë e tij, kjo është vetëm një përshtypje pasi niveli i sheqerit mbetet i njëjtë. Së fundi, i përshtatet të gjitha dëshirave të kuzhinës së qumështit.

Alergjia ndaj qumështit është një reagim jonormal i sistemit imunitar ndaj proteinave që gjenden në qumësht dhe jo ndaj laktozës. Prandaj, produktet pa laktozë për fat të keq nuk janë zgjidhje në këtë rast. Tek të rriturit: prek më pak se 5 persona në 1000 dhe ndryshon në mënyrë të konsiderueshme midis grupeve etnike.

PRODHIMI I PRODUKTEVE PA LAKTOZË
Njerëzit intolerantë ndaj laktozës tani janë të kënaqur me përzgjedhjen e madhe të produkteve të qumështit pa laktozë. Vitet e fundit, gama është zgjeruar gjithnjë e më shumë dhe kjo është fantastike! Por a e dini se si prodhohet qumështi pa laktozë?

Janë dy mënyra për të bërë qumësht pa laktozë nga qumështi konvencional.

METODA E PARË
. E para quhet "hidrolizë enzimatike". Një enzimë shtohet në qum-ësht dhe ndan sheqerin e qumështit, ose laktozën, në dy sheqerna të veçantë (galaktozë dhe glukozë). Pas këtij procesi, qumështi pa laktozë ka shije më të ëmbël se qumështi i zakonshëm i lopës, por gjithsesi mund të quhet qumësht.
METODA E DYTË
. Procedura e dytë është një proces, në të cilin e gjithë laktoza e pranishme në qumështin konvencional të lopës fillimisht hiqet, më tej ndahet dhe restaurohet pjesërisht.
V A Z H D O N . . . . . . .